بررسی تأثیرعوامل خاکی بر رشد نیشکر در اراضی تحت کشت نیشکر در استانهای خوزستان و مازندران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

2 مربی پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

3 استادیار پژوهش، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

4 محقق، مؤسسه تحقیقات خاک و آب، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

هدف از اجرای این تحقیق بررسی تأثیر ویژگی‌های خاک بر عملکرد نیشکرو اصلاح جدول نیازهای خاکی و زمین نما برای نیشکر بود. بدین منظور 120 نقطه در مناطق مختلف تحت کشت نیشکر در استان خوزستان و مازندران بر اساس تنوع در تغییرات خاک مطالعه شد. روش­های مورد استفاده در این تحقیق برای تعیین شاخص سرزمین روش پارامتریک بود و برای تجزیه و تحلیل داده ها از رگرسیون چندمتغیره به روش گام به گام و رگرسیون ساده استفاده گردید. عملکرد محصول نیشکر به‌عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شد و متغیرهای مستقل شامل شوری، درصد سدیم قابل‌تبادل، اسیدیته خاک، گچ، آهک، رس، شن، سیلت بود. سپس، با بررسی روابط رگرسیون ساده بین ویژگی­های مهم و مؤثر خاک با عملکرد نیشکر، معادلات و نمودارهای مربوطه ترسیم گردید و درجه­بندی ویژگی‌های خاک به روش فائو انجام شد. نتایج همبستگی نشان داد که به ترتیب متغیرهای درصد سدیم قابل تبادل، رس، آهک، اسیدیته و شوری با عمکرد دارای همبستگی معنی دار بود و همبستگی متغیرهای شن و سیلت معنی­دار نبود. ضریب تبیین رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای واردشده به مدل توانسته­اند 67% از واریانس مربوط به متغیر وابسته را تعیین نمایند. در معادلات رگرسیون ساده، شوری خاک، درصد سدیم قابل تبادل و آهک اثر کاهشی بر عملکرد نیشکر دارند. بیشترین تأثیر بر عملکرد نیشکر را متغیرهای درصد سدیم قابل تبادل و شوری خاک داشتند. برای ارزیابی و صحت­سنجی جدول نیازهای خاکی پیشنهادی، از داده­های خاک و عملکرد نیشکر 30 سرزمین که برای استخراج این جدول مورد استفاده قرار نگرفته بود، استفاده شد و ضریب تبیین بین عملکرد نیشکر با شاخص سرزمین  حدود81/0 بود که نشان از دقت قابل­قبول جدول ارائه ‌شده داشت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigation of the Effect of Soil Factors on Sugarcane Growth in Sugarcane Cultivated Lands in Khuzestan and Mazandaran Provinces

نویسندگان [English]

  • Seyed Alireza Seyed Jalali 1
  • Ramazanali Dehghan 2
  • Abolfazl Azadi 3
  • Ali Zaeinaldini Mimand 1
  • Mirnaser Navidi 1
  • Zahra Mohammad Esmaeil 4
1 Assistant Professor, Soil and Water Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
2 Research Instructor, Mazandaran Agricultural and Natural Resources, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO)
3 Assistant Professor, Khuzestan Agricultural and Natural Resources Research and Education Center, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO)
4 Researcher, Soil and Water Research Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to investigate the effect of soil characteristics on sugarcane yield and to revise the “Table of Soil and Landscape Requirements for Sugarcane”. For this purpose, 120 points in different areas under sugarcane cultivation in Khuzestan and Mazandaran provinces were studied based on diversity in soil characteristics. Parametric methods were used in this study to determine the land index. For data analysis, multivariate regression by stepwise method and simple regression were used. Sugarcane yield was considered as a dependent variable and factors including salinity, percentage of exchangeable sodium, soil acidity, gypsum, lime, clay, sand and silt, as independent variables. Then, by examining the simple regression between important and effective land characteristics with sugarcane yield, the relevant equations and diagrams were drawn and soil properties were rated by FAO method. The results showed that exchangeable sodium, clay, lime, acidity, and salinity, in decreasing order, had a significant correlation with yield of sugarcane, while and the variables of sand and silt had no significant correlation. Multivariate regression coefficient analysis showed that the variables entered in the model were able to explain 67% of the variance related to the dependent variable. In simple regression equations, soil salinity, exchangeable sodium content, and lime had a decreasing effect on yield. The variables of exchangeable sodium percentage and soil salinity had the greatest effect on sugarcane yield. The proposed table on sugarcane soil and landscape requirements was evaluated and validated by using soil data and yields of 30 sugarcane fields that had not been used to extract this table. The coefficient of determination between the sugarcane yield and the land index was about 0.81, indicating the acceptable accuracy of the table.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Land index
  • Soil characteristics
  • Exchangeable sodium
  • Sugarcane yield

مراجع

  1. زین الدینی، ع1392.. مطالعات تناسب سرزمین کیفی محصولات مهم زراعی و باغی منطقه شهداد (استان کرمان). نشریه شماره 1654. موسسه تحقیقات خاک.
  2. زین الدینی، ع.، تومانیان، ن.، نویدی، م.ن.، فرج نیا، ا. و سیدجلالی، س. ع.ر.. 1398. کتاب نیازهای رویشی گیاهان باغی. مؤسسه تحقیقات خاک و آب. سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی. وزارت جهاد کشاورزی. انتشارات مؤسسه تحقیقات خاک و آب. 310 ص.
  3. سلطانی، ا. 1380. احتمالات و آمار برای علوم و مهندسی. چاپ دوم، انتشارات دانشگاه شیراز، 376 صفحه.
  4. سیدجلالی، س.ع.، زارعیان، ع.، زین الدینی، ع.، و سعادتمند، غ. b1386. تعیین تناسب اراضی و تخمین پتانسیل تولید گندم در خاکهای گچی استانهای خوزستان، فارس، اصفهان و کرمان، نشریه فنی شماره 1345، موسسه تحقیقات خاک و آب.
  5. سیدجلالی، س.ع.، زارعیان، ع.، زین الدینی، ع، سعادتمند، غ. و بنی نعمه، ج. a 1386. تعیین تناسب اراضی و تخمین پتانسیل تولید گندم در خاکهای آهکی استانهای خوزستان، فارس، اصفهان و کرمان، نشریه فنی شماره 1341، موسسه تحقیقات خاک و آب.
  6. سیدجلالی، ع.ر.، زین­الدینی، ع.، نویدی، م.ن.، محمداسماعیل، ز. 1398. نیازهای رویشی گیاهان مهم زراعی کشور. موسسه تحقیقات خاک و آب.
  7. عماری، پ. و همکاران. 1388. درجه بندی ویژگی های سرزمین و نیازهای رویشی گردو تناسب سرزمین در استان آذربایجان شرقی، موسسه تحقیقات خاک و آب، نشریه فنی شماره 1429.
  8. غیاثوند، ا. 1391. کاربرد آمار و نرم‎افزار SPSS در تحلیل داده‎ها. چاپ چهارم، انتشارات متفکران، 282 صفحه.
  9. فرج نیا، ا. 1391. ارزیابی کیفی تناسب سرزمین برای محصولات عمده زارعی در دشت هرزندات مرند استان آذربایجان ‎شرقی. نشریه شماره 1825. موسسه تحقیقات خاک و آب.
  10. قائمیان، ن. و همکاران. 1388. درجه بندی ویژگی های سرزمین و نیازهای رویشی بادام جهت تهیه جداول پایه تناسب سرزمین در استان آذربایجان غربی، موسسه تحقیقات خاک و آب، نشریه فنی شماره 1430.
  11. قائمیان، ن. و همکاران. 1389. طبقه بندی ویژگی های سرزمین و نیازهای رویشی سیب جهت تهیه جداول پایه تناسب سرزمین در استان آذربایجان غربی، موسسه تحقیقات خاک و آب، نشریه فنی شماره 1509.
  12. گیوی، ج. 1376. ارزیابی کیفی تناسب اراضی برای نباتات زراعی و باغی. نشریه شماره 1015. مؤسسه تحقیقات خاک و آب. تهران. 100ص.
  13. محمدی، ج.1385. پدومتری: آمار کلاسیک. جلد اول، انتشارات پلک، تهران، 532 صفحه.و آب.
  14. وزارت جهاد کشاورزی. 1396. آمارنامه کشاورزی.معاونت برنامه­ریزی و اقتصادی. دفتر آمار و فناوری اطلاعات وزارت جهاد کشاورزی، تهران.
  15. Armanto, M. 2019. Soil Variability and Sugarcane (Saccharum officinarum L.) Biomass along Ultisol Toposequences. Journal of Ecological Engineering, 20(7).‏
  16. Arshad, M., Li, N., Zhao, D., Sefton, M., & Triantafilis, J. (2019). Comparing management zone maps to address infertility and sodicity in sugarcane fields. Soil and Tillage Research, 193, 122-132.‏
  17. Bernstein, L., Clark, R.A., Francois, L.E., Derderian, M.D., 1966. Salt tolerance of NCo varieties of sugar cane. II. Effects of soil salinity and sprinkling on chemical composition. Agron.J. 58, 503–507.
  18. FAO statistic. 2017. Available: http// faostat.fao.org/site/567/default.aspx.
  19. FAO. 1976. A Framework for Land Evaluation.
  20. Gomathi, R., P.N. 2015. Gururaja Rao, K. Chandran and A. Selvi: Adaptive responses of sugarcane to waterlogging stress: An overview.Sugar Tech., 17, 325–338.
  21. Jaiphong, T., J. Tominaga, K. Watanabe, R. Suwa, M. 2017. Ueno and Y.Kawamitsu: Changes in photosynthesis, growth and sugar content of commercial sugarcane cultivars and Erianthus under flood conditions. Plant Prod. Sci., 20, 126-135.
  22. Lingle, S.E., Wiedenfeld, R.P., Irvine, J.E., 2000. Sugarcane response to saline irrigation water. J. Plant Nutr. 23,469–486.
  23. Lingle, S.E., Wiegand, C.L., 1997. Soil salinity and sugarcane juice quality. Field Crop Res. 54, 259–26.
  24. Maas, E.V., Hoffman, G.J., 1977. Crop salt tolerance—current assessment. J. Irrig. Drain. Div., ASCE 103, 115–134.
  25. Rozeff, N., 1998. Sugarcane irrigation management. In: Rozeff, N., Amador, J.M., Irvine, J.E. (Eds.), South Texas Sugarcane Production Handbook. Texas A&M University Research & Extension Center at Weslaco, and Rio Grande Valley Sugar Growers Inc., Santa Rosa, TX.
  26. Singh, S; Singh, S P; Pathak, A D; Pandey, N. 2019  Assessment of waterlogging induced physiobiochemical changes in sugarcane varieties and its association with waterlogging tolerance
  27. Sys, C, E,Van Ranst. J. Debaveye. 1991. Land evaluation, Part I and II. GeneralAdmhnstration for  development coopration ,Brussels.
  28. Sys, C, E,Van Ranst. J. Debaveye.1993. Land evaluation, Part III. Crop requitements. General Admhnstration for  development coopration ,Brussels.
  29. U.S. Salinity Laboratory Staff., 1954. Diagnosis and Improvement of Saline and Alkali Soils. USDA Agriculture Handbook No. 60.
  30. Viator, R. P., Jr. P. M. White, A. J. Hale and H. L. 2012. Waguespack: Screening for tolerance to periodic flooding for cane grown for sucrose and bioenergy. Biomass Bioenergy, 44, 56–63.
  31. Wiedenfeld, B., Enciso, J., Fipps, G., Robinson, J., 2005. Irrigation of sugarcane in Texas. Texas Cooperative Extension and Texas Agricultural Experiment Station B-6156. p. 15
  32. Wiegand, C., Anderson, G., Lingle, S., Escobar, D., 1996. Soil salinity effects on crop growth and yield—illustration of an analysis and mapping methodology for sugarcane. J. Plant Physiol. 148, 418–424.
  33. Zeinadini Meymand,A., Bagheri Bodaghabadi, M., Moghimi, A., Navidi, M.N., Ebrahimi Meymand, F., Amir Pour,M. 2018. Modeling of yield and rating of land characteristics for corn based on artificial neural network and regression models in southern Iran.  Desert 23-1. pp: 85-95.
پژوهش های خاک
دوره 34، شماره 3
آذر 1399
صفحه 343-357

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار