تأثیر مدیریت مصرف کود و آب بر عملکرد و کیفیت خرمای مجول

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی پژوهشی، پژوهشکده خرما و میوه‌های گرمسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران

2 دانشیار پژوهشی، پژوهشکده خرما و میوه‌های گرمسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران

چکیده

با توجه به گستردگی نخلستان­ها در استان­های گرم جنوب کشور، پائین بودن میزان بارندگی و تبخیر و تعرق زیاد، اجرای سیستم‏های جدید آبیاری تحت فشار در نخیلات کشور و امکان به­کارگیری روش نوین کودآبیاری ضروری به­نظر می­رسد. این آزمایش در قالب طرح آماری بلوک­های کامل تصادفی به صورت کرت­های یک بار خرد شده با سه سطح آبیاری 100، 80 و 60 درصد تبخیر تجمعی از تشتک کلاس A در کرت­های اصلی و سه تیمار کودی شامل عدم مصرف کود، مصرف خاکی کود (چالکود) و کودآبیاری در کرت­های فرعی با 3 تکرار به مدت دو سال اجرا گردید. نتایج نشان داد که تغذیه نخل خرما (روش چالکود و یا کودآبیاری)، عملکرد نخل خرما به طور میانگین به میزان 18 درصد افزایش داد. همچنین باعث افزایش وزن تر ، طول، حجم و گوشت میوه به ترتیب به میزان  4، 4، 7 و 4/4 درصد و افزایش وزن هسته و نسبت وزن گوشت میوه به هسته به ترتیب به میزان 5 و 5/4 درصد گردید. همچنین افزایش مقدار آبیاری مصرفی، باعث افزایش عملکرد و بهبود خصوصیات کمی میوه خرما شد، ولی اثر آن معنی دار نبود. بر اساس نتایج این تحقیق، تغدیه مناسب نخل خرما به روش چالکود یا کودآبیاری  همراه با اعمال سطح آبیاری معادل 60 درصد تبخیر تجمعی از تشتک کلاس A، بدون کاهش معنی­دار عملکردو با افزایش  بهبود خصوصیات کمی میوه خرما، باعث صرفه جویی 40 درصدی در مصرف آب گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Nutrition and Water Use Management on Yield and Quality of Medjool Date Fruit

نویسندگان [English]

  • H. Dialami 1
  • A. A. Rahnama 2
  • I. Rahkhodaei 1
1 Research Instructor, Date Palm and Tropical Fruits Research Center, Horticultural Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Ahwaz, Iran
2 Associate Professor, Date Palm and Tropical Fruits Research center, Horticultural Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization, Ahwaz, Iran
چکیده [English]

Considering the widespread presence of the date palm groves in the southern provinces of the country, low rainfall, and high evapotranspiration necessitate the need for the pressurized irrigation systems in date palm grove and application of modern fertigation method. This experiment was conducted in a split plot based on randomized complete block design with three levels of irrigationincluding 60%, 80%, and 100 % of cumulative evaporation from class A pan in the main plots, and three levels of nutrition (without fertilizer use (control), localized placement (Chalkood), and fertigation) in the sub-plots, with 3 replications. The results showed that the nutrition of date palm (Chalkood or fertigation method) increased the yield of date palm by an average of 18%. Also, fresh weight, length, and volume of date fruit and weight of pulp increased by, respectively, 4%, 4%, 7%, while and 4.4%, the weight of stone and ratio of weight of pulp to stone increased by, respectively, 5% and 4.5%. Also, increasing the amount of irrigation water increased the yield and the quantitative characteristics of the date fruit, but its effect was not significant. According to the results of this study, proper date palm nutrition by Chalkood or fertigation method along with net irrigation level of 60% cumulative evaporation from class A pan, saved 40% in water use, without significantly reducing the yield. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Irrigation
  • Fertilization method
  • Date palm
  1. اسدی کنگر شاهی، ع .، اخلاقی، ن. و ملکوتی، م. ج. 1386. تأثیر کود آبیاری بر عملکرد و برخی خصوصیات کیفی پرتقال. دهمین کنگره علوم خاک ایران.
  2. دفتر آمار و فناوری اطلاعات. 1394. آمارنامه کشاورزی. انتشارات وزارت جهاد کشاورزی. معاونت برنامه­ریزی و اقتصادی. تهران. 253 صفحه.
  3. دیالمی، ح. و گرشاسبی، م. ر. 1387. بررسی اثر کاربرد مقادیر مختلف نیتروژن، فسفر و ‌پتاسیم بر خصوصیات کمی و کیفی خرمای رقم سایر در استان خوزستان. گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
  4. دیالمی، ح. و پژمان، ح. 1384. بررسی اثر کاربرد محلول پاشی سولفات پتاسیم، نیترات پتاسیم و سولفات منگنز بر خصوصیات کمی و کیفی خرمای رقم توری در استان خوزستان. گزارش نهایی پروژه تحقیقاتی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
  5. زلفی باوریانی، م. و پوزش شیرازی، م. 1384. بررسی اثرات نیتروژن، فسفر و پتاسیم بر عملکرد و کیفیت خرمای کبکاب در استان بوشهر. خلاصه مقالات اولین جشنواره و همایش بین المللی خرما، بندرعباس، صفحه 59- 56 .
  6. علی حوری، م. و حقایقی مقدم، س. ا. 1390.  اثرات دور و میزان آبیاری بر خصوصیات کمی و کیفی میوه در نخل خرمای رقم برحی. مجله پژوهش­های حفاظت آب و خاک. جلد 18. شماره 3. صفحه 116-101.
  7. صالح، ج.، مرادی دالینی، آ. ف.، مقیمی، آ. ح. و کرمی، ی. ع. 1384. بررسی تأثیر عناصر غذایی پرمصرف (نیتروژن، فسفر و پتاسیم) بر کمیت و کیفیت محصول خرما پیارم. خلاصه مقالات اولین جشنواره و همایش بین المللی خرما. بندرعباس. صفحه 29-28.
  8. فرزام­نیا، م. 1384. تأثیر کم­آبیاری بر عملکرد و کارایی مصرف آب خرمای مضافتی در بم. اولین جشنواره و همایش بین المللی خرما. بندرعباس. صفحه 62-61.
  9. محبی ع. ح. 1381. بررسی سیستم آبیاری و مطالعه آب مورد نیاز نخیلات. موسسه تحقیقات خرما و میوه­های گرمسیری کشور. 40 صفحه.
  10. فنایی، ح. ر.، گلری، م.، کافی، م.، قنبری بنجار، ا. و شیرانی راد، ا. ح. 1388. اثر مصرف پتاسیم و میزان آب آبیاری بر عملکرد و کارایی مصرف آب دوگونه کلزا و  خردل هندی، مجله علوم زراعی ایران، جلد 11. شماره 3. صفحه 291-273.
  11. Abdi, GH. and Hedayat, H. 2010. Yield and Fruit Physiochemical Characteristics of 'Kabkab' Date Palm as Affected by Methods of potassium Fertilization. Advances in Environmental Biology. 4(3): 437-442.
  12. Al-Obeed, R. S., Kassem, H. A. , and Ahmed, M. A. 2013. Effect of Levels and Methods of potassium and Phosphorus Fertilization on Yield, Fruit Quality and Chemical Composition of “Khalas” Date Palm Cultivar. Life Science Journal.10 (4):1111-1118.
  13. Al-Qurashi, A. D., Mohamed, A. A.  and Saleh, M. I. 2015. Growth, yield, fruit quality and nutrient uptake of tissue culture-regenerated ‘Barhee’ date palms grown in a newly established orchard as affected by NPK fertigation.184:114-122.
  14. Awad, M. A., Eshkandi, O. H., Badawi, M. A. 2006. Effect of elemental sulfur, chemical and organic fertilizers on nutrient uptake, yield and fruit quality of date palm trees. In: 7th Annual U. A. E. University Research Conference. pp. 34–39.
  15. AI-Amoud, A. I., Bacha, M. A., AI-Darby A. M. 2000. Seasonal water use of date palms in the  Entral region of Sudi Ara. Agricultural Engineering Journal, 9(2): 51-62.
  16. Dasberg, S. and D. Or. 1999. Drip irrigation. Springer- Verlog, New York. USA.
  17. El-Hammady, A. M., Khalifa, A. S. and Montasser. A. S.  1991. Effect of potash fertilization on Seewy date palms. II. Effect on yield and fruit quality. Egypt Journal Horticulture. 18(2): 199-210.
  18. Esmaeilifar, A. 2013.  Study on stability and vegetative growth of Date palm in the different irrigation treatments. International Journal of Agriculture and Crop Sciences. 5(3): 241-248.
  19. Furr, J. R. and Cook, J. A. 1952. Nitrogen content of pinnate fruit and seed of DegletNoor and khadraway Date Palms as related to nitrogen fertilization. Date Growers Institute Repot. 29: 13-14.
  20. Furr, J. R. and Armstrong, W. W. 1955. Growth and yield of Khadrawy date palms irrigated at different intervals for two years. Date Growers Institute. 32: 3-7.
  21. Eldeeb, M. D., Sourour, M. M.  and Ismail, S. A. 2000. Use of Olive oil pomace and mineral fertilizer for Hayany date palm fertilization. International symposium of the Date palm, Windhoek. Namibia. pp 103 -115.
  22. Kassem, H. A., El-Sabrout, M. B., and Attia, M. M. 1997. Effect of nitrogen and potassium fertilization on yield, fruit quality and leaf mineral content in some Egyptian soft varieties of Date Palm. Alex. Journal of Agricultural Research. 42(1): 137-157.
  23. Kesner, C. D., Hahn, B.R., klein, W. M. and Bralts, V. F. 1985. Nitrogen application with trickle irrigation on Sour cherry trees. The third international drip irrigation congress. pp 350-356.
  24. Nuroozi, M., and Poozesh shirazi, M. 2006. Determination of irrigation water requirements of drip irrigation date palm (Kabkab cv.) in bearing stage in southern Iran (Bushehr province). Third International Date Palm Conference. Abu Dhabi, United Arab Emirates. P 71.
  25. Samar, S. M., Malakoti, M. J., Siadat, H., Sadjadi, A and Ghafoorian, H. 2001. Root partial contact with localized organic matter increased Fe uptake and alleviated lime-induced chlorosis of young apple tree. Plant Nutrition. pp. 860-861.
  26.  Zaid, A., de Wet, P.F., 1999. Date palm propagation. In: Zaid, A., Arias, E.J. (Eds.), Date Palm Cultivation, FAO Plant Production and Protection Paper, No. 156. pp 74–106.