اثر کود آلی و کشت همراه ذرت (.Zea mays L) و کلزا (.Brassica napus L) بر زیست‌فراهمی و جذب آهن در گلخانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری دانشگاه تبریز

2 استاد خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان

3 استادیار خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

هن یکی از عناصر ضروری کم­مصرف برای گیاهان به شمار می­رود. با وجود مقدار کافی آهن کل در خاک، در اغلب خاک­ها کمبود آن در گیاهان بروز پیدا می‎کند. برای رفع کمبود آهن در گیاهان، مفیدترین روش خاکی، تغییر خصوصیات شیمیایی خاک جهت افزایش زیست­فراهمی آهن برای گیاه می­باشد. به­منظور بررسی اثر کود سبز یونجه و کشت مخلوط دو گیاه ذرت و کلزا، بر تغییرات برخی از خصوصیات شیمیایی ریزوسفر و زیست­فراهمی و جذب آهن توسط گیاه، آزمایشی گلخانه­ای با دو سطح کود سبز (صفر و 2% جرمی) و 4 تیمار کشت (ذرت منفرد، کلزا منفرد، کشت مخلوط (ذرت و کلزا) و شاهد (بدون کشت) در سه تکرار، با استفاده از رایزوباکس در قالب طرح فاکتوریل انجام شد. نتایج نشان داد که کود سبز با کاهش pH، افزایش کربن آلی محلول (DOC) و ماده آلی خاک (SOM) زیست­فراهمی آهن را به اندازه بیش از 4 میلی‌گرم بر کیلوگرم خاک افزایش داد. همچنین باعث افزایش معنی­دار وزن خشک شاخساره گیاهان شده و جذب آهن توسط شاخساره کلزا را به اندازه 54 میکرو­گرم بر کیلوگرم خاک افزایش داد. نتایج همبستگی ساده خطی بین خصوصیات شیمیایی و زیست­فراهمی آهن در خاک نشان داد که یک ارتباط پویا بین کاهش pH، افزایش DOC، SOM، EC و زیست­فراهمی آهن در خاک وجود دارد. همچنین نتایج تجزیه گیاهان نشان داد که کود سبز غلظت آهن در شاخساره کشت مخلوط را کاهش داد.وزن خشک شاخساره در کشت مخلوط، 4/4 گرم در گلدان نسبت به کلزا و 5/5 گرم نسبت به ذرت در کشت منفرد بیشتر بود. بنابراین افزودن کود سبز به خاک و کشت مخلوط دو گیاه ذرت و کلزا در افزایش عملکرد مفید ارزیابی شد. همچنین کشت مخلوط ذرت و کلزا برای افزایش غلظت آهن در شاخساره ذرت مؤثر بود. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effects of Green Manure and Mixed Culture of Maize (Zea mays L.) and Canola (Brassica napus L.) on Bioavailability and Uptake of Iron in Greenhouse

نویسندگان [English]

  • Y. Azimzadeh 1
  • H. Shariatmadari 2
  • M. Shirvani 3
1 PhD student of Soil Science, College of Agriculture, Tabriz University
2 Professor of Soil Science, College of Agriculture, Isfahan University of Technology
3 Assistant Professor of Soil Science, College of Agriculture, Isfahan University of Technology
چکیده [English]

Iron is one of the essential micronutrients for plants. Despite sufficiency of total iron in soil, there is Fe deficiency in most soils. Changing of soil chemical properties is one of the effective manners to improve the Fe nutrition in plants. To investigate the effects of alfalfa green manure and mixed culture of maize and canola on some chemical properties of rhizosphere and bioavailability and uptake of iron, a greenhouse experiment was conducted using rhizobox systems in a factorial design, with 3 replications, two levels of green manure (0 and 2% w/w) and 4 cropping treatments (maize alone, canola alone, mixed maize and canola, and control). Results showed that the green manure addition reduced pH but increased dissolved organic carbon concentration (DOC) and soil organic matter (SOM) and thereby increased bioavailability of iron by more than 4 mg/kg of soil. Green manure addition also enhanced shoot dry weight and increased uptake of iron in canola shoot by 54 µg/kg soil. Results of simple correlation coefficient showed a dynamic relationship between increase in iron bioavailability in the rhizosphere and pH reduction and increase in DOC, SOM, and EC. The results of plant analysisshowed that green manure addition reduced concentration of iron in shoot of the mixed culture. Intercropping of maize and canola increased plant dry weight 4.4 g per pot more than canola and 5.5 g per pot more than maize in single culture. Therefore, green manure addition and mixed culture system were useful in increasing yield. Also, intercropping of maize and canola was effective in increasing iron in maize shoot.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dissolved organic carbon
  • Iron deficiency
  • Micro elements
  • Nutrient efficient plants
  • Transfer factor

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار