بررسی اثر محلولپاشی نیتروژن و سطوح مختلف آبیاری بر عملکرد کلزا رقم آپشن500 درگلستان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گلستان

2 عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گلستان

چکیده

به منظور بررسی اثر آبیاری و نیتروژن برعملکرد، اجزای عملکرد و خصوصیات زراعی کلزا این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار بر روی رقم آپشن500، در سال‌های زراعی 82-81 و 83-82 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد اجرا گردید. عوامل آزمایش شامل: آبیاری در سه سطح (1- بدون آبیاری، 2- آبیاری در مرحله گلدهی و 3- آبیاری در مراحل (گلدهی + پر شدن دانه) و نیتروژن در سه سطح (1- بدون مصرف کود نیتروژنه، 2- دادن کود نیتروژنه به خاک بدون محلولپاشی و 3- دادن کود نیتروژنه به خاک همراه با محلول‌پاشی) بودند. محلولپاشی کود اوره در دو نوبت شروع ساقه‌دهی و شروع گلدهی با غلظت 5/2 درصد انجام شد. نتایج سال اول اجرای طرح نشان داد اثر آبیاری و نیتروژن بر عملکرد دانه معنی‌دار بود. در سال دوم اجرای آزمایش به علت بارندگی‌های زیاد اثر آبیاری بر عملکرد دانه معنی‌دار نبود. نتایج تجزیه مرکب دو سال نشانگر این است که اثر سال بر عملکرد دانه، تعداد شاخه‌های فرعی و وزن هزار دانه معنی‌دار بود، که نشانگر شرایط متفاوت جوی در دو سال اجرای طرح می‌باشد. بیشترین عملکرد مربوط به تیمارآبیاری در مراحل (گلدهی + پر شدن دانه) و نیتروژن به خاک همراه با محلول‌پاشی با 3426 کیلوگرم در هکتار بود. بنابراین پیشنهاد می‌شود در سال‌هایی که در مراحل حساس رشد کلزا مثل مرحله گلدهی و پر شدن دانه، نزولات کافی نبوده و رطوبت خاک مناسب نیست، کلزا آبیاری شود. میزان آب مصرفی در دو مرحله 850 متر مکعب در هکتار بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Nitrogen Foliar Application and Different Levels of Irrigation on Yield of Canola in Gonabad, Iran

نویسندگان [English]

  • M. Salahi Farahi 1
  • A. Faraji 2
1 Researcher of Agricultural and Natural Resource Research Center of Golestan
2 Researcher of Agricultural and Natural Resource Research Center of Golestan
چکیده [English]

To study the effects of irrigation and nitrogen treatments on rapeseed(option 500 variety), an experiment was conducted at agricultural research station of Gonbad during 2003-2005.The station is located at 5 km east of Gonbad at an altitude of 45 meters above sea level and has Xerothermo Mediterranean climate.The experiment was carried out as factorial form in RCBD with 3 replications. Iirrigation treatments included the check (without irrigation), irrigation at flowering stage, and irrigation at flowering stage and seed filling stage. The nitrogen treatments consisted of the control (no N), applying N to the soil without foliar application, and applying N to the soil with foliar application. The foliar application of urea was applied in the beginning of stem elongation and flowering stages with 2.5 % concentration. The result of the first year of experiment showed that the effects of irrigation, nitrogen, and the interaction between the two variables were significant on grain yield. However, the effect of irrigation in the second year  was not significant because of high rain fall. The two-year analysis showed that the effect of year was significant on grain yield, the number of secondary branches, and 1000 grain weight, reflecting that the climatic conditions varied in the two years of the experiment. Irrigation at flowering and seed filling stages together with N application to the soil and foliar application treatment had the highest yield (3426 kg/ha). Therefore, irrigation of canola is recommended for the seasons when there is not enough rain at flowering and seed filling stages.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Canola irrigation
  • Nitrogen application
  • Foliar application
  1. احمدی، م. ر. و ف. جاویدفر. 1377. تغذیه گیاه روغنی کلزا. شرکت سهامی خاص کشت و توسعه دانه‌های روغنی. 194 صفحه.
  2. خادمی، ز.،م. ج. ملکوتی، ح. رضایی و پ. میلانی. 1379. تغذیه بهینه کلزا. نشرآموزش کشاورزی.31 صفحه.
  3. رودی، د.، س. رحمان‌پور و ف. جاویدفر. 1382. زراعت کلزا. بخش تحقیقات دانه‌های روغنی. موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر. 53 صفحه.
  4. عزیزی، م.، ا. سلطانی و س. خاوری. 1378. کلزا، فیزیولوژی، زراعت، به‌نژادی و تکنولوژی زیستی (ترجمه). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.230 صفحه.
  5. معارفی، ا. ق. 1376. بررسی اثرات مصرف فسفر و نیتروژن و زمان مصرف نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزای دیم. پایان نامه کارشناسی ارشد. 85 صفحه.
  6. ملکوتی، م. ج. و م. م. طهرانی. 1379. نقش ریز مغذیها در افرایش عملکرد و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی.
  7. Bhola, A., O.P. mehta and A.Faroda. 1991. Role of different input factors in rapeseed and mustard production. Haryana Journal of Agronomy. 7: 130-135.
  8. Clarke, J. and G.C. Simpson. 1978. Influence of irrigation and seeding rates on yield and yield components of Brassica napus V. Tower. Canadian Journal of Plant Science. 58: 731-737
  9. Kuchtova, P., P. baranyk , J. Vasak and J. Fabry. 1996. Yield forming factors of oilseed rape. Rosliny Oleiste , t. 17 Z. 1 ,S. 223-234.
  10. Kumar, A. and R.P. Singh. 1995. Technology growing rapeseed and mustard. Indian–Farming. 39: 6-8.
  11. Mendham, J., P. Shipway, and R. Scott. 1981. The effect of seed size, autumn nitrogen, and plant population density on the rapeseed to delayed snowing in winter oil- seed rape (Brassica napus). Journal of Agricultural Science, Cambridge. 98: 417-428.
  12. Norton, R.M.1989. Applied nitrogen and water use efficiency of canola. In: Buzza, G. C. (ed.) Proceeding of the Seventh Workshop of Australian Rapeseed. Agronomists and Breeders, Toowoomba, Queensland, Australia, PP. 107-110.
  13. Rao, M.S.S. and N.J. Mendham. 1991. Comparison of chinoli (Brassica campestris subsp. oleifera X subsp. Chinensis) and napus oilseed rape using different growth regulators, plant population densities and irrigation treatments. Journal of Agricultural Science, Cambridge. 117: 177-187.
  14. Smith, C., G. Wright and M. Woodroofe. 1988. The effect of irrigation and nitrogen fertilizer on rapeseed)Brassica napus) production in south- eastern Australia. II. Nitrogen accumulation and oil yield. Irrigation Science. 9: 15-25.
  15. Wright, G., C. Smith and M. Woodroofe. 1988. The effect of irrigation and nitrogen fertilizer on rapeseed)Brassica napus) Production in South-eastern Australia. I. Growth and seed yield. Irrigation Science . 9: 1-13.