ارزیابی کود بیولوژیک حاوی باکتریهای حل کننده فسفر و کودهای آلی غنی شده در زراعت گندم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

کارشناس ارشد دفتر تغذیه گیاهی سازمان جهاد کشاورزی کرمان

چکیده

به منظور ارزیابی کود فسفره آلی و کود بیولوژیک فسفاته بارور2 به عنوان جایگزینی برای کودهای فسفره رایج در زراعت گندم، آزمایشی طی دو سال زراعی 85-84 و 86– 85 در مزرعه­ای واقع در استان کرمان، شهرستان بردسیر با طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با 3 تکرار و 12 تیمار بر روی گندم اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل 150 کیلوگرم در هکتار کود فسفره آلی + 100 گرم کود بیولوژیک فسفاته بارور 2 (T1)، 100 کیلوگرم در هکتار کود فسفره آلی + 100 گرم کود فسفاته بارور 2(T2)، 50 کیلو گرم در هکتار کود فسفره آلی +100گرم کود فسفاته بارور2 (T3)، 50 کیلو گرم در هکتار کود فسفره آلی (T4)، 100 کیلو گرم در هکتار کود فسفره آلی (T5)، 150 کیلو گرم در هکتار کود فسفره آلی (T6)، 50 کیلو گرم در هکتار کود سوپر فسفات تریپل + 100 گرم کود فسفاته بارور2 (T7)، 100 کیلو گرم در هکتار کود سوپرفسفات تریپل + 100 گرم کود فسفاته بارور2 (T8)، 150 کیلو گرم در هکتار کود سوپر فسفات تریپل + 100گرم کود فسفاته بارور2 (T9)، 50 کیلو گرم در هکتار سوپر فسفات تریپل (شاهدT10)، 100 کیلوگرم کود فسفاته تریپل (T11) و 150 کیلو گرم در هکتار کود سوپر فسفات تریپل (T12) بودند. صفات مورد اندازه گیری عبارتند از عملکرد دانه، تعداد خوشه در متر مربع، تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه و میزان فسفر خاک بعد از برداشت محصول براساس نتایج بدست آمده بیشترین عملکرد دانه با مصرف کود بیولوژیک فسفاته بارور 2 به همراه کود آلی فسفره به میزان 150 کیلوگرم در هکتار (T1) به میزان8477 کیلوگرم در هکتار به دست آمد که در مقایسه با تیمار شاهد شامل50 کیلوگرم در هکتار کود سوپر فسفات تریپل T10 (عرف منطقه براساس نتیجه آزمون خاک) 4/58 درصد افزایش نشان داد. بیشترین اجزاء عملکرد به میزان 3/43 گرم، 466 عدد، 67/47 دانه به ترتیب مربوط به وزن هزار دانه، خوشه در متر مربع و دانه در خوشه از تیمار T1 به دست آمد که در مقایسه با تیمار شاهد به ترتیب 3/28%، 2/39%، 9/32% افزایش نشان داد. بیشترین میزان فسفر تثبیت شده در خاک از تیمار 150 کیلوگرم در هکتار کود سوپر فسفات تریپل)  (T12 به میزان 78/9 میلی گرم برکیلوگرم به دست آمد که از نظر آماری با تیمار T11 تفاوت معنی­داری نداشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of Biofertilizer Containing Phosphate Solubilizing Bacteria and Enriched Organic P-Fertilizer in Wheat Production

نویسنده [English]

  • A. KHassehe sirjani
Msc. in Agronomy, Plant Nutrition Office, Agricaltural Jihad Organization, Kerman, Iran
چکیده [English]

In order to evaluate organic phosphorus fertilizer and phosphorus biofertilizer  Barvar 2, as a substitute for chemical P fertilizers in wheat production, an experiment was conducted during two growing seasons of 2005-06 and 206-07, in a field in Bardsir city, Kerman Province, using a randomized complete block design with 12 treatments and 3 replicates. Treatments were  T1=150 kg/ha organic P fertilizer + 100gr Barvar 2, T2=100 kg/ha organic phosphorus fertilizer +100gr Barvar 2, T3=50 kg/ha organic phosphorus fertilizer + 100 gr Barvar 2, T4=50 kg/ha organic phosphorus fertilizer,T5=100 kg/ha organic P fertilizer, T6=150 kg/ha organic phosphorus fertilizer,T7=50 kg/ha triple super phosphate + 100gr Barvar 2 ,T8=100 kg/ha triple super phosphate + 100gr Barvar 2, T9=150 kg/ha triple super phosphate + 100gr Barvar 2, T10=50 kg/ha triple super phosphate,T11=100 kg/ha triple super phosphate and T12=150 kg/ha triple super phosphate. The measured properties were: grain yield, ears/m2, grains per ear, thousand kernel weight and soil phosphorus after harvest. According to the results, the highest yield (8477 kg/ha) was obtained by application of Barvar 2 together with 150kg/ha organic phosphorus fertilizer, which showed a yield increase of 58.4% in comparison with the control treatment i.e. 50 kg/ha triple super phosphate(T10) (local practice based on soil analysis). The highest yield components measured were 43.3 gr thousand kernel weight, 466ears/m2, and 47.67 grains per ear in treatment T1, which, in comparison with the control, showed an increase of, respectively, 28.3%, 39.2% and 32.9%. The highest phosphorus fixation in soil was 9.78 mg/kg and belonged to the treatment of 150 kg/ha triple super phosphate(T12), which had no significant difference with treatments T11

کلیدواژه‌ها [English]

  • Phosphorus biofertilizer
  • Enriched organic fertilizer
  • Triple super phosphate fertilizer

مراجع

  1. آمارنامه هواشناسی استان کرمان سال 85-84 و86-85 .اداره کل هواشناسی استان
  2. بای بوردی، احمد، و ملکوتی، محمد جعفر. 1378. بررسی تأثیر منابع کود آلی بر کمیت و کیفیت پیاز قرمز در دو منطقه بناب و خسرو شهر.
  3. بنایی، محمد حسن. مومنی، عزیز. بای بوردی، محمد و ملکوتی، محمد جعفر. 1383. خاکهای ایران تحولات نوین در شناسایی، مدیریت و بهره برداریژ، انتشارات سنا، 482 ص.
  4. ثواقبی، غلامرضا. و ملکوتی، محمد جعفر. 1379. بررسی نقش روی در کاهش اثرات سوء کادمیم بر عملکرد و کیفیت دانه گندم. مجله علمی پژوهشی خاک و آب، جلد 12، شماره 9، صفحات 66 الی 75 تهران، ایران.
  5. حسن زاده، الناز. مظاهری، داریوش. چای چی، محمد رضا. و خاوازی، کاظم. 1386. کارآیی مصرف باکتریهای تسهیل کننده جذب فسفر و کود شیمیایی فسفره بر عملکرد و اجزاء عملکرد جو. پژوهش و سازندگی جلد، 20 شماره 4.
  6. خاوازی،کاظم و اسدی رحمانی، هادی. 1384. ضرورت تولید صنعتی کودهای بیولوژیک در کشور مجموعه مقالات، انتشارات سنا 439 ص.
  7. سالاردینی، علی اکبر. و مجتهدی، مسعود. 1376. اصول تغذیه (جلد دوم) مرکز دانشگاهی. شماره 368. تهران. ایران.
  8. سلیسپور، محمد. 1382. مطالعه مزرعه ای اثر بخشی کودهای میکروبی فسفاته حاوی میکرو ارگانیزمهای حل کننده فسفات بر عملکرد کمی و کیفی ذرت، سومین همایش ملی توسعه کاربرد مواد بیولوژیک و استفاده بهینه از کود و سم در کشاورزی.
  9. کریمیان، نجفعلی. 1377. پیامدهای زیاد روی در مصرف کودهای شیمیایی و فسفری. مجله علمی پژوهشی خاک و آب، جلد 12، شماره 4، موسسه تحقیقات خاک و آب، تهران، ایران.
  10. ملکوتی، محمد جعفر. 1384. کشاورز پایدار وافزایش عملکرد با بهینه سازی مصرف کود در ایران.انتشارات سنا، 469 ص 2.
  11. ملکوتی، محمد جعفر و نفیسی، مهدی . 1373. مصرف کود در اراضی فاریاب و دیم (ترجمه). چاپ دوم. انتشارات سنا، 242 ص.
  12. ملکوتی، محمد جعفر. ترابی، منصور و طباطبایی، سید جلال. 1379. اثرات سوء کادمیم و روش های کاهش غلظت آن در محصولات کشاورزی، نشریه فنی شماره 67، نشر آموزش کشاورزی معاونت تات وزارت کشا.ورزی، کرج، ایران.
  13. ملکوتی، محمد جعفر. بای بوردی، احمد و طباطبایی، سید جلال. 1383. مصرف بهینه کود گامی موثر در افزایش عملکرد بهبود کیفیت و کاهش آلایندهای در محصولات سبزی و صیفی و ارتقاء سطح سلامت جامعه - وزارت کشا.ورزی – معاونت زراعت دفتر سبزی و صیفی و ارتقاء سطح سلامت جامعه. وزارت کشاورزی، معاونت زراعت، دفتر سبزی و صیفی، انتشارات نشر علوم کشاورزی کاربرد. تهران. 338 ص.
  14. ملکوتی، محمد جعفر. 1378. کشاورزی پایدار و افزایش عملکرد با بهینه سازی مصرف کود در ایران. انتشارات نشر آموزش کشاوزی. کرج. ایران.
  15. ملکوتی، محمد جعفر و همایی، مهدی. 1383. حاصلخیزی خاکهای مناطق خشک و نیمه خشک مشکلات و راه حل ها، نشر آثار علمی دانشگاه تربیت مدرس، 508
  16. Abdel–Sabour, M.F., Mortvedt, J. and Kelose, j. 1998. Cadmium–Zinc interaction in plants and catractable Cadmium and Zinc fraction in soil. Soil sci. 145(6): 424-431.
  17. Arnout,V. D. 2001. Yield and growth components of potato and wheat under organic Nitrogen Management. Agr. J. 93: 1370-1385.
  18. Badaruddin, M.,Reynolds, M.P. and Osman, A. 1999. Effect of organic and Inorganic fertilizer, Irrogaction efrequency and mulching. Agr. J. 91: 975-983.
  19. Barzegar, A.R., Yousefi, A. and Daryashenas, A. 2002. The effects of addition of different, amount and types of organic materials soil physical properties and yield of wheat. Plant & Soil . 274: 295-301.
  20. Chaudhary, M., Balley, L.D. and Grant, A. 1994. Effect of Zinc on Cadmium concentration in the tissue of durum wheat. Can J Plant Sci. 74: 549-552.
  21. Illmer,P.and Schinner,F.1992. Soluilization of inorganic ghosphate by microorganisms isolated from forest soils. Soil Bio & Biochemical. 24: 389-395.
  22. Katalin,j.,Attila,F.,Barnabas,B.2008. Effect of water deficit and elevated temperature on pollen development of drought sensitine and to lerant winter wheat (triticum aestivum) genotypes. Acta Bio. 52(1): 67-71.
  23. Salih, H.M., Yahaya, H.I., Abdul-Rahem, AM. And Munam, B.H. 1989. Availability of phosphors in a calcareous soil treated with roch phosphate or super phosphate as affected by phosphate dissolving fungi. Plant & soil. 120: 181-185.
  24. Shamra, A,K . 2002. Biofertilizers sustainable agriculture. Agrobios India Publications
  25. Stevenson, F.J. 1994. Humus chemistry. John wiley & sons. Newyork.
  26. Subbarao, W.S. 1998.Phosphate solubilizing microorganisms biofertilizer in agriculture. PP. 133-142.Natioal Institute of Industrial
  27. Sundara, B., Natarayan,V. and Hari, K. 2001. Influence of Phosphorus solubilising bacteria on soil available P-status and sugarcane development on a tropical vertisoil. Sugarcane Tech. 24: 47-51.
  28. Whitlaw, M.A., Harden, T.Y. and Bender, G.L. 1999. Plant growth promotion of wheat inoculated with penicillium radicum Nov. Aus J Soil Res 8: 291-300.
پژوهش های خاک
دوره 25، شماره 3
آذر 1390
صفحه 217-224

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار