بررسی اثر تراکم بوته و سطوح کود نیتروژن بر عملکرد دانه و انتقال مجدد ماده خشک در ذرت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

2 استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی

3 استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه

چکیده

به منظور بررسی تأثیر تراکم بوته و سطوح مختلف کود نیتروژنه بر توان ذخیره سازی و انتقال مجدد مواد فتوسنتزی در ذرت آزمایشی در سال 1384 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی اردبیل بصورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. کرتهای اصلی به سطوح کود نیتروژنه (0، 75 و 150 کیلوگرم در هکتار) و کرتهای فرعی به تراکم های بوته (7،9 و 11 بوته در متر مربع) اختصاص داده شد. نتایج نشان داد، میزان انتقال ماده خشک از کل بوته ذرت با بالا رفتن تراکم افزایش و با افزایش مصرف کود نیتروژنه کاهش یافت. روند مشابهی نیز در انتقال ماده خشک از ساقه ذرت گردید مشاهده گردید. معنی دار شدن اثر متقابل تراکم و سطوح کود نیتروژنه بر سهم انتقال مجدد در کمک به عملکرد دانه، در سطح احتمال یک درصد و مقایسه میانگین ها نشان داد که سهم انتقال مجدد در عملکرد دانه با افزایش تراکم بوته و کاهش مصرف کود نیتروژنه بیشتر می شود. به طوریکه بیشترین سهم این فرآیند در بالاترین تراکم و سطح شاهد کود نیتروژنه مشاهده شد. روند مشابهی نیز در میزان مشارکت ذخایر ساقه در عملکرد دانه مشاهد شد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effects of Plant Density and Nitrogen Levels on Grain Yield and Dry Matter Remobilization in Corn

نویسندگان [English]

  • S. Hokmalipuor 1
  • R. Seyed Sharifi 2
  • M. Gadimzade 3
1 Ph. D. Student, Islamic Azad University of Tabriz
2 Assistant Professor, Department of Agronomy and Breeding Science, Faculty of Agriculture, University of Ardabil
3 Assistant Professor, Department of Agronomy and Breeding Science, Faculty of Agriculture, Universcity of Uormia
چکیده [English]

In order to evaluate the effects of plant density and nitrogen levels on grain yield and dry matter remobilization in corn, an experiment was conducted in Ardabil Agricultural Research Station in 2005, using a randomized complete block design as split plot with three replications. Three nitrogen levels (0, 75, and 150 kg.ha-1) were in the main plot, and the three plant densities (7, 9, and 11 plants.m-2) in sub plots. The result showed that dry matter remobilization increased with increasing plant density and decreased with increasing nitrogen levels. This conclusion was obtained also in dry matter remobilization from stem. The rate of remobilization contribution in grain yield was significantly affected by plant density and nitrogen levels interaction at 1 % level probability. Means comparisons showed that the rate of remobilization contribution in grain yield increased with increasing plant density and decreasing nitrogen levels. Maximum the rate of remobilization contribution in grain yield occurred at the highest plant density with nitrogen at zero level. This conclusion was obtained also in dry matter remobilization from stem.

کلیدواژه‌ها [English]

  • corn
  • dry matter remobilization
  • density
  • nitrogen fertilizer
  • yield

مراجع

  1. رحیمیان، ع وا. زند. 1377. تکامل، سازگاری و عملکرد گیاهان زراعی (ترجمه)، انتشارات نشر آزمون کشاورزی. 326 صفحه.
  2. برزگری، م. و ک. پوستینی. 1377. اثر تغییر نسبت منبع – مخزن بر روی برخی صفات فیزیولوژیک و زراعی ذرت دانه ای. پنجمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران،‌دانشگاه صنعتی اصفهان، 5-7 شهریور.
  3. تربتی نژاد، ن.، م. ر، چایچی . وس. شریفی. 1377. اثر سطوح نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد سه رقم سورگوم علوفه ای در منطقه گرگان. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی. سال نهم. شماره 2. صفحه 205-220.
  4. حمیدی، ا. و ع. دباغ محمدی نسب. 1374. بررسی عملکرد دانه. و اجزا آن، بیوماس و شاخص برداشت دو هیبرید ذرت در تراکم های بوته و سطوح مختلف نیتروژن. مجله دانش کشاورزی. جلد 10. شماره 1 صفحه 39-35.
  5. عامری، ع. 1377. بررسی اثرات مراحل مختلف برداشت علوفه بر استفاده از نیتروژن در کشت دو منظوره جو رقم نومار. پایان نامه کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس.
  6. هاشمی دزفولی، 1. وع. مرعشی. 1373. تغییرات میزان مواد فتوسنتزی در زمان گلدهی و تأثیر آن بر رشد دانه،‌عملکرد و اجزای عملکرد گندم. مجله علوم و صنایع کشاورزی. جلد 9 شماره 1. صفحات 16 تا 32.
  7. Allison,J.C.S. and Watson, D.J. 1966.The production and distribution of dry matter in maize after flowering. Ann.Bot.30: 365-368.
  8. Allison, J.C.S., Wilson, J.H.H., and Williams, J.H. 1995. Effect of defoliation after flowering on change in stem and grain mass of closely and widely spaced maize. J. Agric. Res. 13:145-147.
  9. Baeney, P., Caton, C., and James, H.1997 . Mechanisms of competition for light between rice (oryza sativa) and red root (Amaranthus Spp). Weed Sci. 45: 269-275.
  10. Barnett, K.H. and Pearce, R. B. 1983. Source-sink ratio alternation and its effect on physiological parameters in maize.Crop Sci. 23:294-299.
  11. Cuomo, GJ., Redfearn, D.D., and Blouin, C. 1998. Plant density effects on topical corn forage mass, morphology, and nutritive value. Agronomy Journa1.90: 93-96.
  12. Dalling,M. Boland, J.G., and WilsonH., 1976. Relation between acid proteinase activity and restribution of N during grain development in wheat.Aust Jof Plant Physio. 3:721-730.
  13. Daynard, W. G. A., Hatfield, L., and Reagland, J. L. 1965. The growth and yield of com:ii daily growth of comkemals. Agron. J. 57:221-222.
  14. Ehdaie,B. and Wanies J.G. 1996. Genetic variation for contribution of preanthesis assimilates to grain yield in spring wheat J of Genetic and Breeding. 50:47-56.
  15. Evans, L.T. 1993, Crop Evolution Adaptation and Yield. Cambridge University 500pp.
  16. Geter, C. F., and M.Camper H. 1973. Component plant part development in maize as affected by hybrids and population density. Agronomy Journal.65:669-671.
  17. Hume, D.J. and Caompbell, D. K. 1992. Accumulation and translocation of soluble solides in corn stalk. Caon. J. Platn. Sci. 52:363-368.
  18. Jones, R.J and Simmous S.R. 1988. Effect of altered souce-sink ratio on growth of maize kernels. Crop Sci . 23:129-134.
  19. PaIta,J.A., Kobata, T., Turner, N.C.,and Filery, I.R.1994.Remobilizatin of
  20. carbon andnitrogen in wheat as influenced by postanthesis water deficit. Crop Sci.34:118-124.
  21. Pheloyng, P.C.,and Siddique, K.H.M.1991. Contribution ofstem dry matterto grain yield in wheat cultivar. AustJ of Plant Physiology 18:530-564.
  22. J.R., Reyss A. and Schwebel-Dugue N. 1990.Relationships between carbohydrate metabolism in ear and adjacent leaf during grain filling in maize genotypes. Plant Physiol. Biochem. 28: 485-493.
  23. Salisbury, F.B.and Ross, W.1992.Plan physiology 4t" ed. California,Wad, USA.
  24. Schussler,J.R. and Westgate, E. 1991. Maize kernel set at low water potential: II Sensivity to reduced assimilat esat pollination. Crop Sci.31:1196­1203.
  25. Souza, S. R., Mariam E., Stark, L. M. and Fernandes, M. S.1998. Nitrogen remobilization during the reproductive period in two Brazilian rice varieties.Journal of plant Nutrition, 21: 2049-2053.
  26. Uhart, A. and H.Andrade, F.1995.Nitrogen defoliation in maize. I: Effecton crop growth development,dry matter partitioning and kernel set.CropSci.35:1376-1383.
  27. Yoshida,S. 1972. Physiological aspects of grain yield. Annu. Rev. Plant Phvsioloav. 23: 437-464.
پژوهش های خاک
دوره 21، شماره 1
خرداد 1386
صفحه 15-21

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار