اثرات نیتروژن و فسفر بر عملکرد کمی و کیفی گلرنگ در شرایط دیم نیمه گرمسیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کهگیلویه و بویر احمد

چکیده

به منظور بررسی اثرات نیتروژن و فسفر و برهمکنش این دو عنصر غذایی بر عملکرد دانه گلرنگ در شرایط دیم، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با دوازده تیمار، سه تکرار و به مدت دو سال به اجراء درآمد. تیمارها شامل چهار سطح نیتروژن ( 0، 30‌، 60 و 90 کیلوگــرم نیتروژن خالص در هکتار از منبع اوره ) و سه سطح فسفــر ( 0، 40 و 80 کیلوگرم P2O5  در هکتار از منبع سوپرفسفات تریپل) بود. بررسی نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب عملکرد دانه  نشان داد که تأثیر نیتروژن و فسفر و برهمکنش این دو بر عملکرد دانه گلرنگ معنی‌دار بوده است و کاربرد آنها سبب افزایش عملکرد دانه شده است. نتایج حاصل از تجزیه واریانس مرکب تعداد غوزه در بوته  نشان داد که تأثیر نیتروژن و فسفر و برهمکنش آنها بر تعداد غوزه در گیاه کاملا معنی‌دار بوده وکاربرد نیتروژن و فسفر این ویژگی را افزایش داد. با توجه به نتایج دو سال آزمایش، کاربرد 60 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار و 40 کیلوگرمP2O5 در هکتار جهت این رقم گلرنگ تحت  شرایط اقلیمی مشابه محل آزمایش توصیه می گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of Nitrogen and Phosphorus on Quality andQuantity Yield of Safflower in Semi-tropical Dry Farming Conditions

نویسنده [English]

  • M. R. Chakerollhosseini
Researcher, Kohgiluyeh Va Boyerahmad Agricultural and Natural Resources Research Center, respectively
چکیده [English]

To study the effects of N, P and their interaction on grain yield of safflower under dry farming conditions, a factorial experiment was carried out in a randomized complete block design with twelve treatments, three replications for two years. Treatments consisted of four rates of N (0, 30, 60 and 90 Kg N ha-1) and three rates of P (0, 40 and 80 Kg P2O5 ha-1). Investigation on the results of combined analysis of variance showed that the effects of N, P and their interaction on grain yield was significant (α=0.05) and application of N and P increased grain yield. The effect of N, P and their interaction on head per plant was significant (α=0.01) and that the application of N and P increased this parameter. Considering the results of this experiment the application of 60 kg N ha-1 and 40 Kg P2O5 ha-1 for this variety of safflower should be recommended for such climaic conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

  • N
  • P
  • Safflower and Dryland
  1. چاکرالحسینی، م. ر. 1378 . تأثیر فسفر و آهن بر رشد و ترکیب شیمیایی ذرت و سویا. پایان نامه کارشناسی ارشد بخش خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، ایران.
  2. حیدری، س. و م. ت. آساد. 1377. تأثیر رژیمهای آبیاری، میزان کود نیتروژنه و تراکم بوته بر عملکرد گلرنگ رقم زرقان 279 در منطقه ارسنجان. پنجمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران، انتشارات مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، ص485.
  3. خادمی، ز.، م. ج. ملکوتی، ح. رضایی و پ. مهاجرمیلانی. 1379. تغذیه بهینه کلزا. نشرآموزش کشاورزی کرج.
  4. صادقی‌پور، ا.، ا. هاشمی دزفولی و ع. سیادت. 1377. بررسی رشد و عملکرد کلزا در سطوح مختلف کاربرد نیتروژن و تراکم بوته. پنجمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات ایران. کرج، شهریور ماه1377، انتشارات مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، صفحه 445.
  5. محمدی، م. 1380. بررسی و مقایسه عملکرد ارقام گلرنگ در شرایط دیم نیمه گرمسیری.گزارش نهایی طرح تحقیقاتی، انتشارات مرکز تحقیقات کشاورزی کهگیلویه و بویر احمد.
  6. ملکوتی، م. ج. و م. م. طهرانی. 1379 . نقش ریزمغذیهادر افزایش عملکرد و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی‌‍“ عناصر خرد با تأثیر کلان‌‌‌‍‍”. انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
  7. ناصری، ف. (مترجم). 1375. دانه‌های روغنی. مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی.
  8. Abbas, M., S.S. Tomar and K.B. Nigam. 1995. Effect of phosphorus and sulfur fertilization in safflower. Indian Journal of Agronomy. 40; 2, 243-248.
  9. Barszczak, T., Z. Barszczak. 1995. Effect of periodic drought, nitrogen rates and pH of soil on seed yield, fat and protein contents of winter oilseed rape. Physiology, E14:
    525-528.
  10. Bohra, J.S. 1995. Effect of nitrogen, planting pattern and population on productivity of safflower+indian rape intercropping. Agronomy, C51: 371-373.
  11. Chaudhary, H. P. and S.K. Dass. 1996. Effect of P, S and Mo application on yield of rainfed black gram and their residual effect on safflower and soil and water conservation in an eroded soil. Journal of the Indian Society of Soil Science. 44: 4, 741-745.
  12. Kamal, K.F. 1973. The effect of different levels of N. P. K fertilizers on the soil and  biochemical properties of safflower oil. Egypt .J. Botany, 6(1/3) 43-48.
  13. Nur, I.M.1976. Effect of nitrogen fertilizer on the performance of safflower at G. R. S., J. Ass. Adv. Agric Sci. Africa 3(1), 52-53.
  14. Patel, Z.G., S.C.Mehta and N.M. Patel. 1995. Effect of row spacing, nitrogen and phosphorus on dry matter production, yield and N, P uptake of unirrigated safflower in vertisol of south Gujarat.Journal of Gujarat Agricultural University Research. 21; 1,
    164- 167.
  15. Ridley, A. O. 1973. Effect of nitrogen and sulfur fertilizers on yield and quality of pp. 149-155. Papers presented at the 16th Annual Manitoba Soil Science Meeting. University of Manitoba, Winnipeg, MB, Canada.