موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
31
4
2018
02
20
عملکرد و ترکیب معدنی برگ و میوه کیوی در روشهای مختلف کوددهی
473
483
FA
طاهره
رئیسی
استادیار پژوهشکده مرکبات و میوههای نیمهگرمسیری، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رامسر
taraiesi@gmail.com
بیژن
مرادی
مربی پژوهشکده مرکبات و میوههای نیمهگرمسیری، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رامسر
bmoradi2003@yahoo.com
جواد
فتاحیمقدم
دانشیار پژوهشکده مرکبات و میوههای نیمهگرمسیری، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رامسر
10.22092/ijsr.2018.115838
<strong>کیوی، درختی با نیاز تغذیهای بالاست و برای دستیابی به عملکرد بهینه، این نیاز تغذیهای باید از طریق کوددهی تأمین گردد. تحقیق حاضر با هدف مقایسه روشهای مختلف کوددهی شامل پخش سطحی (شاهد)، چالکود و کودآبیاری به تنهایی یا در ترکیب با محلولپاشی بر غلظت عناصر غذایی در برگ و میوهی کیوی و نیز بررسی رابطهی بین ترکیب معدنی برگ و میوه کیوی با عملکرد در باغ کیوی پژوهشکده مرکبات و میوههای نیمهگرمسیری اجرا شد. نتایج نشان داد اثر روش کوددهی بر عملکرد معنیدار بوده و بیشترین مقدار این ویژگی در روش کوددهی کودآبیاری+محلولپاشی مشاهده گردید. علاوهبراین، اثر روش کوددهی بر غلظت نیتروژن، فسفر، پتاسیم و کلسیم در برگ و میوه کیوی معنیدار بوده و نیز با کاربرد محلولپاشی در همه تیمارهای مورد مطالعه مقدار نیتروژن، فسفر، پتاسیم و کلسیم در برگ کیوی افزایش یافتند. مازادبراین، صرفنظر از روش کوددهی، غلظت عناصر غذایی در برگ کیوی بهترتیب نیتروژن > پتاسیم > کلسیم > فسفر و در میوه کیوی به ترتیب پتاسیم > نیتروژن > کلسیم > فسفر کاهش یافت. بررسی نتایج نشان داد که نسبت بین غلظت عناصر غذائی در میوه به برگ کیوی (فسفر، پتاسیم و کلسیم) متأثر از روش کوددهی بود ولی روش کوددهی اثر معنیداری بر نسبت بین غلظت نیتروژن در میوه به برگ کیوی نداشت. همچنین، نتایج همبستگی نشان داد که مقدار عملکرد کیوی در زمان برداشت همبستگی معنیداری با غلظت نیتروژن، پتاسیم و کلسیم در برگ کیوی داشت. این درحالی بود که رابطهی خطی بین عملکرد کیوی و غلظت عناصر غذائی در میوه کیوی مشاهده نشد. مازادبراین، بررسی نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد که غلظت پتاسیم در برگ به تنهایی قادر است بخش اعظم تغییرات در عملکرد درختان کیوی را توضیح دهد. علاوه براین، غلظت پتاسیم در برگ کیوی به همراه غلظت نیتروژن و کلسیم در برگ کیوی میتواند برای برآورد عملکرد در باغ کیوی مطالعه شده استفاده شوند. بهطورکلی با توجه به مجهز بودن تمام باغهای کیوی شمال کشور به سیستم آبیاری تحت فشار و افزایش معنیدار غلظت عناصر غذایی در برگ پس از انجام محلولپاشی تکمیلی، روش کودآبیاری+محلولپاشی میتواند در زمان و هزینهها صرفهجویی کرده و نیز منجر به افزایش غلظت عناصر غذائی در برگ و عملکرد درختان کیوی گردد. </strong>
پخش سطحی,چالکود,کودآبیاری,محلولپاشی و عناصر غذایی
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115838.html
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115838_8ec1744cefcebcbb80df45ae0f099931.pdf
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
31
4
2018
02
20
اثر زئولیت طبیعی بر جذب مس و منگنز توسط گندم در خاکهای آلوده مناطق جنگی
485
495
FA
علی
آزوغ
دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه زراعت، پردیس علوم و تحقیقات خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
aliazogh94@gmail.com
سیدکیوان
مرعشی
استادیار گروه زراعت، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
تیمور
بابائی نژاد
0000-0001-9398-1167
استادیار گروه خاکشناسی، واحداهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
timoorba@yahoo.com
10.22092/ijsr.2018.115839
<strong>از محدودیتهای اصلی کشت گیاهان زراعی به خصوص گندم در خاکهای آلوده مناطق جنگی وجود غلظتهای بالای فلزات سنگین به خصوص منگنز و مس میباشد که با ورود به چرخه حیاتی گیاه باعث سمیت گیاه و به خطر انداختن امنیت غذایی جامعه میگردد. هدف از این پژوهش بررسی اثر زئولیت طبیعی بر جذب مس و منگنز خاکهای آلوده مناطق جنگی توسط گندم میباشد. این آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار برای هر گلدان در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی اهواز در سال زراعی 95-1394 اجرا گردید. تیمارها شامل چهار سطح زئولیت شامل: صفر (a<sub>1</sub>)، 5/0% (a<sub>2</sub>)، 5/1% (a<sub>3</sub>) و 5/2% (a<sub>4</sub>) از وزن خاک و دو سطح خاک شامل: خاک های آلوده مناطق جنگی مربوط به خط مقدم جبهه (b<sub>2</sub>) و سطح دیگر مربوط به خاکهای بدون آلودگی(b<sub>1</sub>) پشت خط مقدم جبهه انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که خاک های آلوده مناطق جنگی موجب افزایش معنیدار غلظت مس و منگنز در ریشه و اندام هوائی گندم شده بود. همچنین کاربرد مقادیر بیشتر زئولیت باعث کاهش معنیدار غلظت مس و منگنز و افزایش وزن خشک ریشه و اندام هوائی شد.</strong>
آلودگی گیاه,فلزات سنگین,امنیت غذایی
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115839.html
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115839_2c0273680845f91dcac541afa3d64615.pdf
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
31
4
2018
02
20
روش تحلیل دادههای ترکیبی برای تشخیص وضعیت عناصر غذایی کممصرف با رویکرد تعادل عناصر در چغندرقند پاییزه
497
508
FA
عبدالمحمد
دریاشناس
استادیار موسسه تحقیقات خاک و آب کشور،سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
amdaryashenas1335@gmail.com
مجید
بصیرت
استادیار موسسه تحقیقات خاک و آب کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
majid_basirat@yahoo.com
علی رضا
پاکنژاد
مربی پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفیآباد،سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، دزفول، ایران
سروش
دریاشناس
کارشناس ارشد موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران،ایران
surooshdaryashenas@gmail.com
10.22092/ijsr.2018.115840
<strong>تجزیه گیاه روش مفیدی است که با استفاده از روش های غلظت بحرانی و دریس به منظور ارزیابی و بهینهسازی عناصر غذایی چغندرقند بکار میرود ولی این رویکردها دو اریب دارند، یکی نادیده گرفتن ماهیت ترکیبی عناصر در تحلیل دادههای تجزیه گیاه و دیگری عدم استفاده از نسبت عناصر غذایی تأثیرگذار بر تغذیه گیاه است. با استفاده از روش تحلیل دادههای ترکیبی (CDA) و تعادلهای متعامد عناصر غذایی میتوان این اریبها را بر طرف ساخت. هدف از این تحقیق، توسعه استانداردهای DRIS و CND-clr<strong>[1]</strong> به CND-ilr<strong>[2]</strong> و تعیین نرمهای مرجع تعادل عناصر غذایی یا CND-ilr و ارزیابی وضعیت عناصرکممصرف برای چغندرقند پاییزه است. دادههای عملکرد ریشه و شکر و نمونههای گیاهی از 183 مزرعه چغندرقند پاییزه استان خوزستان طی 7 سال متناوب 79 -1373 جمعآوری شد و عناصر آهن، منگنز، روی و مس نمونههای برگ چغندرقند اندازهگیری گردید. عناصر غذایی کممصرف به سه فرم تعادلیilr3 = [Zn|Cu] و ilr2 = [Mn| Zn, Cu] و ilr1 = [Fe| Mn, Zn, Cu] طراحی گردید و شاخص نسبت لگاریتم ایزومتریک<sup>4</sup> یا ilr برای این تعادلها محاسبه شد. جامعه مشاهداتی (183 مزرعه) براساس عملکرد ریشه و عملکرد شکر حد واسط (Cut-off yield) به ترتیب به مقادیر 32/60 و 41/9 تن در هکتار به دو گروه عملکرد بالا و پایین تقسیم شدند. نتایج نشان داد که بر اساس محاسبات حاصله و احتساب سه تعادل مذکور، "فاصله ایچسن" به میزان 3/0 (به عنوان شاخص پیشبینی کننده) برای تشخیص گروه "متعادل عناصر غذایی" از "نامتعادل عناصر غذایی" جامعه چغندرقند پاییزه بدست آمد. همچنین نرمهای مرجع برای سه تعادلilr<sub>1,</sub> ilr<sub>2,</sub> ilr<sub>3</sub> تهیه گردید. روش تعادل ترازویی<strong>[3]</strong> برای ارزیابی عناصر کممصرف 33 مزرعه چغندرقند پاییزه با عملکرد کمتر از 60 تن در هکتار واقع در مربع TP با سه تعادل مذکور استفاده شد. نتایج نشان داد که به ترتیب غلظتهای 296، 120، 41 و 19 میلیگرم در کیلوگرم ماده خشک برگ عنصر آهن، منگنز، روی و مس واقع در ربع TN میتوانند به عنوان غلظتهای مرجع ilr* برای تشخیص تعادل بین این عناصر استفاده شوند زیرا که هر کدام از این غلظتها متاثر از اثرات متقابل و ترکیبی این 4 عنصر میباشند. همچنین نشان داده شد که برای افزایش کمی و کیفی چغندرقند ضرورتی به مصرف کود آهن نیست و اگر کوددهی آهن صورت گرفته است باید مقدار آن را کاهش داد.</strong><br /> <br clear="all" /><br /> <br /> [1] <sup>.</sup>Compositional Nutrient Diagnosis- Centered Log Ratio<br /> <br /> <br /> [2] <sup>.</sup>Compositional Nutrient Diagnosis- Isometric Log Ratio<br /> <br /> <br /> [3] <sup>.</sup>Mobile and fulcrums balance system
فاصله ایچسن,نسبت لگاریتم ایزومتریک (ILR),تعادل ترازویی,غلظت مرجع
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115840.html
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115840_92e02faa13c47370fe80e1b72a3cc483.pdf
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
31
4
2018
02
20
مقایسه مدلهای مختلف منحنی مشخصه آب خاک در ارزیابی شاخص کیفیت خاکهای شالیزاری
509
523
FA
لیلا
رضائی
دانشجوی دکتری، علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
l.rezaee77@gmail.com
سید علی اکبر
موسوی
دانشیار، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
aamousavi@gmail.com
ناصر
دواتگر
دانشیار، موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج. ایران
محمود
شعبانپور شهرستانی
دانشیار، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان
shabanpour@guilan.ac.ir
10.22092/ijsr.2018.115858
<strong>کیفیت خاک بهطور مستقیم قابل اندازهگیری نبوده و از شاخصهای کیفیت خاک تعیین میشود. شیب در نقطه عطف منحنی مشخصه آب خاک (S) از جمله این شاخصها است. این شاخص با عوامل مختلفی مانند کربن آلی، جرم مخصوص ظاهری، بافت و ساختمان خاک در ارتباط است. مطالعه جاری با هدف مقایسه سه مدل برای تعیین شاخص S و ارزیابی کیفیت فیزیکی خاکهای شالیزاری با استفاده از آن انجام شد. برخی ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی (بافت خاک، جرم مخصوص ظاهری، کربن آلی، رطوبت اشباع، رطوبت ظرفیت مزرعه و رطوبت در نقطه پژمردگی دائم) در 35 نمونه دست خورده از خاکهای شالیزاری شرق و غرب گیلان اندازهگیری شد. پارامترهای مدل ونگنوختن با نرمافزار RETC و پارامترهای مدلهای بروکز و کوری و گرانولت و گرانت با استفاده از نرم افزار MATLAB تعیین و شیب نقطه عطف منحنی مشخصه و شاخص S با استفاده از مدلها محاسبه شد. شاخصهای میانگین هندسی نسبت خطا (GMER)، انحراف استاندارد هندسی نسبت خطا (GSDER)، میانگین خطا (ME) و ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده (NRMSE)، برای ارزیابی نکوئی برازش مدلها و شاخصهای(S) محاسبه شده از آنها بکار رفتند. مدل گرانولت و گرنت با حداقل میانگین خطا و حداقل ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده در همه مکشها توانست منحنی مشخصه خاکهای مورد مطالعه را بهتر شبیهسازی کند. همچنین میانگین هندسی نسبت خطا و انحراف استاندارد هندسی نسبت خطا در این مدل نسبت به دو مدل دیگر در همه مکشها به یک نزدیکتر بود. استفاده از مدل گرانولت و گرنت در تعیین شاخص S با ME=-0.015 و NRMSE=0.4 در مقایسه با سایر مدلها از صحت بیشتری برخوردار بود. میانگین هندسی نسبت خطا و انحراف استاندارد هندسی نسبت خطا نیز در مدل گرانولت و گرانت کمتر از سایر مدلها بود (GMER=0.85 و GSDER=1.33). شاخص S با رس، جرم مخصوص ظاهری و رطوبت نقطه پژمردگی دائم همبستگی منفی معنیدار (P<0.01) و با رطوبت قابل استفاده و سایر ویژگیها همبستگی مثبت معنیدار (P<0.05) داشت. علیرغم اینکه برخی پژوهشگران بیان نمودهاند که استفاده از شاخص <em>S</em> نمیتواند معیار مناسبی از کیفیت فیزیکی خاک باشد ولی شاخص <em>S</em> تعیین شده در خاکهای شالیزاری مورد مطالعه، همبستگی معنیداری با بسیاری از ویژگیهای موثر بر کیفیت فیزیکی خاک داشت. بنابراین بهجای اندازهگیری چندین ویژگی موثر بر کیفیت فیزیکی خاک میتوان با استفاده از این شاخص شرایط فیزیکی خاکهای مختلف و اثر عملیات مدیریتی بر آنها را مقایسه نمود. در خاکهای شالیزاری موردمطالعه، شاخص کیفیت فیزیکی بیش از 035/0بود که نشاندهنده کیفیت مناسب خاکها برای شالیزاری است.</strong>
تراکم,ماده آلی,جرم مخصوص ظاهری,رطوبت نقطه پژمردگی دائم,رطوبت ظرفیت مزرعه
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115858.html
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115858_7077ec1a2006084b9cb7a4e0886853ad.pdf
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
31
4
2018
02
20
اثر بیوچار کود گاوی بر ترکیب شیمیایی اسفناج رشد یافته در وضعیتهای رطوبتی مختلف در یک خاک آهکی
525
544
FA
ادریس
گویلی
دانشآموخته کارشناسیارشد بخش علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
edris_gavili36@yahoo.com
سید علی اکبر
موسوی
دانشیار بخش علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
aamousavi@gmail.com
علی اکبر
کامگار حقیقی
استاد بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
a-akamgar@shirazu.ac.ir
10.22092/ijsr.2018.115854
<strong><span lang="AR-SA" dir="RTL">تولید</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">موفقیتآمیز</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">گیاهان</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">مستلزم</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">خاک مناسب</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">و</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">وجود</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">مقدار</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">کافی</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">از</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">عناصر</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">غذایی</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">و قابل</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">استفاده</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">گیاهان</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">است.</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">عناصر</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">غذایی</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">نه</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">تنها باید</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">به</span><span lang="FA" dir="RTL"></span><span lang="AR-SA" dir="RTL">صورت</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">ترکیباتی</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">باشند</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">که</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">بهسهولت مورد</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">استفاده</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">گیاهان</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">قرار</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">گیرند،</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">بلکه</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">تعادل</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">بین</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">مقدار</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">آنها</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">نیز</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">حائز</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">اهمیت</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">است</span><span lang="FA" dir="RTL">. مواد آلی و موادی که برای اصلاح خاک و یا مقابله با شرایط تنش استفاده میشوند میتوانند بر غلظت عناصر غذایی در گیاه مؤثر باشند. بنابراین، این پژوهش با هدف بررسی اثر سطوح بیوچار کود گاوی بر ترکیب شیمیایی گیاه اسفناج (رقم </span><em><span>Viroflay</span></em><span lang="FA" dir="RTL">) رشد یافته در شرایط تنش رطوبتی در یک خاک آهکی در شرایط گلخانهای بهصورت فاکتوریل و</span><span lang="FA" dir="RTL">در</span><span lang="FA" dir="RTL">قالب</span><span lang="FA" dir="RTL">طرح</span><span lang="FA" dir="RTL">کاملاً</span><span lang="FA" dir="RTL">تصادفی با سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل چهار سطح بیوچار (صفر، </span><span lang="FA" dir="RTL">25/1%، 50/2% و 5 درصد وزنی</span><span lang="FA" dir="RTL">) و سه سطح رطوبتی (ظرفیت مزرعه (بدون تنش)، 70% و 55 درصد ظرفیت مزرعه) بود. نتایج نشان داد که اعمال سطوح تنش رطوبتی سبب کاهش معنیدار جذب همه عناصر مورد مطالعه و افزایش غلظت عناصر سدیم، پتاسیم، فسفر و نیتروژن در اندام هوایی اسفناج شد. همچنین کاربرد 25/1 درصد بیوچار سبب افزایش منگنز، سدیم، پتاسیم، کاربرد 5/2 درصد بیوچار سبب افزایش فسفر، منیزیم، سدیم، پتاسیم و کاربرد 5 درصد بیوچار نیز سبب افزایش منگنز، نیتروژن، فسفر، منیزیم و سدیم در اندام هوایی اسفناج شد. بهطورکلی، کاربرد بیوچار و سطوح رطوبتی خاک سبب تغییر ترکیب شیمیایی و غلظت و جذب عناصر (بهویژه عناصر پرمصرف) در اندام هوایی اسفناج شد. بنابراین در مواردی که به منظور کاهش اثرات تنش رطوبتی بر گیاه از بیوچار استفاده میشود بایستی به تغییرات احتمالی در ترکیب شیمیایی گیاه و غلظت عناصر نیز توجه شود و این موضوع در مدیریت حاصلخیزی خاک و تغذیه گیاه در مناطق خشک مد نظر قرار گیرد. بایستی توجه شود که اثر بیوچار بر ترکیب شیمیایی گیاه و همچنین ویژگیهای خاک به نوع مواد اولیه مورد استفاده و شرایط تهیه بیوچار، نوع و رقم گیاه و شرایط خاک مورد مطالعه بستگی دارد بنابراین توصیه میشود به منظور دستیابی به نتایج وسیعتر و مطمئنتر، آزمایش در شرایط مزرعه برای گیاهان مختلف و با استفاده از بیوچار تولید شده از منابع متفاوت و در شرایط مختلف انجام شود. </span></strong>
زغال زیستی,عناصر پر مصرف,عناصر کم مصرف,ظرفیت زراعی,تنش خشکی,وضعیت تغذیه
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115854.html
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115854_e83e3338b14cff3127746881acd036e1.pdf
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
31
4
2018
02
20
ارزیابی توابع انتقالی رگرسیونی در برآورد دامنه رطوبتی با حداقل محدودیت (LLWR) با بهکارگیری ویژگیهای خاک
545
558
FA
حسین
بیات
0000-0002-0893-3556
دانشیار گروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا-همدان
h.bayat@basu.ac.ir
لادن
حیدری
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا-همدان
heydarii1370@gmail.com
گلناز
ابراهیم زاده
دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، گروه خاکشناسی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا-همدان
ebrahimzade.golnaz@gmail.com
10.22092/ijsr.2018.115865
<strong>دامنه رطوبتی با حداقل محدودیت <strong>[1]</strong>(LLWR) از شاخصهای مهم فیزیکی و کیفی خاک بوده که اندازهگیری آن کاری دشوار و زمانبر است. هدف از این پژوهش، برآورد LLWR با بهرهگیری از پارامترهای زود یافت خاک با روش رگرسیونی است. در این پژوهش، بعد از جمعآوری 192 نمونه خاک از 24 محل در استان آذربایجان غربی، منحنیهای مشخصه رطوبتی، مشخصه مقاومت خاک و تراکم محصور آنها اندازهگیری شد. برای تخمین چهار حد رطوبتی تعیینکننده LLWR (θ<sub>Fc</sub>، θ<sub>PWP</sub>، θ<sub>AFP</sub> و θ<sub>SR</sub>) ابتدا خصوصیات پایه خاک (رس و نسبت سیلت به شن)، بهعنوان متغیرهای ورودی استفاده شد و مدل پایه ایجاد شد. سپس، با افزودن خصوصیات منحنی تراکم محصور و فیزیکی-شیمیایی در گامهای مختلف به متغیرهای ورودی پیشین، مجموعاً هفت تابع انتقالی ایجاد شد. با واردکردن پارامترهای تراکم محصور بهتنهایی و بههمراه خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مختلف به ترتیب در گامهای دوم و سوم برای برآورد حدود رطوبتی LLWR و محاسبه آن، ریشه میانگین مربعات خطا و معیار اطلاعات آکایک بهطور معنیدار کاهش یافتند. مقادیر R محاسبهشده برای PTFها نشان داد که استفاده از PTF<sub>3</sub>، PTF<sub>5</sub>و PTF<sub>7</sub> بهجای PTF<sub>1</sub> برآورد حدود رطوبتی را به مقدار فراوانی بهبود بخشید ( R مساوی 70/0، 73/0 و 77/0 به ترتیب برای PTF<sub>3</sub>، PTF<sub>5</sub> و PTF<sub>7</sub>در مقابل 39/0 برای PTF<sub>1</sub>). بنابراین میتوان حدود رطوبتی را با دقت قابل قبولی (31/154- = AICو 77/0R =) با استفاده از پارامترهای منحنی تراکم به همراه خصوصیات فیزیکی و شیمیایی تخمین زد.</strong><br /> <br clear="all" /><br /> <br /> [1]<sup>.</sup> Least limiting water range
تراکم محصور,منحنی مشخصه آب خاک,منحنی مشخصه مقاومت خاک
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115865.html
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115865_452d61f958ba14aba028142351095750.pdf
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
31
4
2018
02
20
الگوی تجمع ماده خشک و سرعت رشد محصول پیاز در اثر برگپاشی با منابع مختلف روی
559
572
FA
محمدرضا
رفیع
دانشجوی دکتری، گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
rafie1670@yahoo.com
امیرحسین
خوش گفتارمنش
استاد، گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
ahkhoshgoftar@yahoo.com
حسین
شریعتمداری
استاد، گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان
shariat@cc.iut.ac.ir
عبدالستار
دارابی
استادیار، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران
darabi6872@yahoo.com
10.22092/ijsr.2018.115894
<strong><span lang="FA" dir="RTL">الگوی تجمع ماده خشک و سرعت رشد محصول از ویژگیهای مهم مؤثر بر تولید بهینه محصول هستند. تغذیه گیاه</span><span lang="FA" dir="RTL">تأثیر قابل ملاحظهای بر الگوی رشد گیاه دارد. در این پژوهش، تأثیر </span><span lang="AR-SA" dir="RTL">برگپاشی روی (</span><span style="text-decoration: underline;"><span>Zn</span></span><span lang="FA" dir="RTL">)</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> از منابع سولفات روی و کمپلکسهای سنتزی</span><span lang="FA" dir="RTL">متیونین-روی و لیزین-روی بر الگوی تجمع ماده خشک، سرعت رشد محصول و برخی دیگر از شاخصهای رشد پیاز </span><span>(<em>Allium cepa L.</em>)</span><span lang="FA" dir="RTL"> پریماورا </span><span lang="AR-SA" dir="RTL">بررسی شد. برگپاشی روی (با غلظت 5 در هزار) </span><span lang="FA" dir="RTL">در دو نوبت، اوایل دوره رشد سریع گیاه (در مرحله رشد پهنک) و اوایل دوره تشکیل سوخ انجام گرفت.</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> نتایج نشان داد که مرحله رشد کند تا 128 روز بعد از جوانهزنی ادامه داشت و سپس مرحله رشد سریع برگ آغاز شد. بیشترین شاخص سطح برگ (</span><span lang="FA" dir="RTL">44/3</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">)،</span><span lang="FA" dir="RTL"> سرعت رشد سوخ (30/31 گرم در متر مربع در روز)، سرعت رشد محصول (70/40 گرم در متر مربع در روز)، </span><span lang="AR-SA" dir="RTL">سرعت نسبی گیاه (0966/0 گرم در گرم در روز) </span><span lang="FA" dir="RTL">و </span><span lang="AR-SA" dir="RTL">زیستتوده کل </span><span lang="FA" dir="RTL">با برگپاشی لیزین-روی حاصل شد. به همین دلیل بیشینه </span><span lang="AR-SA" dir="RTL">زیستتوده</span><span lang="FA" dir="RTL"> کل </span><span lang="AR-SA" dir="RTL">(87/14 کیلوگرم در مترمربع)</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">مربوط </span><span lang="FA" dir="RTL">به این تیمار بود. برگپاشی</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">روی تأثیر </span><span lang="FA" dir="RTL">معنیدار</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">ی بر زمان تشکیل سوخ نداشت. مقایسه الگوی تجمع ماده خشک در بین تیمارهای مختلف نشان داد که برگپاشی آمینوکلات لیزین-روی باعث افزایش معنیدار وزن خشک گیاه (33 درصد در مقایسه با شاهد) شد و این روند تا انتهای فصل رشد نیز ادامه داشت. براساس نتایج بدست آمده، برگپاشی لیزین-روی بر الگوی رشد گیاه تأثیر داشته و با بهبود شاخصهای تجمع ماده خشک، شاخص سطح برگ، سرعت رشد سوخ و سرعت رشد محصول، سبب تولید بیشترین زیستتوده کل در بین تیمارهای مورد آزمایش <span>شد.</span> برگپاشی </span><span lang="FA" dir="RTL">آمینوکلات </span><span lang="AR-SA" dir="RTL">متیونین-روی نیز باعث افزایش معنیدار زیست توده کل و کیفیت سوخ شد در حالیکه برگپاشی سولفات روی فقط سبب افزایش معنیدار غلظت روی در سوخ پیاز گردید. با توجه به نتایج این پژوهش، برگپاشی با آمینوکلات لیزین-روی برای بهبود عملکرد و کیفیت پیاز در خاکهای آهکی دارای کمبود روی توصیه میشود</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">.</span></strong>
آنالیز رشد,روی,آمینوکلات روی,سولفات روی
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115894.html
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115894_a609af6be455d57339f1aec6b6f204c1.pdf
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
31
4
2018
02
20
منحنی رخنه نانوذرات مگنتیت پایدار شده با سدیم دودسیل سولفات در دو خاک درشت بافت
573
586
FA
احمد
فرخیان فیروزی
دانشیار دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
farrokhian@gmail.com
محمدجواد
امیری
استادیار دانشگاه فسا، ایران
mjavad.amiri62@gmail.com
حسین
حمیدیفر
استادیار دانشگاه شیراز
مهدی
بهرامی
استادیار دانشگاه فسا
mehdibahrami121@gmail.com
10.22092/ijsr.2018.115897
<strong>با توجه به کاربرد روزافزون نانوذرات و ورود آنها به زیست بوم، ضروری است انتقال نانوذرات در خاک مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد. هدف این پژوهش مطالعه کمّی انتقال نانوذرات مگنتیت پایدارشده با سدیم دودسیل سولفات در ستونهای دو نوع خاک (شن لومی آلوده به کادمیم و شن) در شرایط رطوبتی اشباع بود. بدین منظور، با انجام آزمایشهای انتقال در ستونهای شیشهای، منحنی رخنه نانوذرات و کلراید در شرایط اشباع اندازهگیری شد و تأثیر غلظت نانوذرات (1/0 و 5/0 گرم در لیتر) و اثر عامل فیزیکی شدّت جریان منفذی (تحت بار آبی 2 و 10 سانتیمتر محلول زمینه) بر انتقال نانوذرات در خاک شنی بررسی شد. نتایج نشان داد که در شرایط استفاده از نانوذرات با غلظت 1/0 گرم در لیتر، 100% نانوذرات در لایه 5/0 سانتیمتر از سطح خاک شن لومی باقی ماند که نشان دهنده جذب نانوذرات به رسهای خاک و پالایش فیزیکی نانوذرات مگنتیت پایدار شده میباشد. اما منحنی رخنه نانوذرات در خاک شنی نشان داد که با افزایش قطر ذرات خاک نسبت به خاک شن لومی تحرّک نانوذرات در خاک بیشتر شد. با تغییر شدت جریان منفذی در ستون خاک شنی، حداکثر غلظت نسبی نانوذرات در جریان خروجی تغییری نکرد. با کاهش غلظت نانوذرات در سوسپانسیون ورودی به ستون خاک شنی انتقال نانوذرات مگنتیت پایدارشده افزایش یافت. بنابراین، میتوان نتیجهگیری کرد که قابلیت انتقال نانوذرات مگنتیت پایدار شده با سدیم دودسیل سولفات در خاکهای مورد مطالعه بسیار کم بود.</strong>
انتقال نانوذرات,جریان منفذی,محیط متخلخل,منحنی دررو
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115897.html
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115897_1676b5600eed2e76456ab4199191ffa2.pdf
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
31
4
2018
02
20
ارزیابی خطای برآورد در تعدادی از مدلهای توزیع اندازه ذرات برای توصیف دانهبندی رسوبات آبی
587
599
FA
فرخ
اسدزاده
استادیار دانشگاه ارومیه
asadizad@ut.ac.ir
10.22092/ijsr.2018.115903
<strong>توزیع اندازه ذرات رسوب از فاکتورهای کلیدی رسوب محسوب شده و بسیاری از ویژگیهای مربوط به رسوبات از جمله ویژگیهای هیدرولیکی و الکتریکی و ویژگیهای مرتبط با فرسایش و قابلیت انتقال آنها را تحت تأثیر قرار میدهد. هدف از این مطالعه مقایسهی تحلیلی خطای برآورد در تعدادی از مدلهای ریاضی توزیع اندازه ذرات در توصیف رسوبات انباشته شده در پشت بندهای رسوبگیر متوالی بود. برای این منظور 20 نمونه رسوب از چهار آبراههی فصلی در مناطق نوشان و انبی ارومیه تهیه شده و توزیع اندازه ذرات آنها به روش هیدرومتری تعیین شد. به منظور بررسی کارایی مدلها از ضرایب کارایی با ماهیت متفاوت استفاده شد. خوشهبندی سلسله مراتبی مدلها براساس منتخب نشان داد که 6 مدل ویبول، فردلاند، ویبول اصلاح شده،ونگنوختن، ONL و ORL نسبت به سایر مدلها کارایی بهتری داشتند. در بین این مدلها نیز مدل ویبول دارای برتری نسبی در مقایسه با سایرین بود. کارایی مدلهای برگزیده از نظر ضریب تبیین با افزایش درصد شن (ماسه) در نمونههای رسوب افزایش یافت. خطای نسبی مدلها در دامنهی ذرات با قطر 2-005/0 میلیمتر کم بوده و مدلها توانایی مطلوبی در پیشبینی مقدار شن (ماسه) در نمونههای رسوب داشتند.</strong>
بند رسوبگیر,مدلهای ریاضی,کارایی مدل,مدل ویبول
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115903.html
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115903_5a12773976012cb8eccea432189e0d82.pdf
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
31
4
2018
02
20
مدلسازی رابطه عمق خاک و ویژگیهای پستی و بلندی زمیننما به منظور پیشبینی عمق خاک در زیر حوضه ریمله استان لرستان
601
611
FA
مراد
سپهوند
دانشجوی دکترای گروه علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابعطبیعی گرگان و مربی پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
sepah1384@yahoo.com
فرهاد
خرمالی
استاد گروه علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابعطبیعی گرگان
khormali@yahopo.com
فرشاد
کیانی
null
استادیار گروه علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابعطبیعی گرگان
kianifarshad@gmail.com
کامران
افتخاری
0000-0001-9786-4566
استادیار موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
eftekharikamran@gmail.com
10.22092/ijsr.2018.115905
<strong>پی بردن به عمق خاک و تغییرات آن با انجام مطالعه خاکشناسی و حفاری خاک امکانپذیر است ولی مستلزم صرف بودجه، وقت و نیروی انسانی ماهر و متخصص است. رهیافت مدلسازی روابط خاک- زمیننما این امکان را میدهد تا با توجه به ویژگیهای پستی و بلندی زمیننما بتوانیم مدل پیشبینی عمق خاک را از طریق روش آماری رگرسیون خطی چندگانه تهیه نماییم. در این تحقیق ویژگیهای اولیه و ثانویه پستی و بلندی زیر حوضه ریمله واقع در استان لرستان (منطقه زاگرس میانی) از مدل رقومی ارتفاع (DEM) استخراج گردیدند. سپس، در 189 نقطه در سطح زیر حوضه که به روش تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند عمق خاک با حفاری (با مته)به وسیله متر اندازهگیری شد.دادههای مربوط به عمق خاک و ویژگیهای پستی و بلندی زمیننما به روش آماری رگرسیون خطی چندگانه (شیوه گام به گام) با استفاده از نرمافزار SPSS 19 تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که پیشبینی عمق خاک با مدل با دو ویژگی درصد شیب و ارتفاع از سطح دریا رابطه منفی معنادار (01/0>P) دارد. ضریب همبستگی مدل برابر با 63/0 به دست آمد. نمودار عمق پیشبینی شده در مقابل عمق مشاهده شده خاک نیز رابطه خطی با ضریب همبستگی 65/0 را نشان داد. سایر ویژگیهای پستی و بلندی زمین نما نیز بر عمق خاک مؤثر بودهاند، اما تأثیر آنها در سطح 5 درصد معنادار نشده است. بنابراین، در مدل پیشبینی عمق خاک دخالت داده نشدهاند.</strong>
زاگرس میانی,درصد شیب,مدل رقومی ارتفاع
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115905.html
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115905_a30eb90de35b2236c89b6146aea069bf.pdf
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
31
4
2018
02
20
پهنهبندی هدایت هیدرولیکی اشباع لایه سطحی خاک با بافت لوم و لوم شنی دشت سیستان
513
526
FA
تارخ
احمدی
دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی گروه آب دانشگاه زابل
ta.ahmady.ah@gmail.com
معصومه
دلبری
دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه زابل
masoomeh.delbari@uoz.ac.ir
پیمان
افراسیاب
دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه زابل
peyman.afrasiab@uoz.ac.ir
10.22092/ijsr.2018.115923
<strong>هدایت هیدرولیکی اشباع خاک (Ks) یکی از پارامترهای اساسی در مطالعات حرکت آب و املاح در خاک و طراحی پروژوههای آبیاری و زهکشی است. بنابراین، شناخت الگوی توزیع مکانی آن از اهمیت فراوانی برخوردار میباشد. هدف از پژوهش حاضر پیشبینی الگوی پراکنش مکانی Ks در مزرعه تحقیقاتی سد سیستان با استفاده از روشهای میانیابی بوده است . برای این منظور تعداد 113 آزمایش نفوذ تک حلقهای بیرکن در خاکهای مزرعه با فواصل حدود 80 متر انجام گردید. ضریب Ks با استفاده از الگوریتمهای محاسباتی بیرکن شامل BESTslope، BESTintercept و BESTsteady بهدست آمد. متوسط خطای نسبی برازش </strong> <strong> برای الگوریتمهای BESTslope و BESTintercept بهترتیب 19/5% و 35/9 درصد بوده که رضایت بخش است. برای مقایسه دقت تخمین از پارامترهای ضریب تعیین وزنی (ωr<sup>2</sup>) و خطای استاندارد (SE) استفاده شد. براساس نتایج بهدست آمده، هدایت هیدرولیکی اشباع از همبستگی مکانی متوسط با ساختار غالب نمایی برخوردار بود. همچنین نتایج نشان داد که در بافت لوم و لوم شنی که بافت غالب منطقه مورد مطالعه است و برای هر سه الگوریتم محاسباتی بیرکن، روش لوگ کریجینگ با اختلاف نه چندان زیاد نسبت به سایر روشهای میانیابی، بیشترین مقدار ωr<sup>2</sup> و کمترین مقدار SE و در واقع بیشترین دقت تخمین را داشت. از طرفی دقت تخمین در الگوریتم BESTsteadyکه سادهترین فرآیند محاسباتی را در مقایسه با دو الگوریتم دیگر دارد، بیشتر بود. بنابراین طبق نتایج بهدست آمده، روش لوگ کریجینگ نمایی بهعنوان بهترین روش میانیابی برای تعیین الگوی پراکنش مکانی هدایت هیدرولیکی اشباع خاک براساس مقادیر Ks بهدست آمده از الگوریتم ساده و کاربردی BESTsteady در خاک های لوم و لوم شنی پیشنهاد میشود.</strong>
آزمایش نفوذ بیرکن,الگوریتم های محاسباتی,نیمتغییرنما,میانیابی مکانی
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115923.html
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115923_33dbe9aa9e519c51d9a41e049a16879f.pdf
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
31
4
2018
02
20
بررسی پراکنش فلزهای سنگین در خاکهای اطراف کارخانه سرب و روی زنجان
627
639
FA
یونس
خسروی
استادیار گروه علوم محیط زیست، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، ایران
khosravi@znu.ac.ir
عباسعلی
زمانی
استادیار گروه علوم محیط زیست، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، ایران
zamani@znu.ac.ir
عبدالحسین
پری زنگنه
استاد گروه علوم محیط زیست، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، ایران
h_zanganeh@znu.ac.ir
محمدرضا
یافتیان
استاد گروه شیمی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، ایران
yaftian@znu.ac.ir
10.22092/ijsr.2018.115952
<strong><span lang="AR-SA" dir="RTL">آلودگی خاک به فلزهای سنگین یک مشکل اساسی و در حال گسترش در کشور ما به شمار میآید. </span><span lang="FA" dir="RTL">بنابراین </span><span lang="AR-SA" dir="RTL">آگاهی از الگوی توزیع مکانی خاکهای حاوی فلزهای سنگین، میتواند نقش مهمی در ارزیابی پتانسیل آلودگی در یک منطقه داشته باشد. با این </span><span lang="FA" dir="RTL">هدف</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> در این پژوهش تلاش شد</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">تا با استفاده از علم آمار مکانی، الگوی مکانی حاکم و تغییرات مکانی برخی از فلزهای سنگین شامل کبالت، نیکل، مس، روی</span><span lang="FA" dir="RTL">،</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> کادمیوم</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">و </span><span lang="FA" dir="RTL">سرب</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> در خاکهای اطراف کارخانه سرب و روی ایران </span><span lang="FA" dir="RTL"> در زنجان </span><span lang="AR-SA" dir="RTL">مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرد. بدین منظور 126 نمونه خاک در پیرامون کارخانه مزبور و از شعاع صفر تا 5000 متری از مرکز کارخانه و از عمق صفر تا 15 سانتیمتری جمع آوری شد. نتایج تحقیق نشان داد که بالاترین </span><span lang="FA" dir="RTL">میانگین غلظت فلزهای سنگین در خاکهای سطحی مربوط به عنصر روی و کمترین غلظت مربوط به کبالت بود (</span><span>Zn > Pb >Ni>Cu > Cd > Co</span><span lang="FA" dir="RTL">) که در مقایسه با </span><span lang="AR-SA" dir="RTL">استانداردهای جهانی</span><span lang="AR-SA" dir="RTL">خارج از دامنه محدودههای اندازهگیری شده قرار داشت. بر اساس نتایج آماره موران عمومی و در سطح یک درصد معنیداری، مشخص گردید تمامی فلزهای سنگین مورد بررسی در منطقه مورد مطالعه دارای ساختار فضایی بوده و از یک الگوی خوشهای برخوردار بودند. پراکنش و توزیع مکانی فلزهای سنگین در منطقه مورد مطالعه بهگونهای بود که بیشترین تمرکز لکههای داغ فلزهای سنگین در اطراف شرکت سرب و روی به ترتیب مربوط به فلزهای سرب، کبالت و روی بود. مقدار این فلزها در خاک در بیشترین مقدار برحسب میلیگرم فلز بر کیلوگرم خاک به ترتیب برابر با 2990، 20 و 30167 اندازهگیری شد. مهمترین دلیل چنین توزیعی برای این سه فلز را میتوان فعالیت کارخانه دانست. نتیجه تحلیل تغییرنگارها در پراکندگی فلزهای سنگین </span><span lang="FA" dir="RTL">نشان داد</span><span lang="AR-SA" dir="RTL"> که نمونههای خاک حاوی فلز نیکل، دارای وابستگی مکانی ضعیف، نمونههای خاک حاوی فلزهای مس، کادمیم و سرب دارای همبستگی مکانی قوی و خاکهای حاوی فلزهای کبالت و روی از همبستگی مکانی متوسط برخوردار بودند.</span></strong>
آلودگی خاک,آمار فضایی,موران عمومی,G*,کریجینگ
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115952.html
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115952_a8e181dde810215b52aa1bbb4b508c56.pdf
موسسه تحقیقات خاک و آب
پژوهش های خاک
2228-7124
2228-7132
31
4
2018
02
20
اشتقاق و ارزیابی تابع انتقالی طیفی و تابع انتقالی خاک به منظور برآورد ظرفیت تبادل کاتیونی
641
653
FA
صلاح الدین
کریمی
دانشآموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
salahkaarimi@yahoo.com
مسعود
داوری
استادیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
m.davari@uok.ac.ir
ابراهیم
بابائیان
دکتری، گروه آب، خاک و محیط زیست، دانشگاه آریزونا، امریکا
ebabaeian@email.arizona.edu
10.22092/ijsr.2018.115957
<strong>ظرفیت تبادل کاتیونی (CEC) یکی از مهمترین ویژگیهای فیزیکوشیمیایی خاک است که در حاصلخیزی خاک و مدیریت کیفیت آن اهمیت بسیاری دارد. اندازهگیری CEC بهروش مستقیم دشوار، زمانبر و پر هزینه میباشد. هدف از این پژوهش، ارزیابی عملکرد دادههای طیفی خاک در مقایسه با ویژگیهای مبنایی خاک بهعنوان متغیرهای ورودی توابع انتقالی در برآورد CEC خاک میباشد. بدین منظور، تعداد 120 نمونه خاک از منطقه مورد مطالعه جمعآوری گردید. سپس CEC و برخی از ویژگیهای زودیافت خاکها در آزمایشگاه با روشهای استاندارد اندازهگیری شد. همچنین رفتار طیفی خاکهای مورد مطالعه نیز با دستگاه طیفسنجی انعکاسی زمینی در دامنه 2500 - 350 نانومتر تعیین شد. پس از ترسیم منحنیهای انعکاس طیفی و استخراج دادههای طیفی، برخی از روشهای پیشپردازش طیفی مورد ارزیابی قرار گرفت. با استفاده از روش رگرسیون خطی چندگانه گامبهگام، ظرفیت تبادل کاتیونی و نیز برخی از ویژگیهای مبنایی خاک برآورد شدند. سه سناریو تابع انتقالی شامل تابع انتقالی طیفی (STF)، تابع انتقالی خاک (PTF) و تابع انتقالی مرکب (SPTF) مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند. بر پایه نتایج، STF در مقایسه با دیگر توابع انتقالی، دارای صحت بالاتری (cmolc/kg 57/2 =RMSE، 50/1 = RPD) در برآورد CEC خاک بود. در این میان، PTF (cmolc/kg 55/3 =RMSE، 09/1 = RPD) و SPTF (cmolc/kg 06/4 =RMSE، 95/0 = RPD) از صحت پایینتری برخوردار بودند. بهطور کلی، نتایج این پژوهش نشان میدهد دادههای طیفی خاک </strong><strong>میتوانند بهعنوان روشی غیرمستقیم، ساده، سریع و کارآمد در برآورد CEC خاک مورد استفاده قرار گیرند.</strong>
بازتاب طیفی خاک,رگرسیون خطی چندگانه گامبهگام,منحنی حذف پیوستار,ویژگیهای زودیافت خاک
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115957.html
https://srjournal.areeo.ac.ir/article_115957_c62638f8e9a6a2095d0f34a7d23b2470.pdf