per
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
2016-08-22
30
2
115
124
10.22092/ijsr.2016.106714
106714
Research Paper
تأثیر تناوب زراعی و مدیریت مصرف نیتروژن و پسماند گیاهی بر عملکرد ذرت رقم سینگل کراس 704 و برخی ویژگیهای شیمیایی خاک
Effect of Rotation, Management of Nitrogen Application, and Plant Residue on Corn (cv.SC704) Yield and Some
Soil Chemical Properties
کامران میرزاشاهی
kamranmirzashahi@yahoo.com
1
علی رضا پاک نژاد
yahoo.com@rezapaak
2
شهرام امیدواری
shomid1350@yahoo.com
3
استادیار پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی آباد- دزفول. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
مربی پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی آباد- دزفول. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
استادیار پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
مشکلات زیست محیطی و عدم پایداری تولیدات کشاورزی، باعث شده است که آن دسته از عملیات زراعی مانند تعیین محصول مناسب پیش کاشت، مدیریت استفاده از بقایای گیاهی و استفاده بهینه از کودهای شیمیایی بخصوص نیتروژن مورد توجه خاصی قرار گیرند. بنا براین، به منظور بررسی تأثیرتناوب و مدیریت بقایای گیاهی بر میزان نیتروژن مصرفی در کشت ذرت دانه ای (Zea mays L.) رقم سینگل کراس 704 و برخی خصوصیات شیمیایی خاک، این آزمایش در سال های 91-1387 در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی آباد دزفول انجام شد. دو سطح تناوب (کلزا- ذرت و گندم- ذرت) به عنوان کرت های اصلی و چهار میزان نیتروژن خالص (صفر، 100 ،200 و 300 کیلوگرم در هکتار) و دو سطح مدیریت بقایا ( حفظ کامل بقایا و جمع آوری کامل بقایا) به عنوان کرت های فرعی به صورت یک آزمایش اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اثر اصلی تناوب بر عملکرد دانه و سایر صفات مورد بررسی غیر معنی دار بود. اثر اصلی نیتروژن بر عملکرد های دانه و بیولوژیک ذرت، وزن هزار دانه، پروتئین دانه، کارایی استفاده نیتروژن و میزان کربن آلی و فسفر و پتاسیم قابل جذب خاک پس از برداشت ذرت معنی داری گردید، به طوری که با مصرف نیتروژن شاخص های پیش گفته به جز کارایی استفاده نیتروژن، افزایش یافت. تیمار رفتار با بقایای گیاهی بر صفات مزبور به جز درصد پروتئین دانه و کارایی استفاده نیتروژن تاثیر معنی داری داشت. اثر نیتروژن و مدیریت بقایا بر کربن آلی خاک معنی دار گردید. با افزایش مصرف نیتروژن و در تیمار حفظ بقایا در مقایسه با تیمار برداشت بقایا، کربن آلی خاک افزایش یافت. در مجموع، بالاترین عملکرد های دانه (7724 کیلوگرم در هکتار) و بیولوژیک (14273کیلوگرم در هکتار) از تیمار حفظ بقایای گیاهی همراه با مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست آمد. بنابراین، با توجه به شرایط اجرای این آزمایش، مصرف 200 کیلوگرم نیتروژن در هکتار همراه با حفظ بقایا برای تولید ذرت در این منطقه توصیه می گردد.
Environmental problems and instability of agricultural production has caused attracted special attention to those agronomic practices, such as determining the appropriate previous croprotation, management of crop residues, and the optimal use of fertilizers, especially nitrogen, particular attention should be. So, in order to study the effect of rotation (previous crops) and crop residue management on nitrogen application rate in corn (Zzea mays.L cv. SC704) planting and some of the soil chemical properties, this expereiment was conducted in 2008-2012 at Safiabad Agricultural Research Center, Dezful. The experiment was conducted as split- factorial in randomized complete block design with 16 treatments and three replications. Two levels of rotation (canola-corn and wheat-corn) were assigned to the main plots and nitrogen at four levels (0,100, 200, and 300 kg ha-1) and crop residue at two levels (maintaining all of crop residue and complete removal of crop residue) as factorial were randoimized in sub-plots. The results showed that the main effect of rotation on corn grain and biological yields and other traits were not significant. The main effect of nitrogen application had significant effects on corn grain and biological yields, 1000-grain weight, grain protein, nitrogen utilization efficiency, and organic carbon and available phosphorus and potassium after harvesting., Indeed, so that with nitrogen application, the mentioned indices parameters, except nitrogen utilization efficiency, increased. The main effect of crop residue on the studied traits was significant, except grain protein and nitrogen utilization efficiency. The effect of nitrogen and residue management on soil organic carbon was significant. With the increase of in nitrogen application rate and in the treatment maintaininged the crop residue, treatment compared with the removed- residue treatment, soil organic carbon increased. In general, the highest yields of grain (7724 kg ha-1) and biological biomass (14273 kg ha-1) were obtained from maintaining all of crop residue in conjunction with nitrogen application at the rate of ( 200 kg ha-1). Therefore, regarding to the condition of this experiment, application of 200 kg N ha-1 in combination with maintaining of the crop residue is recommended for corn production in this region.
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_106714_c0ce4ca7edd0a4c549b8d3483532bfa4.pdf
کشاورزی پایدار
کربن آلی و محصول پیش کاشت
Organic carbon
Crop Rotation
Sustainable agriculture
per
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
2016-08-22
30
2
125
135
10.22092/ijsr.2016.106715
106715
اثرات تنش رطوبتی بر نیاز نیتروژنی و پارامترهای رشد ذرت در سیستم آبیاری بارانی تک شاخه
Effects of Water Stress on Nitrogen Consumption and Growth Parameters of Corn in Line Source Sprinkler Irrigation
پرویز حسینی
hosseiniparviz1343@gmail.com
1
عبدالحسین ضیائیان
ziaeyan_39@yahoo.com
2
سعید غالبی
s_ghalebi@yahoo.com
3
دانش آموخته گروه خاکشناسی، واحد داراب، دانشگاه ازاد اسلامی، داراب، ایران
دانشیار مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس
مربی پژوهش موسسه تحقیقات خاک و آب
هدف از این تحقیق بررسی اثرات تنش رطوبتی بر میزان نیتروژن مصرفی و پارامترهای رشد ذرت در آبیاری بارانی تک شاخه بود. به همین منظور با استفاده از طرح آماری بلوکهای خرد شده، اثرات برهمکنش چهار سطح صفر، 90 ، 180 و 270 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار از منبع اوره و چهار میزان آب آبیاری (6400، 7500، 8800 و 9500 متر مکعب در هکتار به ترتیب I1, I2, I3, I4 )، در سامانه کشت کم خاک ورزی مطالعه شد. در این سامانه، از دستگاه خاک ورز مرکب استفاده شد و کلیه عملیات خاک ورزی از جمله کشت در یک مرحله انجام شد. نتایج نشان داد که اثرات اصلی تیمارهای آبیاری بر ارتفاع و قطر ساقهها، عملکرد علوفهتر، غلظت و جذب نیتروژن در سطح (p <0.01) معنیدار بود. کاربرد نیتروژن نیز تأثیر معنیداری (p <0.01) بر ارتفاع بوتهها، عملکردتر، میزان رطوبت بوتهها در زمان برداشت و جذب کل نیتروژن، فسفر و پتاسیم داشت. در مجموع نتایج نشان داد که: 1) تولید ذرت به شدت وابسته به حجم آب بود بطوری که در هر سطحی از نیتروژن مصرفی، کاهش میزان آب مصرفی موجب کاهش عملکرد گردید. 2) میزان اثربخشی نیتروژن به میزان آب آبیاری بستگی داشت. 3) بالاترین میانگین عملکرد خشک از اعمال تیمار I1N270 به دست آمد. 4) تفاوت معنی داری بین این تیمار و برخی تیمارها از جمله I3N180 (کاربرد توأم 180 کیلوگرم نیتروژن و 7500 متر مکعب آب در هر هکتار) و I2N90 وجود نداشت بنابر این در شرایط کمبود آب تیمار I3N180 برای مناطق مشابه قابل توصیه است.
The aim of this research was to study the effects of water stress on nitrogen and growth parameters of corn in a line source sprinkler irrigation system. For this purpose, effects of four levels of 0, 90, 180, and 270 kg N/ha from urea source and four level of irrigation water (6400, 7500, 8800 and 9500 m3.ha-1, I1, I2, I3, I4, respectively) in minimum tillage system were investigated by using a split-block design. In this tillage system, a combined cultivator was used and all tillage and cultivation operations were performed in one step. The results showed that the main effects of irrigation treatments on plant height, stem diameter, fresh yield, concentration and total uptake of nitrogen were significant at (P <0.01) levels. Nitrogen application also had significant effects (P <0.01) on plant height, fresh yield, moisture content of plants at harvest time, and total uptake of nitrogen, phosphorus, and potassium. Overall, the results showed that: 1) corn production was highly dependent on the amount of water used such that, at each level of nitrogen, reducing the amount of water reduced the yield, 2) the effectiveness of nitrogen depended on the amount of irrigation water, 3) the highest dry foliage yield was obtained from application of I1N270 treatment, and 4) there was no significant difference between I1N270 and some treatments such as I3N180 treatment (application of 180 kg nitrogen and 7,500 m3 irrigation water per hectare) and I2N90, therefore, in water scarcity condition and for similar areas, this treatment is recommended.
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_106715_fdfd01d472e45fc88a8b94f0ba2628fc.pdf
ذرت علوفهای
بر همکنش آب و نیتروژن
شرایط کم آبی
Foliage corn
Nitrogen and water interaction
Water scarcity
per
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
2016-08-22
30
2
137
148
10.22092/ijsr.2016.106716
106716
تأثیر کاربرد پتاسیم در مراحل مختلف فنولوژی بر عملکرد و کیفیت میوه نارنگی انشو
Effect of Potassium Application at Different Phonological Stages on Yield and Quality of Satsuma Mandarin
علی اسدی کنگرشاهی
kangarshahi@gmail.com
1
نگین اخلاقی امیری
neginakhlaghi@yahoo.com
2
استادیار بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران
استادیار بخش علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران
هدف این پژوهش تعیین نقش مصرف بهینه پتاسیم در مراحل کلیدی فنولوژی رشد میوه نارنگی انشو میاگاوا در افزایش نسبی عملکرد و کیفیت میو است. بنابراین مصرف خاکی (کود آبیاری) و مجلولپاشی پتاسیم پس از تشکیل میوه بود، تقسیم سلولی، ریزش فیزیولوژی و انبساط سلولی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با پنج تیمار و چهار تکرار مورد بررسی قرار گرفت. مقدار مصرف پتاسیم برای همه تیمارهای آزمایشی یکسان بود و با توجه به نتایج آزمون خاک، برگ و همچنین پیشبینی عملکرد متوسط درختان تعیین شد اما زمان مصرف و شکل آن متناسب با تیمارهای آزمایشی تغییر کرد. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد، وزن متوسط میوه و غلظت پتاسیم برگ از کودآبیاری پتاسیم پس از تشکیل میوه (اواسط فاز اول رشد میوه) به علاوه محلولپاشی پتاسیم پس از تشکیل میوه و در مرحله انبساط سلولی (فاز دوم رشد میوه) حاصل شد. همه تیمارهای مصرفی درصد میوههای دارای لکههای آفتاب سوختگی را کاهش و اندازه میوه را نسبت به شاهد افزایش دادند و کلاس نسبی اندازه میوهها به طور معنیداری نسبت به شاهد افزایش دادند. اما محلولپاشی پتاسیم پس از تشکیل میوه و ریزش فیزیولوژی بیشترین تأثیر در افزایش نسبی قطر میوهها نسبت به شاهد داشتند و درصد میوههای بزرگتر را به طور نسبی افزایش دادند. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که محلولپاشی پتاسیم درصد میوههای ریز را کاهش و در مقابل درصد میوههای متوسط و درشت را افزایش میدهد. با توجه به نتایج این پژوهش، توصیه میشود از مصرف پتاسیم به شکل کود پایه (قبل از شروع رشد) اجتناب شود و مصرف خاکی به شکل کودآبیاری پس از تشکیل میوه به صورت تقسیطی شروع شود همچنین محلولپاشی نیترات پتاسیم پس از تشکیل میوه و ریزش فیزیولوژی تابستانه انجام شود.
The aim of this research was to determine the role of optimum potassium fertilizer usage at phenological key stages of fruit growth in Miyagawa Satsuma mandarin in increasing the relative yield and fruit quality. To this end, potassium soil application (fertigation) and foliar application after fruit set, June drop, and cell expansion were evaluated in randomized complete block design with 5 treatments and 4 replications. Results showed that the highest yield, fruit average weight, and leaf potassium concentration was obtained from K fertigation after fruit set (middle of the first stage of fruit growth) and K foliar application after fruit set in cell expansion stage (second phase of fruit growth). All treatments significantly decreased fruits sunburn percent and increased fruit size and relative grade of fruit size, compared to the control. Potassium foliar application after fruit set and June drop had the maximum impact on relative increase of fruit diameter compared to the control and the percent of larger fruit increased relatively. Also, results showed that foliar application of potassium reduced the number of small fruits and increased medium and large fruits percentages. According to these results, it is recommended that potassium application as base fertilizer (before growth starts) be avoided and soil application begins after fruit set by fertigation; also, split foliar application of potassium nitrate should be done after fruit set and physiological fruit drop (June drop).
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_106716_11b0c31242f305073e85a04fab847a7a.pdf
پتاسیم
کلاس اندازه میوه
مراحل کلیدی فنولوژی
نارنگی انشو میاگاوا
Fruit size grade
Miyagawa Satsuma mandarin
Phenology key stages
Potassium nitrate
per
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
2016-08-22
30
2
149
159
10.22092/ijsr.2016.106717
106717
ارزیابی تناسب اراضی به روشهای فازی شبیهسازی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی برای گندم آبی
Land Suitability Evaluation with Fuzzy Simulation and Fuzzy Analytic Hierarchy Process for Irrigated Wheat
سیدعلیرضا سیدجلالی
ajalali@areeo.ac.ir
1
فریدون سرمدیان
fsarmad@ut.ac.ir
2
مهدی شرفاء
3
استادیار پژوهش مؤسسه تحقیقات خاک و آب
استاد دانشگاه تهران
دانشیار دانشگاه تهران
انتخاب روش مناسب برای تعیین تناسب اراضی برای تعیین کلاسها و تحت کلاسهای تناسب اراضی تحت کشت گندم امری ضروری است. هدف از این تحقیق تعیین اثر کمی خصوصیات اراضی بر تولید گندم آبی با استفاده از منطق فازی شبیه سازی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی است. این تحقیق در جنوب غرب ایران، دشت عقیلی شهرستان گتوند از استان خوزستان انجام گردید. روش تحقیق با استفاده از مقایسه عملکرد گندم آبی با شاخصهای بدست آمده به هر دو روش، راستی آزمایی گردید. بر اساس نتایج حاصل ضریب تشخیص (R2) برای شاخص اراضی به فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی و منطق فازی شبیهسازی به ترتیب برابر 27/0 و 82/0میباشد در ضمن مقدار استاندارد خطای تخمین (SE[1]) نیز به ترتیب برای روشهای ذکر شده 1263 و 252 کیلوگرم در هکتار است بنابراین مدل ارائه شده به روش منطق فازی شبیهسازی نسبت به روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی دارای دقت بیشتر و خطای کمتر میباشد. و مدل فازی شبیه سازی بهعنوان روش بهتر در این تحقیق برای تناسب اراضی پیشنهاد میشود. [1] .Standard Error of fit
Performance of proper method of land suitability for determination of land classes and subclasses for wheat production is very important. This research aimed to determine the quantitative impact of land characteristics on irrigated wheat production, using the theory of fuzzy logic and fuzzy analytic hierarchy process (FAHP) approach. The theory was applied to a land suitability assessment for irrigated wheat in Gotvand, Khuzestan province, southwest of Iran. The methodology was tested by comparing the observed yield and land indices calculated by fuzzy simulation and FAHP approach. Based on the result regression coefficient for fuzzy simulation and FAHP was, respectively, 0.82 and 0.27 and the corresponding standard errors of fit were 252 and 1263 kg/ha. Therefore, the model based on fuzzy simulation had higher accuracy and less error than FAHP. Therefore, fuzzy simulation model is the best method in this research and can be proposed for future study in land suitability evaluation studies.
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_106717_b6e90981fb41d724917be9c7f8e2392d.pdf
منطق فازی
گتوند
خوزستان
Theory of fuzzy logic
Gotvand
Khuzestan
per
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
2016-08-22
30
2
161
172
10.22092/ijsr.2016.106718
106718
گیاه پالایی کروم شش ظرفیتی در خاکهای آلوده با استفاده از گیاه خرفه (Portulaca oleracea)
Phytoremediation of Cr+6 in Contaminated Soil Using Portulaca oleracea
الهام عزیزی
azizi40760@gmail.com
1
راهله رهباریان
ra_rahbarian@yahoo.com
2
آتنا میربلوک
atena.mirbolook@yahoo.com
3
استادیار گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه پیام نور، ایران
استاد یار گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه پیام نور، ایران
دانشجوی دکتری شیمی و حاصلخیزی خاک دانشگاه ارومیه و مدرس مدعو دانشگاه پیام نور، ایران
امروزه به دلیل پیشرفت صنایع و شهرنشینی، غلظتهای بالایی از فلز سنگین کروم در منابع خاک و آب وجود دارد که خطر جدی برای سلامت انسان و محیط زیست محسوب میشود. در این تحقیق، توانایی گیاه خرفه(Portulaca oleracea) در گیاه پالایی کروم شش ظرفیتی از خاک، تحت تأثیر غلظت های مختلف کروم در خاک مورد بررسی قرار گرفت. بذور خرفه در شرایط گلخانه، در گلدانهایی که با غلظتهای 0، 25، 50، 75 و 100 میلیگرم بر کیلوگرم کروم ( از نمک دی کرومات پتاسیم) آماده شده بودند، رشد کردند. در پایان مرحله رشد رویشی (60 روز پس از کاشت)، غلظت کروم سه و شش ظرفیتی و همچنین فاکتورهای تجمع زیستی در گیاه خرفه بررسی شدند. نتایج نشان دادند که با افزایش غلظت کروم در خاک میانگین وزن خشک ریشه و اندام هوایی گیاه خرفه کاهش معنیداری یافتند و غلظت کروم شش ظرفیتی در ریشه و اندام هوایی گیاه افزایش یافت. افزایش غلظت کروم در خاک، به ویژه غلظتهای بیشتر از 50 میلیگرم در کیلوگرم، منجربه کاهش فاکتور انتقال کروم شش ظرفیتی در گیاه شد. در بالاترین سطح کروم در خاک یعنی غلطت 100 میلیگرم بر کیلوگرم، کروم کل تجمع یافته در ریشه و اندام هوایی به ترتیب 3400 و 1500 میلی گرم بر کیلوگرم بود. همچنین فاکتور تجمع زیستی در گیاه خرفه بیشتر از 1 بدست آمد که بر این اساس می توان توانایی این گیاه را به عنوان یک تجمع دهنده کارا برای کروم شش ظرفیتی در خاکها تأیید کرد.
In recent years, expansion in industrial activities and urbanization has led to accumulation of high concentration of chromium in soil and water resources, which is a serious danger for environment and human health. In this research, potential of p < em>ortulaca oleracea in phytoremediation of Cr+6 polluted soil with different chromium concentration was studied. The plants were grown in pots containing soil concentrations of 0, 25, 50, 75 and 100 mg.kg- Cr+6(in the form of potassium dichromate) in greenhouse condition. At the end of vegetative growth period, concentration of Cr+3 and Cr+6 and also bioaccumulation factors in plant were measured. The results revealed that increase in soil chromium levels led to significant decrease in root and shoot dry matter and concentration of Cr+3 and Cr+6 increased in plant root and shoot. The increase of chromium concentration in soil, especially concentrations of more than 50 mg.kg-, reduced Translocation Factor of Cr+6 in plants. The total chromium concentrations exceeded 3400 and 1500 mg.kg- in root and shoots, in the treatment having 100 mg.kg- of Cr+6 in soil. Bioaccumulation factor in P. oleracea reached a value more than 1, which confirmed the role of p. oleracea as an effective Cr+6 accumulator in soils.
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_106718_b73ba6a441700a6bfe30ed1cf7bb1a76.pdf
کروم سه ظرفیتی
تجمع بیولوژیکی
گیاه تجمع دهنده
فاکتور انتقال
Accumulator
Cr+3
Bioaccumulation Factor
translocation factor
per
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
2016-08-22
30
2
173
186
10.22092/ijsr.2016.106719
106719
اثر افزایش شوری آب آبیاری در روند توسعه ترکهای ناشی از خشکشدگی در خاکهای شالیزاری
Effect of Increasing Salinity of Irrigation Water on Trend of Shrinkage Cracking Development in Paddy Fields
فاطمه سلحشور دلیوند
ph_salahshoor@yahoo.com
1
ناصر دواتگر
n_davatgar@yahoo.com
2
محمدرضا یزدانی
smryazdany@yahoo.ca
3
امیرحسین ناظمی
ahnazemi@yahoo.com
4
علیاشرف صدرالدینی
alisadraddini@yahoo.com
5
کارشناس طرحهای توسعه منابع آب شرکت سهامی آب منطقهای گیلان
استادیار پژوهش موسسه تحقیقات خاک و آب
استادیار پژوهش موسسه تحقیقات برنج کشور
دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه تبریز
دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه تبریز
خشکسالیهای متعدد سالهای اخیر و نیز ساخت و بهرهبرداری از سدهای متعدد در حوضه آبریز رودخانه سپیدرود کمیت و کیفیت (افزایش شوری) آب این رودخانه را که منبع اصلی تأمین آب استان گیلان میباشد، به طور محسوسی کاهش داده است. پیشبینی میشود در سالهای آتی با افزایش فاصله آبیاری در هر تناوب، بروز ترک به دلیل نوع و محتوای بالای رس خاکهای شالیزاری استان گیلان اجتنابناپذیر وهدر رفت آب در خاکهای ترکدار یکی از مهمترین مشکلات مطرح باشد. از سوی دیگر شور شدن آب آبیاری نیز بر خواص فیزیکی مرتبط با انقباض خاک و توسعه ترک مؤثر است. در مطالعه حاضر روند ترکبرداری خاکهای شالیزاری با سطوح شوری 2، 3، 4 و 5 دسیزیمنس بر متر در اثر خشکشدگی در آزمایشگاه و در مزرعه بدون حضور گیاه برنج و با استفاده از منحنی مشخصه انقباض مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد تغییر حجم خاک با انقباض عمودی (نشست) آغاز شده و بروز ترک در همه تیمارها در رطوبت نزدیک به اشباع (50 تا 55 درصد وزنی برای خاک مورد مطالعه) رخ میدهد. همچنین کلوخههای ایجاد شده در سطح خاک همه تیمارها شکلهای هندسی منظم داشتند. با افزایش شوری خاک متوسط پهنا و عمق ترکها افزایش یافت، به گونهای که در پایان دوره آزمایش در تیمار با شوری 5 دسیزیمنس بر متر متوسط عرض و عمق ترک به ترتیب 5 و 17 سانتیمتر بود. بنابراین در صورتی که سخت لایه شخمی از ضخامت کافی برخوردار باشد، عمق ترک منجربه شکاف در سخت لایه شخمی نخواهد شد. در این شرایط هدر رفت آب از راه نفوذ عمقی حداقل خواهد بود، اما نفوذ جانبی آن قابل ملاحظه است. روند تغییرات شاخص شدت ترک در طول دوره خشکشدگی نشان داد که تیمار با شوری 2 دسیزیمنس بر متر کمترین مقدار توسعه ترکها را داشت و با افزایش مقدار شوری این شاخص افزایش نشان داد.
In the recent years, frequent droughts and construction and operation of different dams in the Sepidroud River watershed have markedly decreased water quality (increase salinity) and quantity of the river which is the most important water supply resources in Guilan province. It is predicted that in the next years, due to increasing intervals between irrigations, crack development will be inevitable due to the type of clay and its high content in Guilan paddy soils. Therefore, the loss of water in cracking soils is going to be considered as one of the most important problems. Besides, increase in irrigation water salinity affects soil physical properties associated with the soil shrinkage and crack developments. In this study, shrinkage cracking processes were investigated in laboratory using paddy soils, in the absence of rice plants, with 2, 3, 4 and 5 dSm-1salinity levels using shrinkage characteristic curve. The results showed that change in soil volume started with vertical subsidence and crack initiated at a moisture content almost close to saturation (50% to 55% gravimetric water). Also, the shape of aggregated was orthogonal. At higher soil salinity levels, the mean width and depth of cracks increased. At the end of the experiment, average width and depth of 5 dSm-1treatment were 4.9 and 16.6 cm, respectively, . In desiccation period, the trend of crack index changes showed that 2 dSm-1treatment had the lowest crack development and this factor increased by increasing soil salinity.
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_106719_5e9e75709c8f222d456edc3da23a1414.pdf
شاخص شدت ترک
خشکشدن خاک
شوری
نیروی کششی
crack
Desiccation of soil
Crack index
Soil shrinkage
per
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
2016-08-22
30
2
187
199
10.22092/ijsr.2016.106720
106720
عصارهگیری پی در پی پتاسیم غیرتبادلی و رابطه آن با ویژگیهای خاک، کانی شناسی و طبقهبندی خاک در برخی خاکهای آهکی استان فارس
Sequential Extraction of Non-Exchangeable Potassium and Its Relationship with Soil Properties, Mineralogy and Soil Taxonomy in Some Calcareous Soils of Fars Province
ابوالفضل آزادی
abolfazl_azadi@yahoo.com
1
مجید باقرنژاد
majid baghernejad@yahoo.co.uk
2
نجفعلی کریمیان
nkarimian@yahoo.com
3
سید علی ابطحی
seyedaliabtahi@yahoo.com
4
دانشجوی دکتری بخش علوم خاک دانشگاه شیراز
استاد بخش علوم خاک دانشگاه شیراز
استاد بخش علوم خاک دانشگاه شیراز
استاد بخش علوم خاک دانشگاه شیراز
مطالعه رهاسازی پتاسیم غیر تبادلی، در جهت مدیریت و استفاده صحیح از منابع خاکی و همچنین درتعیین فراهمی و قدرت تأمین پتاسیم به ویژه در خاکهای حاوی کانیهای پتاسیم، از اهمیت فوق العادهای برخوردار است. اطلاعات درباره سرعت آزاد شدن پتاسیم غیر تبادلی در خاکهای آهکی استان فارس محدود است هدف این پژوهش کاربرد معادلات سینتیکی در بررسی سرعت آزاد شدن پتاسیم غیر تبادلی در تعدادی از خاکهای استان فارس به وسیله عصارهگیری متوالی با استفاده از اسید اگزالیک یکصدم مولار و بررسی رابطه سرعت آزادسازی پتاسیم غیر تبادلی با خصوصیات خاک و کانی شناسی خاک بود. نتایج این پژوهش نشان داد که آزاد شدن پتاسیم غیر تبادلی در ابتدا سریع بوده و سپس کند میشود. مقدار پتاسیم غیرتبادلی آزاد شده در پایان آزمایش در دامنهی 91تا 233 (میانگین 3/144) میلیگرم بر کیلوگرم بود. پتاسیم غیر تبادلی آزاد شده به روش اگزالیک اسید پس از 1200ساعت با گنجایش تبادل کاتیونی، پتاسیم غیر تبادلی و درصد کربنات کلسیم معادل هم بستگی معنیداری داشت. با توجه به بالا بودن ضرایب تشخیص و کم بودن خطای استاندارد برآورد، سرعت آزاد شدن پتاسیم غیر تبادلی به وسیله معادلات ایلوویچ، تابع توانی و مرتبه اول تشریح شد. بیشترین آزادسازی پتاسیم در خاکهای ورتیسولز رخ داد که علت اصلی آن احتمالاً وجود مقادیر زیادتر رس و کانی اسمکتیت و میکا میباشد. بهطور کلی آزادسازی پتاسیم از خاکها براساس تکامل آنها روند ورتی سولز>آلفیسولز> اینسپتیسولز> انتی سولز>اریدی سولز را نشان داد. همچنین نتایج این پژوهش نشان داد که ضرایب سرعت در معادلات مورد استفاده با تعدادی از خصوصیات شیمیایی خاک و درصد اجزای خاک هم بستگی معنیداری داشت. نتایج این تحقیق همچنین نشان داد که اگزالیک اسید میتواند در بررسی سرعت آزاد شدن پتاسیم غیر تبادلی استفاده شود.
Study on release rate of nonexchangeable potassium (NEK) is necessary for management and optimum use of soil resources and determination of availability and supplying power of potassium in soils containing potassium minerals. Information about NEK release rate in Fars Province calcareous soils is limited. The objective of this study included an investigation of the dynamics of NEK in some soils from Fars Province by successive extraction with 0.01M Oxalic acid and determination of the relation between kinetics of NEK release with soil properties and clay mineralogy. The results of this experiment showed that the initial NEK release rate was rapid, but slowed down later on. Results showed that cumulative K release ranged from 91 to 233 mg kg-1(average 144.3 mg kg-1). The amount of NEK released after 1028 h was significantly correlated with CEC, NEK, and CCE. Elovich, power function and First order equations described well the NEK release kinetics based on their highest determination coefficient and their lowest value of the standard error of the estimate. Maximum of potassium release was observed in Vertisols, probably because of high amount of clay content and the clay mineral of smectite and mica. Also, the amount of K release was in the following order: Vertisols>Alfisols> Inceptisols> Entisols>Aridisols. In the correlation test, the rate constants in the kinetic equations were correlated with some chemical properties and particle size distribution.
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_106720_499229f17f83af776b8c59ee30c41f45.pdf
رهاسازی پتاسیم
اگزالیک اسید
معادله ایلوویچ
ورتی سولز
Elovich function
Release rate of potassium
Oxalic acid
Vertisols
per
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
2016-08-22
30
2
201
213
10.22092/ijsr.2016.106721
106721
ارزیابی پراکنش مکانی سرعت نفوذ آب و ارتباط آن با برخی از ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی خاک در منطقه کوهین
Spatial Variability of Infiltration Rate and Its Relationship with Some Soil Physical and Chemical Properties
in Kuhin Region
مینا نیکقلبپور
nikghalbpour@gmail.com
1
حسین اسدی
2
منوچهر گرجی
mgorji@ut.ac.ir
3
دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه گیلان
دانشیار دانشگاه گیلان
دانشیار دانشگاه تهران
در پژوهش حاضر تغییرات مکانی سرعت نفوذ آب با اندازهگیری نفوذپذیری به روش استوانههای مضاعف در 33 نقطه به فواصل 50 متری در طول زمیننمایی با شیب متوسط 1/6 درصد در اراضی دیم در منطقه کوهین بررسی شد. در زمان انجام آزمایش، نمونههای سطحی (15-0 سانتیمتر) خاک به صورت مرکب جمعآوری گردید. چگالی توده خاک، پایداری خاکدانه، مقدار رطوبت اولیه، اجزاء بافت، مادهآلی و کربنات کلسیم معادل اندازهگیری شدند. برآورد پارامترهای معادلات نفوذپذیری با استفاده از دادههای صحرایی انجام شد. برای بررسی وضعیت تغییرات مکانی و برازش بهترین مدل از روش زمینآمار و رسم تابع نیمتغییرنما استفاده شد. نتایج حاکی از وابستگی مکانی اغلب ویژگیهای مورد بررسی در منطقه مورد مطالعه بود. کربنات کلسیم با مقدار 17/0 درصد اثر قطعهای، بالاترین وابستگی مکانی را نشان داد. سرعت نفوذ نهایی و پارامتر A معادله فیلیپ دارای وابستگی مکانی قوی، ضریب a معادله کوستیاکوف دارای وابستگی مکانی متوسط، و پارامتر S معادله فیلیپ و ضریب b معادله کوستیاکوف دارای اثر قطعهای تام بودند.
In this study, spatial variability of infiltration rate was investigated on a landscape of 6.1 percent slope in Kuhin region. Infiltration rate was measured by double-rings infiltrometer at 33 points of 50-meter intervals along the landscape. Composite soil samples (0-15 cm) were collected during the infiltration experiments. The soil samples were analyzed for bulk density, aggregate stability, initial soil moisture content, textural fractions, organic matter and calcium carbonate equivalent. To investigate the spatial variability and fitting the best model, geostatistical methods were used by variogram analysis. Most of the measured properties showed spatial dependence. The content of calcium carbonate equivalent showed the strongest spatial dependence by 0.17 percent nugget effect. Final infiltration rate and parameter A of Philip's equation showed strong spatial dependence, coefficient a of Kostiakov's equation showed moderate spatial dependence, and S parameter of Philip's equation and b coefficient of Kostiakov's equation showed pure nugget effect.
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_106721_b49b3b7c485c02e5a2d6c55ad2ef07dd.pdf
زمینآمار
روش استوانههای مضاعف
معادله فیلیپ
معادله کوستیاکوف
نیمتغییرنما
Geostatistic
Infiltrometer
Landscape
Philip equation
Kostiakov equation
Semivariogram
per
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
2016-08-22
30
2
215
226
10.22092/ijsr.2016.106722
106722
بررسی تغییرات مکانی و پهنهبندی برخی خواص فیزیکی و شیمیایی خاک سطحی و تأثیرپذیری آنها از مدیریت بهرهبرداری در زمینهای کشاورزی جنوب تهران
Spatial Variability and Mapping of Some Physico-Chemical Properties in Surface Soils and Influence of Land Use Management on Them in Agricultural Lands South of Tehran
حسین ترابی گلسفیدی
1
ناصر دواتگر
n_davatgar@yahoo.com
2
شکوه قاسمی
shokouh.gh.1367@gmail.com
3
دانشیار گروه مهندسی علوم خاک دانشگاه شاهد
استادیار موسسه تحقیقات خاک و آب کشور
دانش آموخته کارشناسی ارشد خاکشناسی دانشگاه شاهد
گسترش مناطق مسکونی، تجاری، صنعتی و نوع استفاده از زمین در اراضی کشاورزی جنوب تهران، تغییر در برخی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی را به محیط خاک تحمیل نموده است. برای انجام این تحقیق نمونهبرداری به صورت شبکه منظم 1000 در 1000 متر در 196 نقطه از عمق 30-0 سانتی متری خاک در 20000 هکتار از اراضی کشاورزی جنوب تهران انجام شد. اسیدیته گل اشباع، بافت خاک، درصد آهک، گنجایش تبادل کاتیونی و کربن آلی خاک اندازهگیری و تجزیه و تحلیل دادهها و تهیه نقشه آنها با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و روش درونیابی کریجینگ انجام شد. نتایج نشان داد که 3/26 و 6/54 درصد از اراضی به ترتیب دارای کربن آلی کمتر از 9/0 و 2/1- 9/0 درصد هستند. اراضی دارای کربن آلی کمتر از 9/0 درصد، عمدتاً جزء کاربریهای زراعی، مسکونی، صنعتی و بایر و اراضی دارای کربن آلی 2/2-9/0درصد زیر کشت انواع محصولات سبزی و صیفی قرار دارند. به غیر از 9/29درصد از اراضی، که متأثر از پسابها، دارای پهاش بیشتر از 8 هستند، بقیه مناطق در محدوده 5/7 الی 8 میباشند. حدود 81 درصد اراضی دارای 5 الی 15 درصد آهک و 6/78 درصد از اراضی دارای گنجایش تبادل کاتیونی 20 الی 35 سانتی مول بار بر کیلوگرم هستند. بهترین مدل واریوگرام برازش داده شده برای کربن آلی، اسیدیته گنجایش تبادل کاتیونی و آهک، مدل کروی، برای رس و سیلت، نمایی و برای شن، گوسی بود. استفاده از پسآب، کشاورزی متراکم و مدیریت خاص کشت انواع محصولات سبزی و صیفی روی ویژگیهای خاک مورد مطالعه مؤثر بود.
Development of residential, commercial, and industrial areas and agricultural land use in sSouth of Tehran has, have caused changes in some physical and chemical properties in the soil environment. In this research, 196 soil samples were collected at depth of 0-30 cm, at 1000×1000m grids in 20000 ha agricultural lands of Ssouthern of Tehran. Soil texture, pH, calcium carbonate, cation exchange capacity, and organic carbon were measured. Geostatical analysis and, interpolation of soil properties by kriging and mapping were carried out by GS+ and ArcGIS software. Results showed that 26.3% and, 54.6% of lands were containeding of less than 0.9% and 0.9- to 1.2% of organic carbon, respectively. A lLands containing less than 0.9% of organic carbon is are often cultivated crops, residential areas, and barren lands. The land containings of 0.9-2.2% organic carbon is often cultivated to vegetables crops. Except the 29.9% of which lands which were affected by industrial waste water with a pH greater than 8, the remaining of lands have had a pH of 7.5 to 8. About 81% of the lands have had 5% to 15% lime and 78.6% of the lands have had a CEC of 20-35 cmolc kg-1. In this study, spherical models were fitted for organic carbon, pH, CEC, and lime. Exponential models were fitted for clay and silt and Gaussian model for sand. Use ofing wastewater, intensive agriculture, and specific management, especially for cultivation of vegetable crops, were had significant effects on soil properties.
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_106722_746895467b42b13e60bbd8207c5f54d0.pdf
کریجینگ
کربن آلی
مدل کروی
مدل نمایی
گنجایش تبادل کاتیونی
Spherical models
Exponential models
Kriging
Organic carbon
CEC
per
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
2016-08-22
30
2
227
236
10.22092/ijsr.2016.106723
106723
Research Paper
آثار باقیمانده آتشسوزی بر برخی ویژگیهای شیمیایی خاک در یک مرتع در زاگرس مرکزی
Residual Effects of Burnings on Some Soil Chemical Properties in a Pasture in the Central Zagros
محمد داودی
mohammad.davoudi@ag.iut.ac.ir
1
محمدعلی حاجعباسی
hajabbas@cc.iut.ac.ir
2
محمدرضا مصدقی
3
مجید ایروانی
meiravany@yahoo.com
4
کارشناس ارشد خاکشناسی، دانشگاه صنعتی اصفهان
استاد، دانشگاه صنعتی اصفهان
دانشیار، دانشگاه صنعتی اصفهان
استادیار، کارگاه آموزشی علوم خاک آلبرتا
آتش مخصوصاً در مناطق خشک و نیمه خشک خطرناکترین عامل نابودکننده جنگلها و مراتع، مخصوصا در مناطق خشک و نیمه خشک به حساب میآید و بسته به شرایط آن پیامدهای متفاوتی بر ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و زیستی خاک دارد. این پژوهش به منظور بررسی آثار باقیمانده آتشسوزی بر برخی ویژگیهای شیمیایی در بخشهایی از مراتع شهرستان فریدن که قبلاً دچار حریق شده بودند، انجام شد. آتشسوزی در این مناطق عمدتاً به دلیل دخالتهای انسانی بوده است. آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی نامتعادل با تکرارهای نامساوی اجرا گردید.کربنات کلسیم معادل، ماده آلی، سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم محلول و فسفر، آهن، منگنز و روی قابل جذب خاک با روشهای استاندارد اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که آتشسوزی تأثیر معنیداری بر برخی ویژگیهای شیمیایی نظیر ماده آلی، پتاسیم، کلسیم و منیزیم محلول، آهن، منگنز و روی قابل جذب داشته است. مقایسه میانگینها نشان داد که درصد ماده آلی خاک از 10/2 در خاک نسوخته به 12/4 در خاک سوخته، مقادیر پتاسیم، کلسیم و منیزیم محلول به ترتیب از 45/0، 42/6 و 19/1 در خاک نسوخته به 95/0، 91/9 و 22/2 میلیاکیوالان بر لیتر در خاک سوخته و مقادیر فسفر، آهن و منگنز قابل جذب به ترتیب از 30/31، 22/18 و 29/37 در خاک نسوخته به 17/34، 39/20 و 64/55 میلیگرم بر کیلوگرم خاک در عرصه سوخته افزایش پیدا کرده است. به طور کلی تأثیر آتشسوزی بر ویژگیهای شیمیایی خاک در نخستین سالهای پس از آتشسوزی بیشتر بوده و این روند با گذشت زمان کاهش پیدا نمود.
Among various destruction factors affecting forests and grasslands, especially in arid and semi-arid regions, fire is considered the more dangerous factor and results in different physical, chemical, and biological changes in soil properties depending on the conditions. This study aimed to evaluate the residual effects of previously burned pastures on some soil chemical properties in Fereydan region of central Zagros. Fire in these areas was mainly due to human impacts. The experiment was conducted in a completely randomized design with unequal replicates. Calcium carbonate equivalent and organic matter contents, soluble sodium, potassium, calcium and magnesium, available phosphorus, iron, manganese and zinc were measured by standard methods. The results showed that fire had a significant effect on some of the measured soil chemical properties. Soil organic matter content, soluble potassium, calcium and magnesium, available phosphorus, iron and manganese were increased due to firing. Mean comparisons showed that soil organic matter increased from 2.10% in the unburned to 4.12% in the burned portion of pasture. The soluble potassium, calcium and magnesium increased from 0.45, 6.42, and 1.19 in the unburned to 0.95, 9.91, and 2.22 meq/l in the burned areas, respectively. The available phosphorus, iron, and manganese were increased from 31.30, 18.22, and 37.29 mg/kg in the unburned to 34.17, 20.39, and 55.64 mg/kg soil in the burned soil. The overall impact of burning on soil chemical properties was greater in the first year after the fire, and the effect decreased with time.
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_106723_6eb3763b067e513b5a687d5cab4544b8.pdf
آتش در مراتع
مرتع سوخته
مواد آلی خاک
Fire in pasture
Grasslands burning
Soil organic matter