تعیین نُرم‌های استاندارد دریس برای درختان انار در استان یزد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 محقق مؤسسه تحقیقات خاک و آب،

2 عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی یزد

چکیده

تجزیه گیاه روش عملی مفیدی است که برای نمایش وضعیت تغذیه درختان میوه، توصیه کود و افزایش کارآیی کودها استفاده می‌شود مشروط بر اینکه نتایج تجزیه شیمیایی به روش مناسبی تفسیر گردد. روش تلفیقی تشخیص و توصیه، دریس یک سیستم جامع تفسیر نتایج تجزیه گیاه است که تا حدود زیادی نارسائی‌های روش‌ حد بحرانی و دامنه کفایت را مرتفع ساخته است. انار (Punica granatuom L.) یکی از محصولات اقتصادی سردرختی کشور ایران است ولی اطلاعات و تحقیقات کافی برای تهیه و تنظیم برنامه کودی آن انجام نشده است. در تحقیق حاضر از 151 باغ انار پراکنده در استان یزد طی مدت دو سال (79-1377) نمونه‌برداری گیاه انجام شد و یک بانک اطلاعاتی حاوی صفات عملکرد و غلظت عناصر غذایی در برگ انار ایجاد گردید. سپس بر اساس روش دریس باغهای مذکور بر مبنای 14 تن در هکتار به دو جامعه با عملکرد زیاد و کم تقسیم شد. متعاقب آن کلیه فرم‌های بیان متشکل از نسبت و حاصلضرب دو عنصری غلظت عناصر در دو جامعه مذکور تعیین گردید. بعد از محاسبه واریانس کلیه فرم‌های بیان در دو جامعه، نسبت واریانس فرم‌های بیان جامعه عملکرد کم به زیاد تعیین گردید (SB/SA) و با در نظر گرفتن دو پارامتر یکی  بزرگترین نسبت واریانس و دیگری روند تغییرات غلظت عناصر در دوره رشد 45 فرم بیان به عنوان مناسبترین نرم‌های استاندارد دریس گزینش گردید. همچنین با استفاده از برنامه کامپیوتری Q-Basic شاخص‌های دریس برای 9 عنصر غذایی N، P، K، Ca، Mg، Fe، Mn، Zn و Cu محاسبه گردید. این نرم‌ها و شاخص‌ها برای ارزیابی و تشخیص اختلالات تغذیه درختان انار کاربرد فراوان خواهد داشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Determination of DRIS Refrence Norms for Pomegranate in Yazd Province

نویسندگان [English]

  • A. M. Daryashenas 1
  • F. Dehghani 2
1 Member of the Scientific Staff at Soil and Water Research Institute
2 Member of Scientific Staff of Yazd Agric. Research Center, respectively.
چکیده [English]

Plant analysis is a useful tool in monitoring nutritional status, recommending fertilizer rates and types, and maximizing fertilizer efficiency, if the chemical analysis results are correctly interpreted. Diagnosis and recommendation integrated system (DRIS) approach is a comprehensive system which does not have limitations of the critical value approach (CVA) and sufficiency range approach (SRA). Pomegranate (Punica granatum L.) is one of Iran’s commercial tree crops for which there is no sufficient data available for making fertilizer recommendations. In this investigation the amount of nutrients in leaf samples and yield from 151 pomegranate orchards throughout Yazd province were determind for two years (1996-98). According to the DRIS technique, the whole population was divided into two groups based on yield performance as high and low yielding sub-population with deviding line of  14 t ha-1 yield. The mean of each sub-population was calculated for various forms of expression. Variance ratios between yield of sub-population for all forms of expressions were calculated along with the coefficient of variation (CV). In order to select the best reference norms two factors were taken into account involving the largest of variance ratio (SB/SA) and the concentration of elements during growth stage. 45 reference norms were selected. DRIS indices for N, P, K, Ca, Mg, Fe, Mn, Zn and Cu were calculated using Quick Basic and Excell softwares. These reference norms as well as the DRIS indices are useful in determining nutritional problems of pomegranate trees.

کلیدواژه‌ها [English]

  • DRIS
  • Pomegranate
  • Reference norms
  • Nutritional status
  • Fertilizer

مراجع

  1. اسماعیلی، محمد؛ احمد گلچین و محمدسعید درودی. (1379). تعیین حد متعادل عناصر غذایی در سیب به روش DRIS. مجله خاک و آب. جلد 12، شماره 8، صفحه 22.
  2. امامی، عاکفه. (1375). روش‌های تجزیه گیاه. مؤسسه تحقیقات خاک و آب. نشریه فنی شماره 982، تهران، ایران.
  3. بهزادی شهر بابکی، حبیب. (1377). پراکندگی و تنوع ارقام انار در ایران. وزارت کشاورزی، سازمان تحقیقات و آموزش و ترویج کشاورزی، معاونت آموزش و تجهیز نیروی انسانی، نشر آموزش کشاورزی.
  4. پورغلامرضا، حسن و محمدجعفر ملکوتی. (1375). تعیین نرم‌های دریس و ارائه توصیه کودی برای درختان توت در استان گیلان. مجموعه مقالات خاک و آب. نشریه فنی و تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات خاک و آب، جلد10،شماره 1.
  5. درودی، محمد سعید، پرویز مهاجر میلانی (1378). حاصلخیزی خاک باغات انار رقم (عناصر اصلی و ریزمغذی). نشریه شماره 9. شرکت خاک آزمون پیشاهنگ، سازمان کشاورزی استان قم. وزارت کشاورزی.
  6. دریاشناس، عبدالمحمد. (1376). تعیین حد متعادل عناصر غذایی در چغندرقند با روش دریس ـ گزارش نهایی شماره
    76/396. مرکز اسناد و مدارک علمی و تحقیقاتی، سازمان تات.
  7. دریاشناس، عبدالمحمد. (1379). تعیین نرم‌های استاندارد دریس برای چغندرقند در اراضی تحت آبیاری استان خوزستان، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته خاکشناسی.
  8. دریاشناس، عبدالمحمد، حمید رستگار. (1381). تعیین حد متعادل عناصر غذایی در مرکبات جنوب کشور با روش DRIS. نشریه فنی 1132، مؤسسه تحقیقات خاک و آب.
  9. سجادی، اشرف‌السادات. (1375). گزارش نهایی طرح تعیین حد متعادل عناصر غذایی در چغندرقند با روش دریس. مؤسسه تحقیقات خاک و آب، نشریه 984.
  10. گودرزی، کرم‌ا… . (1381). گزارش نهایی تعیین حد متعادل عناصر غذایی در انگور به روش دریس، گزارش نهایی شماره 81/743 مرکز اسناد و مدارک علمی و تحقیقاتی، سازمان تات.
  11. ملکوتی، محمد‌جعفر. (1379). روش جامع تشخیص و ضرورت مصرف بهینه کودهای شیمیائی چاپ پنجم دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
  12. ملکوتی، محمد‌جعفر؛ محمدرضا بلالی (1380) نگرشی سیستمی بر تغییرات غلظت روی در خاک، گندم و انسان، مجله خاک و آب (ویژه‌نامه مصرف بهینه کود) جلد 12، شماره 14 صفحة 30-25 .
  13. Beaufils, E. R. (1973). Diagnosis and Recommendation integrated system (DRIS). Soil Science. Bull. 1. University of Natal, Pieter maritzburg, South Africa.
  14. B, S., H. B. Rughupathi. (1997). Current status and norms of management for grapevines; J. Ind. Soc. S. S. 45: 1, 120-123.
  15. Chaney, R. L (1984) Diagnostic practices to indentify Iron deficiency in higher plants. J. Plant Nutr. 7: 47-67.
  16. N. K, V. C. Baligar, and C. A. Jones. (1991). Growth and mineral nutrition of field crop. Marcel Dekker, New York.
  17. Jones, J. B., Jr; Bengamin woldfand and Harry A. mills (1991) Plant Analysis Handbook a partical sampling, preparation, analysis and interpretaion guide Micro- Macro Publishing Inc.
  18. Kelling K. A. and J. E. Matocha (1991). Plant Analysis as an Aid in Fertilizing forage crops. pp. 603-636. in: R. L. Westerman (ed). Soil Testing and Plant Analysis SSSA Book Series: 3. Madison, WI.
  19. Letzsch, W. S. and M. E. Sumner. (1983). Computer program for calculating DRIS indices. Soil Sci. Plant Anal. 14 (9): 811-815.
  20. Meldal-Johnsen, A., and M. E. Sumner. (1980). Foliar diagnostic norms for potatoes. J. P1ant Nutr. 2 (25): 569-576.
  21. Moreno, JJ., JJ, Lucena., O, Carpena. (1996). Effect of the iron supply on the nutrition of different citrus variety / root stock combination using DRIS. J. Plant Nutr. 19: 5, 689-704.
  22. Parent, LE., D, Isfan., N, Tremblay., A, Karam. (1994). Multivariate nutrient diagnosis of the carrot crop. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 119: 3, 420-426.
  23. Raghupathi, H. B. and B. S. Bhargava. (1998a). Leaf and soil nutrient diagnostic norms for pomegranate (Punica granantum L.). J. Indian Soc. Soil Sci. 46: 412-416.
  24. Raghupathi H. B and B. S Bhargava(1998b). Diagnosis of Nutriont Imbalance in pomegranate by Diagnosis and Recommendation Integrated System and compositional Nutrient Diagnosis commun. Soil. Sci. Plant Anal., 29 (19&20), 2881-2892.
  25. Rodriguez, O., E, Rojas., M, Sumner. (1997): Valencia orange DRIS norms for Venezuela. Soil Sci. Plant Anal. 28: 15-16, 1461-1468.
  26. Schaller, K., O, Lohnertz., M, Michel., M, Taglivaini., GH, Neilsen., P, Millard. (1995). Mineral nutrition of deciduous fruit plants, Acta-Horticulture, No, 383, 171-189.
  27. Soltanpour, P. N., M. J. Malakouti, A. Ronaghi. (1995). Comparison of diagnosis and recommendation in integrated system and nutrient sufficiency range for corn. Soil Sci. Soc. Am. J. 59: 10. 133-139.
  28. Sumner, M. E., D. E. Angeles. (1990). Nutrient balance and the yield and quality of pine apple. Soil Sci. Plant Anal. 21 (13-16): 1431-1436.
  29. Szucs, E., T, Kallay. (1990). Determination, of fruiting capacity of apple trees (Malus domestica) by DRIS. Proceedings of the eleventh International Plant Nutrition Colloquium, Wageningen, Netherlands, 717-721.
  30. Timothy L. Righetti, Kris L. Wilder, And George A. cummings (1991). Plant Analysis as an Aid in Fertilizing Orchards. pp. 563-598. in: R. L. Westerman (ed). Soil Testing and Plant Analysis SSSA Book Series: 3. Madison, WI.
  31. Ulrich A. And Jackson hills (1991). Plant Analysis as an Aid in fertilizing Sugarbeet. pp. 430-446. in: R. L. Westerman (ed). Soil Testing and Plant Analysis SSSA Book Series: 3. Madison, WI.
  32. Walworth, J. L., W. S. Letzsch., M. E. Sumner. (1986). Use of boundary lines in establishing diagnostic norms. Soil Sci. Soc. Am. J. 50 (1): 123-128.
  33. S and Lowell J. lelinski (1991) Plant Analysis as an Aid in fertilizing cotton. pp. 469-490. in: R. L. Westerman (ed). Soil Testing and Plant Analysis SSSA Book Series: 3. Madison, WI.
  34. Westfall, D. G, D. A. Whitney, And D. M. Brandon (1991) Plant Analysis as an Aid in Fertilizer Small Grains pp. 496-498. in: R. L. Westerman (ed). Soil Testing and Plant Analysis SSSA Book Series: 3. Madison, WI.
پژوهش های خاک
دوره 20، شماره 1
خرداد 1385
صفحه 1-9

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار