ارزیابی وضعیت تغذیه‌ای عناصر غذایی در باغ‌های انگور آذربایجان شرقی به روش انحراف از درصد بهینه و تشخیص چند گانه غذایی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار بخش تحقیقات خاک و آب مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قزوین، ایران

2 محقق بخش تحقیقات خاک و آب مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قزوین، ایران

3 استادیار بخش تحقیقات خاک و آب مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز ایران

4 استادیار موسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

چکیده

انگور یکی از مهم‌ترین محصولات کشاورزی استان آذربایجان شرقی می­باشد و در تولید این محصول در رتبه سوم کشور قرار دارد. بنابر این، بررسی وضعیت تغذیه­ای این گیاه از اهمیت خاصی برخوردار می­باشد. از آنجائی که شناسایی وضعیت عناصر غذایی در گیاهان با عملکرد بالا می‌تواند یک معیار واقعی برای ارزیابی رشد و وضعیت مطلوب عناصر غذایی در گیاه باشد، برای تحقیق مذکور از سال 1395 تا1397 به مدت سه سال در 62 باغ انگور در شهرستان‌ ملکان بررسی­هایی انجام شد. در تمامی باغ‌ها نمونه‌های مرکب خاک از اعماق 30-0 و 60-30 سانتی‌متری تهیه و 1364 تجزیه فیزیکی و شیمیایی انجام شد .همچنین، در زمان گلدهی در نیمه مرداد ماه از برگ­های روبروی خوشه انگور نمونه­برداری برگ به‌صورت مرکب صورت پذیرفت و سپس 682 تجزیه گیاه با روش‌های استاندارد آزمایشگاهی انجام شد. در زمان برداشت محصول با بازدید از هر باغ، عملکرد محصول اندازه­گیری و تعیین گردید و در نهایت مقدار انحراف از درصد بهینه (DOP) و شاخص روش تشخیص چندگانه غذایی (CND) برای هر عنصر محاسبه شد. بر اساس عملکرد محصول، باغ‌های مطالعه شده به دو گروه باغ شامل باغ‌های با عملکرد و کیفیت بالا و پائین دسته‌بندی گردید. نتایج شاخص‌های محاسبه‌شده به روش انحراف از درصد بهینه و روش تشخیص چندگانه نشان داد که در بین عناصر پر نیاز کمبود فسفر و منیزیم و در بــین عناصــر کم‌مصرف، کمبود روی و مس وجود دارد. این نتایج در مقایسه هر دو روش یکسان بدست آمد. نتایج این پژوهش می­تواند به صورت کاملاً کاربردی در سطح باغ­های منطقه به منظور افزایش عملکرد و کیفیت انگور استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Nutritional Status of Vineyards in East Azarbaijan Using DOP and CND Methods

نویسندگان [English]

  • mehrzad mostashari 1
  • azam khosravinejad 2
  • Ali Reza Tavasolee 3
  • Majid Basirat 4
1 Associate Professor, Soil and Water Research Department, Qazvin Agricultural and Natural Resources Research and. Education Center, Qazvin, Iran
2 Researcher, Soil and Water Research Department, Qazvin Agricultural and Natural Resources Research and. Education Center, Qazvin, Iran
3 Assistant Professor, Soil and Water Research Department, East Azarbaijan Agricultural and Natural Resources Research and. Education Center, Tabriz, Iran
4 Assistant Professor, Soil and Water Research Institute, Karaj, Iran
چکیده [English]

Grape is one of the most important agricultural products in East Azarbaijan Province (Iran), which has the third highest production in the country. The nutritional status of high-yield plants can be a real criterion for assessing the growth and favorable nutritional status of the plant. For this purpose, 62 vineyards in Malekan District were selected. In all vineyards, composite soil sampling was carried out at depths of 0-30 and 30-60 cm and over 1364 physical and chemical analyses were done. At flowering time, composite leaf samples were taken of leaves facing the bunch of grapes; then, 682 plant analyses were carried out using suitable laboratory methods. During the harvest, yield was measured and determined by visiting each vineyard. Finally, the Deviation from Optimal Percentage (DOP) and Compositional Nutrient Diagnosis Index (CND) were calculated for each nutrient element. Based on the yields, the studied vineyards were divided into two groups of high and low yield and quality. The results of CND and DOP indices showed that zinc and copper deficiencies were more prevalent among microelements and phosphorous and magnesium deficiencies were observed among macro elements. The results showed that the vineyards of this region faced the deficiency of phosphorus, magnesium, zinc, and copper. These results can be applied to the area's vineyards to enhance the yield and quality of the grapes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Elemental Balance
  • Compositional Nutrient Diagnosis Index
  • Deviation from Optimal Percentage

مراجع

  1. آمارنامه سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی.1397
  2. آجیلی لاهیجی، ع.1396. بررسی وضعیت تغذیه‌ای باغات فندق استان گیلان. گزارش پژوهشی موسسه خاک و آب. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی. صفحه 1-92
  3. ایرانی پور، ر.1395. بررسی وضعیت تغذیه‌ای باغ‌های بادام با (DOP)  استفاده از روش انحراف از درصد بهینه در باغات حاشیه زاینده‌رود. نشریه شماره 2046. موسسه خاک و آب. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی. صفحه 1-92.
  4. بصیرت، م. ا.اخیانی و ع. دریا شناس .1395. برآورد اعداد مرجع عناصر غذایی برای انگور رقم شاهرودی به روش تشخیص چندگانه غذایی، نشریه پژوهش‌های خاک علوم و آب، جلد،30 شماره 1، صفحه 11-1
  5. بصیرت، م. م. ح. حقیقت نیا و س.م موسوی. ۱۳۹۶. ارزیابی و تعیین وضعیت تغذیه‌ای باغات پرتقال رقم والنسیا در جنوب استان فارس نشریه آب‌وخاک. جلد 32. شماره 1. صفحه 154-143
  6. بی‌نام. 1388. احداث باغ در اراضی شیب‌دار، نشریه فنی 510. وزارت جهاد کشاورزی. موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی و اقتصاد کشاورزی.
  7. چاکرالحسینی، م، ر.خراسانی، ا فتوت و م. بصیرت.1395. تعیین اعداد مرجع و محدودیت عناصر غذایی برای پرتقال. نشریه مدیریت خاک و تولید پایدار. جلد ششم، شماره سوم، صفحه 172-161
  8. حسینی، ی.1395. کاربرد روش انحراف از درصد بهینه برای تعیین تعادل تغذیه‌ای باغ‌های لیمو‌‌ترش در استان هرمزگان. نشریه دانش آب‌وخاک. جلد 25 شماره 2/3 صفحه 243 تا 255.
  9. دریا شناس، ع و ک. ثقفی. 1390. تشخیص چندگانه عناصر غذایی (CND) برای چغندرقند. مجله پژوهش‌های خاک. دوره 25. شماره 1. صفحه 12-1.
  10. طاهری، م. 1395. بررسی وضعیت عنصرهای غذایی در تاکستان‌های شهرستان خدابنده با کاربرد شاخص‌های تغذیه‌ای.مجله علوم باغبانی ایران. دوره 74. شماره 7. ص 703-715.
  11. علی احیایی، م و ع. ا بهبهانی زاده. 1375. روش‌های تجزیه شیمیایی خاک. نشریه 893. وزارت کشاورزی، موسسه خاک و آب. تهران. ایران
  12. علی احیایی، موقع. امامی. 1375. روش‌های تجزیه گیاه (جلد اول). نشریه 982. وزارت کشاورزی. موسسه خاک و آب. تهران. ایران
  13. مستشاری، م. م، گلمحمدی .1389.شناخت ناهنجاری‌های تغذیه‌ای و تعیین حد مطلوب غلظت عناصر غذایی در درختان زیتون استان قزوین. گزارش پژوهشی موسسه خاک و آب. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی. صفحه 1-87
  14. ملکوتی، م. ج. پ. کشاورز و ن. ج. کریمیان. 1387. روش جامع تشخیص و ضرورت مصرف بهینه کود برای کشاورزی پایدار. انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
  15. نجفی، م، م. طاهری. و.ربیعی وم. عباسی. 1394. ارزیابی غلظت عناصر غذایی برگ و تعادل تغذیه‌ای برخی ارقام پسته با روش انحراف از حد بهینه. همایش ملی رهیافت‌های علمی در صنعت طلای سبز، پسته. دانشگاه آزاد اسلامی واحد دامغان.
  16. Aitchison, J. 1986. Statistical analysis of compositional data. Chapman and Hall, New York.- Ross, S.M. 1987. Introduction to probability and statistics for engineers and scientists. John Wiley & Sons, New York.
  17. Blanco–Macías, F, Magallanes–Quintanar, R., Valdez–Cepeda, R. D., Vázquez–Alvarado, R., Olivares–Sáenz, E., Gutiérrez–Ornelas, E., Vidales–Contreras, J. A., and Murillo–Amador, B. 2010. Nutritional reference values for Opuntia ficus–indica determined by means of the boundary–line approach. Journal of Plant Nutrition and Soil Science 173: 923–934.in perlite substrate. J. Sci. Technol. Greenhous Cul. 2: 6. 23-350
  18. Khiari, L., Parent, L.E.and Tremblay,N. 2001a. Critical compositional nutrient indexes for sweet corn at early growth stage. Agron. J. 93:809–814
  19. Khiari, L., Parent, L.E. and N. Tremblay. 2001b. The Phosphorus compositional nutrient diagnosis Range For Potato. Agron. J. 93:815–819
  20. Khiari, L., Parent, L.E.and N. Tremblay. 2001c. Selecting the high-yield subpopulation for diagnosing nutrient imbalance in crops. Agron. J. 93:802–808
  21. Martín, I., I. Romero, N. Domínguez, A. Benito, and A. García-Escudero. 2016. Comparison of DOP and DRIS methods for leaf nutritional diagnosis of Vitis vinifera L., Cv. Tempranillo. Communications in Soil Science and Plant Analysis 47 (3):375–86.
  22. Monge, E., Montañés, L., Val, J., and Sanz, M. 1995. A comparative study of the DOP and DRIS methods, for evaluating the nutritional status of peach trees. Acta Hort. 383: 191-199.
  23. Montañés, L., Heras, L., Abadía, J., and Sanz, M. 1993. Plant analysis interpretation based on a new index: Deviation from optimum percentage (DOP). Journal of Plant Nutrition 16:1289–308.
  24. Mostashari,M.A.Khosravinejad,M.Golmohamadi.2018. Comparative Study of DOP and CND Methods for Leaf Nutritional Diagnosis of Vitis Vinifera in Iran. Journal of the Communications In Soil Science And Plant Analysis:1-8
  25. Ross, S.M. 1987. Introduction to probability and statistics for engineers and scientists. John Wiley & Sons, New York.sodium and magnesium on some growth characteristics and chlorophyll content of pistachio.
  26. Sharma,J., Shikhamany, S.D,. Singh, R.K. and Raghupathi, H.B. 2005. Diagnosis ofnutrient imbalance in Thompson Seedless grape grafted on Dog Ridge rootstock by DRIS.Commun. Soil Sci. Plant Anal. 36: 19-20. 2823-2838.
  27. Society for Horticultural Science 117:239–42.
  28. Xu, M., Zhang J., Wu, F., and Wang, X. 2015. Nutritional diagnosis for apple by DRIS, CND and DOP. Advance Journal of Food Science and Technology. 7: 4. 266-273.
  29. Zad-Salehi, F., Mozaffari, V., Taj-Abadipour, A., and Hokmabadi, H. 2011. Interaction ofsodium and magnesium on some growth characteristics and chlorophyll content of pistachio in perlite substrate. J. Sci. Technol. Greenhous Cul. 2: 6. 23-350.
پژوهش های خاک
دوره 34، شماره 1
خرداد 1399
صفحه 17-28

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار