ارزیابی کارآیی مدل‌های آماری ارزش اطلاعاتی و رگرسیون لجستیک در تهیه نقشه حساسیت به وقوع زمین لغزش در زیرحوزه پهنه کلا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیاردانشگاه آزاد اسلامی واحد نور

2 دانشجوی کارشناسی ارشدآبخیزداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد نور

چکیده

هدف از انجام این پژوهش ارزیابی میزان کارآیی دو روش آماری ارزش اطلاعاتی و رگرسیون لجستیک در تهیه نقشه حساسیت به وقوع زمین لغزش در زیر حوزه آبخیز پهنه کلا در جنوب شهرستان ساری است. بدین منظور پس از بررسی­های میدانی و مرور مطالعات مشابه، 8 عامل شامل: ارتفاع از سطح دریا، بارندگی، شیب، جهت شیب، کاربری اراضی، فاصله از جاده، خاک و زمین­شناسی به عنوان عوامل مؤثر بر وقوع زمین لغزش شناخته شدند و لایه­های اطلاعاتی این عوامل به همراه لایه اطلاعاتی پراکنش زمین لغزش­های منطقه در محیط GIS تهیه گردید. 8 لایه اطلاعاتی آماده شده با لایه اطلاعاتی پراکنش زمین لغزش­ها تطابق داده شد و اطلاعات مربوط به زمین لغزش­ها در هر یک از لایه­های اطلاعاتی به صورت کمی بدست آمد. سپس با بهره­گیری از مدل­های آماری ارزش اطلاعاتی و رگرسیون لجستیک، نقشه حساسیت به وقوع زمین لغزش در محیط GIS تهیه گردید. در نهایت میزان کارآیی دو مدل از طریق درصد فراوانی زمین لغزش در کلاسه­های خطر بالا (خطر زیاد و بسیار زیاد) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد با بهره­گیری از مدل ارزش اطلاعاتی 12/72 درصد و مدل رگرسیون لجستیک 56/65 درصد از لغزش­های رخ داده در کلاسه­های پرخطر و خیلی پرخطر واقع شده­اند. بنابراین مدل ارزش اطلاعاتی نسبت به مدل رگرسیون لجستیک کارآیی مناسب­تری دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessment of WINF and BLR Methods Application for Mapping of Landslide Zonation in Pahneh-kola Sub-Watershed

نویسندگان [English]

  • M. R. Javadi 1
  • M. Sadighi 2
  • Sh. A. Gholami 1
1 Assistant Professor, Islamic Azad University, Nour Branch
2 M.Sc Watershed Management Student, Islamic Azad University, Nour Branch
چکیده [English]

The purpose of this study was to assess WINF and BLR methods application for mapping of landslide zonation in Pahne-kola sub-watershed located in the south of Sari, Iran. For this purpose, after field investigation and review of similar studies, 8 factors, including hypsometry, precipitation, slope, aspect, land use, distance from roads, soil and lithology, were identified as the effective factors of land slide. Later, the information layers of these factors and information layers of landslides of this region were prepared in GIS. These information layers were adapted with land slide distribution layer and the landslide information layer was obtained as a quantitative information layer. Afterwards, by using WINF and BLR methods, the landslide zonation map was created in GIS. Finally, application of the two methods was assessed by comparison with the frequency of landslide percent on high hazard classes (high and very high hazard). The results showed that for WINF and BLR methods, respectively, 72.2% and 65.56% of the landslides were in the high and very high classes. Therefore, the WINF method is better than the BLR method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hazard zonation
  • WINF method
  • BLR method
  • GIS

مراجع

  1. احمدی، ح، ش. محمدخان، س. فیض­نیا و ج. قدوسی. 1384. ساخت مدل منطقه ای خطر حرکت­های توده­ای با استفاده از ویژگی­های کیفی و سلسله مراتبی سیستم­ها، پژوهش موردی، حوزه آبخیز طالقان، مجله منابع طبیعی ایران، جلد 55، ص. 3 تا 14.
  2. افجه نصر آبادی، ح، ش. شتایی، ن. رافت نیا و م. شریعت جعفری. 1387. ارزیابی کارآیی مدل­های آماری ارزش اطلاعاتی و تراکم سطح در پهنه­بندی خطر زمین لغزش مناطق جنگلی، سری دو جنگل شصت کلاته، مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، جلد 15، شماره 6، ص. 12 تا 24.
  3. حاجی کریمی، ح، ف. نادری و ب. ناصری. 1389. پهنه­بندی و تهیه نقشه ریسک و خطر زمین لغزش در حوزه آبخیز تلخاب ایلام با استفاده از GIS، همایش ملی منابع طبیعی، دانشگاه ایلام.
  4. حبیپ پور گتابی،ک. و ر. صفری شالی. 1388. راهنمای جامع کاربرد SPSS در تحقیقات پیمایشی، تحلیل داده­های کمی، انتشارات لویه و متفکران. ص 738-704.
  5. شیروانی، ک، ج. غیومیان، و الف. مختاری، 1384. بررسی و ارزیابی روش­های آماری دومتغیره و چند متغیره در پهنه­بندی خطر زمین لغزش، پژوهش موردی، حوزه رودخانه ماربر، مجله آب و آبخیز، ج 2، ص 36 تا 47.
  6. شرکت مهندسی جهاد، مهندسین مشاور خزر. 1372. طرح آبخیزداری رودخانه تجن (حوزه آبخیز سد شهید رجایی)، هواشناسی و اقلیم، ص.11 تا 43.
  7. گرایی، پ. 1385. بررسی حرکت­های توده­ای زمین (زمین لغزش) به منظور ارائه مدل منطقه­ای پهنه بندی خطر در حوزه آبخیز لاجیم رود. پایان نامه کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشگاه مازندران، ص 85-79.
  8. میرصانعی، ر. و ر. کاردان. 1387. نگرشی تحلیلی بر ویژگی­های زمین لغزش کشور. مجموعه مقالات اولین کنفرانس زمین شناسی محیط زیست ایران، چاپ اول، دانشگاه تربیت معلم تهران، 84- 83 ص.
  9. موسوی خطیر، ز.1387. مدل­سازی و پهنه­بندی خطر زمین لغزش با استفاده از رگرسیون لجستیک (پژوهش موردی: حوزه آبخیز سجاد رود، پایان نامه کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشگاه مازندران.
  10. Biao Bai, Sh., J. Wang, G. Nian Lu, P. Gen Zhou, Sh. Shan Hou and S. Ning Xu.2010. GIS-Bsed logistic regression for landslide susceptibility maping of the Zhongxian segment in the Gorges area, China, Geomorphology, 115: 23-31.
  11. Fanyu liu, Z. 2007. Study on landside susceptibility maping based gis and with bihavior statistics a case study in Longnan area highway212. Science paper online.
  12. Garcia-Rodriguez, M., J.A. Malpica, B. Benito and M. Diaz. 2008. Susceptibility assessment of earthquake-trigged landslides in El Salvador using logistic regression. Geomorhpology, 95: 172-191.
  13. Kanungo, D.P., M.K. Arora, S. Sarcar and R.P. Gupta. 2006. A comparative study of convential, ANN black box, fuzzy an combined neural weighting procedures for landslide susceptibility zonation in Darjeeling Himalayas. Engineering Geology, 85: 347-366.
  14. Sayyarpour, M. 1999. The potential landslide hazard zonation in southern of Khalkhal, Ardabil province. MSc.Thesis. Tehran University: 173 p.
  15. Sefidgari, R. 2002.  Elavation investigation on landslide hazard methods in Damavand Watershed. MSc.Thesis. Tehran University: 159 p.
  16. Singhroy, V., N. Glenn and H. Ohkura. 2004. Landslide hazard team report of the CEOS disaster management support group. CEOS Disaster Information Server. National Academy Press, Washington, D.C., 130-132 p.
  17. Yalcin, A. 2008. GIS based landslide susceptibility mapping using analytical hierarchy process and bivariat statistics in Ardesen (Turkey): comparison of results and confirmations. Catena, 72:1-12.
  18. Yalcin, A., S. Reis, A.C., Aydinoglu and, T. Yomralioglu. 2011. A GIS-based comparative study of frequency ratio, analytical hierarchy process, vivariate statistics and logistics regression methods for landslide susceptibility mapping in Trabzon, NE Turkey. Catena, 85: 274-287.
پژوهش های خاک
دوره 28، شماره 1
شهریور 1393
صفحه 153-162

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار