تأثیر مواد بهساز آلی بر برخی ویژگی‌های شیمیایی خاک‌های مختلف

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری خاکشناسی، دانشگاه دولتی کشاورزی ایروان، ارمنستان

2 عضو هیأت علمی دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

با توجه به ویژگی­های مواد آلی مختلف پیش­بینی می­شود که افزودن آنها به خاک تأثیرات متفاوتی بر ویژگی­های خاک داشته باشد. به منظور بررسی تأثیر انواع مختلف مواد آلی بر برخی ویژگی­های شیمیایی خاک و تأمین عناصر غذایی، آزمایشی به صورت طرح کاملاً تصادفی در قالب فاکتوریل در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل خاک (دو خاک با بافت­های مختلف: لوم سیلتی و رسی)، نوع (کود دامی، کمپوست زباله شهری و لجن فاضلاب) و مقدار کمپوست (0، 75، 150 و 300 متر مکعب در هکتار معادل 0، 175،350 و700 سانتی متر مکعب در هر گلدان با حجم 7 لیتر) بودند. نمونه­های خاک پس از هوا خشک شدن با الک 2 میلی­متری سرند شده و با تیمارهای مواد آلی مخلوط و در گلدان­های 7 لیتری ریخته شد. ویژگی­های شیمیایی نمونه‌های خاک شامل pH، هدایت الکتریکی (EC)، درصد کربن آلی، نیتروژن کل خاک و فسفر و پتاسیم قابل استفاده خاک اندازه‌گیری شد. نتایج نشان دادکه تغییرات در خصوصیات شیمیایی خاک با مقدار مصرف کمپوست­ها متناسب بود. میزان پتاسیم و فسفر قابل استفاده خاک در گلدان­های حاوی بالاترین سطح اختلاط کود دامی حداکثر بود. نیتروژن کل خاک، EC و کربن آلی در تیمار لجن فاضلاب با بالاترین سطح اختلاط و pH در گلدان­های حاوی تیمار کمپوست زباله شهری بیش از سایر تیمار­ها بود. اثرات مثبت کاربرد مواد آلی بر خصوصیات شیمیایی خاک در خاک لوم سیلتی بیشتر از خاک رسی بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Different Organic Amendments on Chemical Properties of Different Soils

نویسندگان [English]

  • L. Nazmi 1
  • K. Hashemimajd 2
1 PhD of Soil Science, Armenian State Agrarian University, Yerevan, Armenia
2 Associate Professor, Mohaghegh Ardabili University of Ardabil. College of Agriculture. Soil Science Department
چکیده [English]

Considering the chemical characteristics of various organic compounds, it is predicted that their application to the soil would have different effects on soil properties. To investigate the effect of different types of organic matters on some soil chemical properties and nutrient supply, the experiment was carried out in a factorial random design with three replications. Experimental treatments included soil (two soils with different texture: silty loam and clay), type of organic compound (cow manure, compost of municipal solid waste, and sewage sludge) and the amount of compost (0, 75, 150, and 300 m3/ha equivalent to 0, 175,350, and 700 cm3 per pots of 7 liter). Soil samples were air-dried, passed through 2 mm sieve, mixed with organic matter treatments and filled in 7 liters pots. Chemical properties of soil samples including pH, electrical conductivity (EC), organic carbon percentage, soil total nitrogen, available phosphorous, and potassium were measured. The results showed that the changes in soil chemical properties were proportional to the amount of composts added. Soil available phosphorous and potassium were greater in the pots with the highest manure application. Soil total nitrogen, EC, and organic carbon were higher in the highest rate of sewage sludge and pH in the pots containing municipal solid waste compost was higher than in the other treatments. The beneficial effects of organic matter application on chemical properties of silty loam soil was higher compared to the clay soil.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Manure
  • Municipal solid waste compost
  • Macro nutrients
  • Sewage sludge
  1. خورشید، م. حسین پور، ع. اوستان، ش. 1386. تأثیر لجن فاضلاب بر جذب فسفر و فسفر قابل استفاده در برخی از خاک های آهکی. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی. 12(46): 791-801.
  2. خیام‌باشی، ب. 1376 . اثر استفاده از لجن فاضلاب به عنوان کود در آلایش و انباشت عناصر سنگین در خاک و گیاه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان.
  3. رسولی، ف. مفتون، م. 1389. اثر باقیمانده دو ماده آلی با و یا بدون نیتروژن بر رشد و ترکیب شیمیایی گندم و برخی خصوصیات شیمیایی خاک. آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی). 24(2): 262-273.
  4. رسولی صدقیانی، م. سپهر، ا. 1390. تأثیر کاربرد لجن فاضلاب و کودهای دامی در معدنی شدن نیتروژن و خصوصیات ریزوسفری. آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی). 25(2): 327-337.
  5. شریفی، م. افیونی، م. خوشگفتارمنش، ا. 1390. اثر کاربرد لجن فاضلاب کارخانه پلی اکریل، کمپوست زباله شهری و کود گاوی بر قابلیت جذب آهن و روی در خاک و جذب آنها توسط ذرت، یونجه و گل جعفری در شرایط گلخانه. علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی. 159 (56): 141-153.
  6. عرفان منش، م. 1376. اثر تیمارهای لجن فاضلاب بر برخی خصوصیات خاک و جذب و تراکم عناصر سنگین بوسیله اسفناج و گوجه فرنگی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی دانشگاه صنعتی اصفهان.
  7. میرزاشاهی، ک. سعادت، س. 1389. تأثیر مواد آلی مختلف بر عملکرد کلزا و برخی خصوصیات خاک در شمال خوزستان. پژوهش­های خاک (علوم آب و خاک). 24(1): 21- 29.
  8. Abu-Zahra, T.R. and A.B. Tahboub. 2008. Effect of Organic Matter Sources on Chemical Properties of the Soil and Yield of Strawberry under Organic Farming Conditions. World App. Sci J. 5(3): 383-388.
  9. Angin, I., and A.V. Yaganoglu. 2011. Effects of sewage sludge application on some physical and chemical properties of a soil affected by wind erosion. J. Agr. Sci. Tech. 13: 757-768.
  10. Antoniadis, V., J.S. Robinson, and B.J. Alloway. 2008. Effects of short term pH fluctuations on cadmium, nickel, lead and zinc availability to ryegrass in a sewage sludge-amended field. Chemosphere. 71(4): 759-764.
  11. Bertoncini, E.I., V.D. Orazio, N. Senesi, and M.E. Mattiazzo. 2007. Effects of sewage sludge amendment on the properties of two Brazilian oxisols and their humic acids. Bioresource Technol. 99(11): 4972-4979.
  12. Bouajila, K., and M. Sanaa. 2011. Effects of organic amendments on soil physico-chemical and biological properties. J. Mater. Environ. Sci. 2(S1): 485-490.
  13. Casado–Vela, J., S. Selles, J. Navarro, M.A. Bustamante, J. Mataix, C. Guerrero, and I. Gomez. 2006. Evaluation of composted sewage sludge as nutritional source for horticultural soils. Waste Manage. 26: 946-952.
  14. Celis, R., E. Barriuso, and S. Houot. 1998. Sorption and desorption of atrazine by sludge-amended soil, dissolved organic matter effects. J. Environ. Qual. 27: 1348–1356.
  15. Cherif, H., F. Ayari, H. Ouzari, M. Marzorati, M. Brusetti, L. Jedidi, A. Hassen, and D. Daffonchio. 2009. Effect of municipal solid waste compost, farmyard manure and chemical fertilizers on wheat growth, soil composition and soil bacterial characteristics under Tunisian arid climate. Eur. J. soil Biol. 45: 138-145.
  16. Foley, B.J., and L.R. Cooperband. 2002. Paper mill residuals and compost effects on soil carbon and physical properties. J. Environ. Qual. 31: 2086-2095.
  17. Garcia–Orenes, F., C. Guerrero, J. Mataix–Solera, J. Navarro–Pedreno, I. Gomez, and J. Mataix–Beneyto. 2005. Factors controlling the aggregate stability and bulk density in two different degraded soils amended with biosolids. Soil Till. Res. 82: 65-76.
  18. Gavalda, D., J.D. Scheiner, J.C. Revel, G. Merlina, M. Kaemmerer, E. Pinelli, and M. Guiresse. 2005. Agronomic and environmental impacts of a single application of heat- dried sludge on an Alfisol. Sci. Total. Environ. 343: 97–109.
  19. Havlin, J.L., S.L. Tisdale, W.L. Nelson, and J.D. Beaton. 2005. Soil fertility fertilizers. An introduction to nutrient management (7th edition). Pearson Prentice Hall. 515 p.
  20. Hernando, S., M.C. Lobo, and A. Polo. 1989. Effect of the application of a municipal refuse compost on the physical and chemical properties of soil. Total. Environ. 82: 589-596.
  21. Jagdev, S., C.R. Sharma, and J. Sharma. 1997. Direct and residual effects of compost enriched mussoorioe rock phosphate in wheat-rice sequence. Indian J. Agric. Sci. 67: 192-198.
  22. King, L.D. 1981. Effect of swine manure lagoon sludge and municipal sewage sludge on growth and nitrogen recovery, and heavy metal content of fescue grass. J. Environ. Qual. 1010: 465-472.
  23. Klute, A. 1996. Methods of Soil Analysis, Part I: Physical and Mineralogical Methods. SSSA Book Series No.5. Soil Sci. Soc. America Madison, WI. 1188 pp.
  24. Lee, J.J., R.D. Park, Y.W. Kim, J.H. Shim, D.H. Chae, Y.S. Rim, B.K. Sohn, T.H. Kim, and K.Y. Kim. 2004. Effect of food waste compost on microbial population, soil enzyme activity and lettuce growth. Bioresource Technol. 93(1): 21-28.
  25. McCasline, B.D., and G.A. O'Connor. 1982. Potential fertilizer value of gamma irradiated sewage sludge on calcareous soils. NM Agric. Exp. Sta. Bull. 692. 30 pp.
  26. Mays, D.A., G.L. Terman, and J.C. Duggan. 1973. Municipal compost: Effects on crop yield and soil properties. J. Environ. Qual. 2(1): 89-92.
  27. Mylavarapu, R.S., G.M. Zinati. 2009. Improvement of soil properties using compost for optimum parsley production in sandy soils. Sci. Horti. 120: 426-430.
  28. Novoa-Munoz, J.C., J. Simal-Gandara, D. Fernandez-Calvino, E. Lopez-Periago, and M. Arias-Estevez. 2008. Changes in soil properties and in the growth of Lolium multiflorum in an acid soil amended with a solid waste from wineries. Bioresource Technol. 99(15): 6771-6779.
  29. Poincelot, R.P. 1978. The biochemistry of composting. 1997 national conference on composting municipal residues and sludges, August 23-25, Information transfer Inc.
  30. Robin, A.K., K. Szmidt, A. Andrew, and W. Dickson. 2001. Use of compost in agriculture, Frequently Asked Questions (FAQs). Remade Scotland.
  31. Schere, H.W., D.J. Metker, and G. Welp. 2011. Effect of long-term organic amendments on chemical and microbial properties of a luvisol. Plant Soil Environ. 57 (11): 513–518.
  32. Serna, M.D., and F. Pomares. 1993. Evaluation of nitrogen availability in a soil treated with organic amendments. Commun. Soil Sci. Plant Anal. 24: 1833-1844.
  33. Smith, P. 2002. Organic matter modelling. In: Lal, R. ed. Encyclopedia of Soil Science. Marcel Dekker, Inc., New York, New York, USA.
  34. Sparks, D. 1996. Methods  of soil analysis.  Part III:  Chemical methods. SSSA Book Series No. 5. SSSA, Madison,  WI. 1264 pp.
  35. Tester, C.F. 1990. Organic amendment effects on physical and chemical properties of a sandy soil. Soil. Sci. Soc. Am. J. 54: 827-831.
  36. Walker, D.J., R. Clemente, and M.P. Bernal. 2004. Contrasting effects of manure and compost on soil pH, heavy metal availability and growth of Chenopodium album L. in a soil contaminated by pyritic mine waste. Chemosphere. 57: 215-224.
  37. Weber, J., A. Karczewska, J., Drozd, M. Licznar, S. Licznar, E. Jamroz, and A. Kocowicz. 2007. Agricultural and ecological aspects of a sandy soil as affected by the application of municipal solid waste composts. Soil Biol. Biochem. 39: 1294-1302.
  38. Wei, Y. and Y. 2005. Effects of sewage sludge compost application on crops and cropland in a 3- year field study. Chemosphere. 59: 1257-1265.