تأثیر مقدار و زمان مصرف نیتروژن بر عملکرد کمی و کیفی بادام رقم مامائی "Mamaei"(Prunus dulcis Mill.)

نویسنده

استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری؛ سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شهرکرد، ایران

چکیده

به منظور بررسی تأثیر میزان و زمان مصرف نیتروژن بر عملکرد کمی و کیفی بادام، آزمایشی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار به مدت سه سال بر روی درختان بادام رقم مامایی (Prunus dulcis) انجام شد. فاکتورهای این آزمایش شامل نیتروژن در چهار سطح (150 N1=، 300N2=، 450  N3=و 600N4= گرم نیتروژن خالص از منبع نیترات آمونیم برای هر درخت) و زمان­های مختلف مصرف: T1: مصرف یک­مرتبه،T2 : مصرف در دو قسط،T3  : مصرف در سه قسط وT4 : مصرف در چهار قسط بود. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر سال بر وزن 100 عدد میوه، قطر تنه درخت، درصد تشکیل اولیه و نهایی میوه و عملکرد درخت تفاوت معنی­دار ایجاد نمود. اثر مقدار مصرف نیتروژن بر صفات مورد مطالعه معنی‌دار شد. بیشترین میزان وزن 100 عدد میوه، عملکرد درخت، وزن 100 عدد مغز، درصد تشکیل اولیه و نهایی میوه و درصد پروتئین برای هر درخت به ترتیب به مقدار 6/403 گرم، 78/3 کیلوگرم، 5/120 گرم، ،34، 23 و 7/20 درصد از تیمار N3 حاصل شد. حداکثر طول شاخه، قطر شاخه و قطر درخت به­ترتیب به میزان 5/31، 92/0 و 8/7 میلیمتر از تیمار N4 حاصل شد. زمان­های مختلف مصرف باعث تفاوت معنی­دار در در صفات مورد مطالعه شد. حداکثر صفات مطالعه شده از تیمار T3 حاصل شد. اثر متقابل میزان در زمان مصرف نیتروژن بر وزن 100 عدد میوه، وزن 100 عدد مغز، قطر تنه درخت و درصد پروتئین مغز معنی‌دار شد. بیشترین مقادیر این صفات از تیمار N3T3 حاصل شد. با توجه به نتایج این آزمایش، تیمار N3T3 برای افزایش عملکرد کمی و کیفی بادام در مناطق بادام­کاری استان چهارمحال و بختیاری و مناطق با شرایط خاک و اقلیم مشابه پیشنهاد می­شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of Rate and Time of Nitrogen Application on Quantitative and Qualitative Yield of Almond (Prunus dulcis)

نویسنده [English]

  • M. Mohammadi
Assistant Professor, Chaharmahal and Bakhtiari Agricultural and Natural Resources Research and Education Center; Agricultural Research, Education and Extension Organization, Shahrekord, Iran
چکیده [English]

A three-year study was carried out to evaluate the effects of different levels and times of nitrogen (N) application on qualitative and quantitative yield of almond (Prunus dulcis Mill.), cv."Mamai". The experiment used a factorial arrangement in a randomized complete block design, with three replications. The treatments of this research consisted of four rates of N (N1=150, N2=300, N3=450 and N4=600 gram net N per tree, from ammonium nitrate) and four times of N application (T1= one, T2= Two, T3= Three and T4= Four splits). The analysis of variance results revealed that the effect of year was significant on 100 fruit weight, tree diameter, initially and finally fruit set percentage, and tree yield. The effect of nitrogen rate application was significant on the studied parameters. The maximum rate of 100 fruit weight, tree yield, 100 kernel weight, initial and final fruit set percentage, and protein percentage were obtained from N3  and were, respectively, 403.6 g, 3.78 kg, 120.5 g, 34%, 23% and 7.20% . The maximum of branch length, branch diameter and tree diameter were, respectively, 31.5, 0.92, and 7.8 mm which were obtained in N4 treatment. Different times of N application showed a significant effect on the studied parameters. The maximum of these parameters were obtained from T3. The interaction effect of rate and time of application was significant on 100 fruit weight, 100 kernel weight, tree diameter, and protein percentage. The maximum of the studied parameters was obtained from N3T3. Considering the results of this experiment, the N3T3 treatment is suggested for almond orchards of Chaharmahal–va-Bakhtiari province and regions with the same soil and climate condition

کلیدواژه‌ها [English]

  • fruit set percentage
  • Protein percent
  • yield

مراجع

  1. امامی،ع. (1375).روشهایتجزیهگیاه.جلداول. موسسهتحقیقاتآبوخاک.نشریهشماره982.
  2.  دفتر آمار و فناوری اطلاعات وزارت جهاد کشاورزی. 1394. آمارنامه کشاورزی. جلد سوم: محصولات باغبانی، وزارت جهادکشاورزی، معاونت برنامه­ریزی و اقتصادی، مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات. www://amar.maj.ir. تهران، ایران.
  3. کیانی، ش.، م.ج. ملکوتی و ک، میرزا شاهی 1382. تأثیر روش کود­دهی بر شاخصهای رشد رویشی و عملکرد درختان بادام، مجموعه مقالات هشتمین کنگره علوم خاک ایران. رشت.ایران.
  4. مرجانی، ح. و ح.، رهنمون. 1378. بررسی اثرات نیتروژن، فسفر و پتاسیم بر روی درختان بادام. گزارش نهایی مرکز تحقیقات کشاورزی آذربایجان شرقی، تبریز، ایران، 15 صفحه.
  5. ملکوتی، م.ج. (1384) کشاورزی پایدار و افزایش عملکرد با بهینه­سازی مصرف کود در ایران "چاپ سوم با بازنگری کامل" شورای عالی سیاستگزاری توسعه کاربرد مواد بیولوژیک و استفاده بهینه از کود و سم در کشاورزی انتشارات سنا. 472 صفحه
  6. ملکوتی، م. ج. و م. ن. غیبی. 1376. تعیین حد بحرانی عناصر غذایی محصولات استراتژیک و توصیه صحیح کودی در کشور. نشر آموزش کشاورزی، 56 صفحه
  7. .Atasaya, A., H. Akgu, K. Ucguna, and B. San. 2013. Nitrogen fertilization affected the pollen production and quality in apple cultivars ‘‘Jerseymac’’ and ‘‘Golden Delicious’’. Acta Agriculturae Scandinavica, Section B –J. Soil and Plant Sci. 63(5): 460–465.
  8. Basile, B., D.R. Bryla, M.L. Salsman, J. Marsal, C. Cirillo, R.S. Johnson, and T.M. Dejong, 2007. Growth patterns and morphology of fine roots of size-controlling and invigoratingpeach rootstocks. J. Tree Phys. 27:231–241.
  9. Bayazit, S., O. Caliskan, and B. Imrak. 2011. Comparison of pollen production and quality characteristics of cultivated and wild almond species. Chilean J. Agric Res. 71:536–541.
  10. Bayazit, S., B. Imrak, and O. Caliskan. 2012. Determination of pollen production and quality attributes of some almond cultivars (Prunus dulcis) and selected wild almond (Amygdalus orientalis) genotypes. Int J. Agric Biol. 14: 425–429.
  11. BI, G., C.F. Scagel, and L.H. Fuchigami. 2004. Effects of spring soil nitrogen application on nitrogen remobilization uptake, and partitioning for new growth in almond nursery plants. J. Hort Sci and Biot.79 (3): 431–436.
  12. Brown, P. 2012. Managing nutrients efficiently. Growing opportunity. Australian almond conference.
  13. Clergue, B., B. Amiaud, F. Pervanchon, F. Lasserre-Joulin, S. Plantureux. 2005. Biodiversity: function and assessment in agricultural areas. A review. J. Agro Sust Dev. 25:1– 15.
  14. Cooke, J.E.K. and M. Weih, 2005. Nitrogen storage and seasonal nitrogen cycling in Populus: bridging molecular physiology and ecophysiology. J. New Phy. 167:19–30.
  15. Delin, S. 2004. Within-field variations in grain protein content – relationships to yield and soil nitrogen and consistency in maps between years. J. Precis Agric. 5(6): 565–577.
  16. Doll, D. 2014. Almond orchard nitrogen and potassium nutrition. University of California, Agriculture and Natural resources. Southern San Joaquin valley almond symposium.
  17. Esparza, G., T.M. DeJong, and S.A. Weinbaum. 2001. Effects of irrigation deprivation during the harvest period on nonstructural carbohydrate and nitrogen contents of dormant, mature almond trees. J. Tree Phy.21:1081–1086.
  18. Eti S., S. Paydas, A.B. Kuden, N. Kaska, S. Kurnaz, M. Ilgın. 1996. Researchs on pollen viability, the ability to pollen germination, amounts of pollen and pollen tube growth of some selected almond types and Texas cultivar in Adana ecological condition. Turkish J. Agric. 20:521–527.
  19. Gray, D. and H.E.G. Garrett, 1998. Nitrogen fertilization and aspects of fruit yield in a Missouri black walnut alley cropping practice. J. Agrof Syst. 44:333–344.
  20. Guihong, B.I., C.F. Scagel, and L.H. Fuchigam. 2004. Effect of spring soil nitrogen application on nitrogen remobilization uptake, and partitioning for new growth in almond nursery plants. J. Hort Sci and Biotech. 79(3): 431–736
  21. Gunes, N.T., Y. Okay, A.I. Koksal, and M. Koroglu, 2010. The effect of nitrogen and phosphorus fertilization on yield, some fruit characteristics, hormone concentrations, and alternate bearing in pistachio. Turkish J. of Agri and Fore. 34: 33–43.
  22. Heerema, R.J., S.A. Weinbaum, F. Pernice, and T.M. Dejong, 2008. Spur survival and return bloom in almond (Prunus dulcis (Mill.) D.A.Webb) varied with spur fruit load, specific leaf weight, and leaf area. J. Hort Sci and Biotech. 83:274-281.
  23. Horwitz, W. (2002). Official Methods of Analysis (17th ed.), Association of Official Analytical Chemists, Inc.: Gaithersburg, USA.
  24. Lampinen, B.D., S. Tombesi, S.G. Metcalf, and T.M. DeJong, 2011. Spur behavior in almond trees: relationships between previous years spur leaf area, fruit bearing and mortality. J. Tree Physiol. 31: 700–706.
  25. Marschner, P. 2012. Mineral nutrition of higher plants. Academic Press, Waltham, MA, USA.
  26. Meyer, R.D., J. Deng, J.P. Edstrom, and S. cutter. 1997. Foliar nutrient (N, P, K, B) application effects on almond yield. J. Acta Horti. 470: 406–411.
  27. Micke, W.C. 1996. Almond Production Manual. University of California, Davis, USA. pp: 289.
  28. Micke, W.C., and D.E. kester. 1997. Almond growing in california.Acta Horticulture.470: 21–28.
  29. Millard, P., G.H. Neilsen. 1989. The influence of nitrogen supply on the uptake and remobilization of stored n for the seasonal growth of apple-trees. Ann. Bot. 63 (3): 301–309.
  30. Muhammad, S., B.L. Sanden, B.D. Lampinen, S. Saa, M.I. Siddiqui, D.R. Smart, A. Olivos, K.A. Shackel, T. DeJong, and P.H. Brown. 2015. Seasonal changes in nutrient content and concentrations in a mature deciduous tree species: Studies in almond (Prunus dulcis (Mill.)D. A. Webb). Eur. J. of Agr. 65: 52–68.
  31. Neto, C., C. Carranca, J. Clemente, A. DeVarennes. 2008. Nitrogen distribution, remobilization and re-cycling in young orchard of non-bearing ‘‘Rocha’’ pear tree. J. Scientia Hortic. 118: 299–307.
  32. Neilsen, D., P. Millard, L.C. Herbert, G.H. Nelsen, E.J. Hogue, P. Parchomchuk, and B.J. Zebarth. 2001. Remobilization and uptake of N by newly planted apple (Malusdomestica) trees in response to irrigation method and timing of N application. J. Tree Phys. 21: 513–21.
  33. Neilsen, G.H., D. Neilsen, and L. Herbert, 2009. Nitrogen fertigation concentration and timing of application affect nitrogen nutrition, yield, firmness, and color of apples grown at high density.    J. Hort sci. 44:1425–1431.
  34. Reidel, E.J., P.H. Brown, R.A. Duncan, R.J. Heerema, and S.A. Weinbaum, 2004. Sensitivity of yield determinants to potassium deficiency in 'Nonpareil' almond (Prunus dulcis (Mill.) DA Webb). J. Hort Sci and Biot.79:906–910.
  35. Rufat, J., T.M. DeJong. 2001. Estimating seasonal nitrogen dynamics in peach trees in response to nitrogen availability. J. Tree Physiol. 21 (15): 1133–1140.
  36. Saenz, J.L., T.M. DeJong, and S.A. Weinbaum, 1997. Nitrogen stimulated increases in peach yields are associated with extended fruit development period and increased fruit sink capacity. J. of Hort Sci. 122: 772-777.
  37. Smith, M.W., B.S. Cheary, and B.L. Carroll. 2004. Response of pecan to nitrogen rate and nitrogen application time. J. Hort Scie. 39(6): 1412–1415.
  38. Tombesi, S., B.D. Lampinen, S. Metcalf, and T.M. DeJong. 2011. Relationships between spurand orchard-level fruit bearing in almond (Prunus dulcis). J. Tree Phys31:1413-1421.
  39. Weinbaum, S.A., I. Klein, F.E. Broad bent, W.C. Micke, and T.T. Muraoka. 1984. Effects of time of nitrogen application and soil texture on the availability of isotopically labeld fertilizer nitrogen to reproductive and vegetative tissue of mature almond trees. Ame. J. Hort Sci. 109:339–343.
  40. Witzell, J., T. Kuusela, and T. Sarjala. 2005. Polyamine profiles of healthy and parasite-infected Vaccinium myrtillus plants under nitrogene enrichment. J. Chem Ecol. 31:561–675.
  41. Zarata-Valdez, J.L., S. Muhammad, S. Saa, B.D. Lampinen and P.H. Brown. 2015. Light interception, leaf nitrogen and yield prediction in almonds: A case study. Euro. J. Agr. 66: 1–7.
  42. Zhang, J., S. Bittman, D.E. Hunt, M.M. Schaber. 2007. Nitrogen status of pollen donor affects kernel set and yield components in corn. J. Plant Nutr. 30: 1205–1212.
پژوهش های خاک
دوره 31، شماره 1
خرداد 1396
صفحه 33-45

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار