ارزیابی چهار روش عصاره گیری مختلف فسفر قابل استفاده گیاه در خاک های گچی و غیر گچی استان اصفهان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد بخش تحقیقات خاک و آب مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

2 عضو هیات علمی بخش تحقیقات خاک و آب مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

چکیده

برای ارزیابی چهار روش عصاره گیری فسفر قابل استفاده گیاه در خاک های گچی استان اصفهان، آزمایشی گلخانه ای بر روی گیاه گندم با تعداد 30 نمونه خاک که از نظر میزان فسفر قابل استفاده گیاه وسایرخصوصیات فیزیکی و شیمیایی در محدوده وسیعی قرار داشتند، صورت گرفت. روش های عصاره گیری فسفر شامل اولسن، سلطانپور، مهلیچ3 و عصاره اشباع با آب مقطر بود. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی به اجرا در آمد. نتایج نشان داد که ترتیب عصاره گیر های مورد مطالعه بر اساس توانایی آنها در استخراج فسفر خاک به صورت مهلیچ-3> اولسن> سلطانپور> آب مقطر می باشد. علاوه بر این آب مقطر، عصاره گیر مناسبی جهت استخراج فسفر قابل استفاده گیاه نیست. در این میان روش اولسن با بیشترین همبستگی با فاکتورهای گیاهی مختلف از قبیل عملکرد وزن خشک، میزان فسفر موجود در اندام هوایی و میزان جذب فسفر، مناسبترین روش تشخیص داده شد. از سوی دیگر با توجه به نتایج آزمایش روش مهلیچ3 روش مناسبی برای استخراج فسفر قابل استفاده گیاه در خاک های گچی بوده و با توجه به قابلیت عصاره گیری همزمان عناصر غذایی ماکرو و میکرو در خاک جایگزین مناسبی برای عصاره گیر اولسن در خاک های گچی می باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Measurement of Plant Available Phosphorus by Four Extraction Methods in Gypsiferous and Non-gypsiferous Soils of Esfahan Province

نویسندگان [English]

  • parisa Mashayekhi 1
  • M. Tadayon nejad 2
1 M.Sc of soil and water Section, Esfahan Agricultural and Natural Research Center, Isfahan, Iran
2 Members of Scientific Staff of Khorasan Razavi Agricultural and Natural Resources Research Canter
چکیده [English]

Soil test is necessary to identify optimal concentrations of phosphorus required for plant growth. A greenhouse experiment was conducted using 30 soils with widely different properties. Four extraction methods were used in this stduy including Olsen, Soltanpour, Mehlich-3, and saturation extract. The factorial experiment was arranged into a completely randomized design. Thus, rankings of the extractors studied based on their ability to extract phosphorus were as follows: Mehlich-3 >Olsen> Soltanpour> saturation extract. The results showed that saturation extract is not a suitable method for phosphorus extraction. Among the methods studied, Olsen was the most appropriate one because of having the highest correlation coefficient with plant factors such as dry matter yield and phosphorous uptake. On the other hand, Mehlich-3, as a simultaneous extractor of macro- amd micro-elemnts, is a good alternative for Olsen method in gypsiferous soils.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Critical level
  • extraction
  • gypsy soil
  • Mehlich-3
  • Olsen
  • phosphorous
  • Soltanpour
  1. محمودی،شهلا. 1377. خصوصیات،مدیریت و ارزیابی تناسب اراضی. ویژه نامه خاک های گچی. مجله علمی و پژوهشی خاک و آب. جلد 12- شماره 2.
  2. ملکوتی، محمد جعفر.1384. کشاورزی پایدار و افزایش عملکرد با بهینه سازی مصرف کود در ایران. چاپ سوم با بازنگری کامل،500 صفحه. انتشارات سنا،تهران،ایران.
  3. Abdu, N. 2006. Soil phosphorus extraction methodologies:Areview.African J. Agric.1(5):159-161.
  4. Al-Mostafa, W. A., and A. Ayed. 1989. Comparison of various extrants for evaluating phosphorus availability to plants in Saudi Arabia soils. J. King Saud Univ. Agricu. Sci. 10(1&2): 145-153.
  5. Arshed, R., Salim, M., and M. Yoosal. 2000. Soil properties related to phosphorus sorption as cribbed by modified freundlich equation in some soils. phosphorus sorption in soil. Int. J . Agri. Biol. 12(4).
  6. Branom, J. R., and S. Dibyend. 2004. Phosphorus bioavailability in sediments of a sludge disposal lake.Am. Environ. Geoscience. 11(1): 42-52.
  7. Buondonno, A., Coppola, E., Felleca, D., and P.Violante. 1992. Comparing tests for soil fertility: Conversion equations between Olsen and Mehlich 3 as phosphorus extractants for 120 soils of South Italy. Commun. Soil Sci. Plant Anal.23: 699-716.
  8. Cox, F.R ., and E. Hendricks. 2000. Soil test phosphorus and clay content effects on runoff water quality. J. Environ. Qual. 29:1582–1586.
  9. 1990. Management of gypsiferous soils Bulletin. No. 62. Rome.
  10. Hernando, V., Sachez, M. P. and J. G. Contreas. 1965. Study of the mineral nutrition of maize on soil rich in gypsum. Zolfo in Agricultura. Palermo. 398-411.
  11. Hosseinpur,A. R., and A. H. Ghannee. 2006. Comparison of Iron Oxide, Impregnated paper strips with other extractants in determinating available soil phosphorus. Commun. Soil Plant Anal. 37(5&6): 889-897.
  12. Indiati, R., Figliolia, G. A., and I. Perukchini. Comparison of conventional and innovative soil phosphorus tests in estimating plant –available phosphorus. Soil fertility and plant nutrient.Options Mediterraneennes. 50:257-266.
  13. Indiati,R., and N. Rossi. 1999. Extractability of residual phosphorus from highly manured soils. Ital. J. Agron. 3(2):63-73.
  14. Kartika, G., and A. D.Susila. 2008. Phosphorus correlation study for vegetables grown in the Ultisols, Sustainable Agriculture and natural resourse management collaborative research support program, Crop production laboratory, Department of Agronomy and Horticulture,Working paper. available: WWW. Oiread.vt.edu
  15. Lindsay, W. L., Velk, P. C. G., and H. C. Chein. 1989. Phosphate minerals. In: Minerals in soil environments ( 2nd ed). Dixon, J.B., and S. B. Weed. SSSA Bookser. 1089-1130.
  16. Magdoff, E. R., Hryshko, C., Jokela, W. E., Durieux, R. P., and Y.Bu. 1999. Comparison of soil extraction for plant availability and environmental assessment. Soil Sci. Soc. Am. J. 63: 999-1006.
  17. Maguire, R.O., Foy, R. H., Bailey, J. S., and J. T. Sims. 2001. Estimation of the phosphorus sorption capacity of acidic soils in Irland. Europ J. Soil Sci. 52: 475-487.
  18. Mallarino, A., P and J. Sawyer. 1999. Interpreting Mehlich-3 soil test results. Integrated crop management newsletter,Iowa state university. 482(2):11-14
  19. Matula, J., and M. Pechova. 2005. Influence of gypsum treatment on extractability of nutrients from soils. Plant Soil Environ. 51(8):368-375.
  20. Mehlich, A. (1978). New extrant for soil test evaluation of phosphorus, potassium, magnesium, calsiom, sodium, manganese and zinc. Soil Sci. Plant Anal. 9(6): 477-499.
  21. Myers, R. G., Sharply, A. N., and G. M. Pierzynski. 2005. Ion sink phosphorus extraction methods applied on 24 soils from the continental USA. Soil Sci. Soc. Am. J. 511-521.
  22. Olsen, S.R., Cole, C.V., Watanabe, F.S., and Dean, A. (1954). Estimation of Available Phosphorous in Soils by Extraction with Sodium Bicarbonate; U.S. Department of Agriculture: Washington, D.C., USDA Circ. 939.
  23. Panahi, K. H. 1997. The effects of gypsum on the sorption reactions of phosphate in some calcareous soil. Thesis in fulfilment for the requirements for the degree of Doctor of Philosophy. Department of Soil Science Reading University,UK.
  24. Pierzynski, G. M. 2000. Methods of Phosphorus Analysis for Soils, Sediments, Residuals, and Waters. Bull. No. 396.
  25. Pote, D. H., Daniel, T. C., Nichols, D. J., Moore, P. A., Miller, D. M., and D.R. Edwards. 1995. Seasonal and soil-drying effects on run off phosphorus relationships to soil phosphorus. Soil Sci. Soc. Am. J. 63:1006–1012.
  26. Sharpley, A. N., Kleinman, P. J. A., McDowell, R. W., Gitau, M., and R. B. Bryant. 2002. Modeling phosphorus transport in agricultural watersheds: Processes and possibilities. J. Soil Water Conserv. 57: 425–439.
  27. Sims, J.T. 1998. Soil testing for phosphorus: Environmental uses and implications. Bull. No. 389. Univ. Delaware, Newark, DE.
  28. Soltanpour,P. N and A. P. Schwab. 1997. A new soil test for simultaneous extraction .(pp.403-427) . In :Methods of Soil Analysis. Part 2. Chemical and Macrobiological properties. Miller, R. H. and D. R, Keeney. 1982. Madison, Wisconsin USA.
  29. Srinivasarao, C., Ganesh, A. N., and M. Ali. 2007. Effect of phosphorus levels on zinc, iron, copper and manganes removal by chichpea genotype in Typic Ustochrept. food legumes. 20(1):45-48.
  30. Tunesi, S., Poggi,V., and C. Gessa. Phosphate desorption and precipitation in calcareous soils: the role of calcium ions in solution and carbonate minerals. Nutrient Cycling in Agroecosystems. 53: 219-227.
  31. Turner, B. L., Cade-Menun, B. J., and D. T. Westermann. 2003. Organic phosphorus composition and potential bioavailability in semi-arid arable soils of the Western United States. Soil Sci. Soc. Am. J. 67:1168–1179 .