فراهمی فسفر خاک در اثر افزودن مقادیر مختلف کود فسفری در خاک های استان همدان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار

2 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه خاکشناسی دانشگاه بوعلی سینا، همدان

چکیده

در اثر افزودن کود فسفر فراهمی فسفر خاک جهت ریشه گیاهان چه به صورت فسفر محلول و چه فسفر قابل جذب (فسفر قابل عصاره گیری با روش السن) افزایش می یابد. اطلاعات اندکی در ارتباط با تأثیر کود فسفری بر روی افزایش همزمان فسفر محلول و قابل جذب در خاک وجود دارد. هدف این تحقیق بررسی رابطه بین فسفر افزوده شده به خاک و افزایش فسفر محلول و فسفر قابل جذب در خاک می باشد. بدین منظور به ده نمونه خاک سطحی فسفر به میزان 0، 21، 42، 104، 208، 415 و 1245 میلی گرم در کیلوگرم افزوده شد و خاکها در شرایط رطوبت مزرعه به مدت 21 روز در درجه حرارت 25 درجه سانتیگراد در انکوباتور قرار داده شدند. مقادیر بالای فسفر برای زمانی است که کود فسفری در حجم کمتری از خاک استفاده می شود. در تمام خاکها رابطه بین فسفر محلول و فسفر قابل جذب با فسفر افزوده شده به صورت خطی بود. شیب خط رابطه بین فسفر افزوده شده با فسفر قابل جذب در گستره 8/0 – 25/0 قرار داشت. اندازه شیب بیانگر جزئی از فسفر افزوده شده به خاک است که توسط بی کربنات سدیم 5/0 مولار استخراج می‌شود. بدین ترتیب 78 درصد از کود مصرفی قابل عصاره‌گیری با بی کربنات سدیم 5/0 مولار نبوده و به احتمال زیاد شکل غیر قابل جذب تبدیل گردیده است. به منظور افزایش فسفر قابل جذب به میزان 10 میلی‌گرم فسفر در کیلوگرم خاکهای مورد مطالعه، نیاز به مصرف 138-100 کیلوگرم فسفر در هکتار می باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Phosphorous Supply of Soil as Influenced by Different Rates of Phosphorous Addition in Hamadan Province Soils

نویسندگان [English]

  • M. Jalali 1
  • Z. Kolahchi 2
1 Associate Professor
2 graduate student, Soil Science Department Bu-Ali Sina University, Hamadan, respectively.
چکیده [English]

Soil phosphorus supply to plant roots increases after addition of phosphorus fertilizer due to both the increase in soil solution and available phosphorus (Olsen-P). However, very little information is available on the effect of added phosphorus on the concurrent increase in soil solution phosphorus and available phosphorus. The objective of this research was to investigate the relation between added phosphorus and increase in soil solution and available phosphorus of 10 soils. Ten surface soils were equilibrated at field capacity for three weeks at 25 °C after the addition of 0, 21, 42, 104, 208, 415 and 1245 mg P kg-1 of soil. High rates of application occur where phosphorus is placed in a small fraction of the soil. There were linear relations for soil solution phosphorus and available phosphorus as functions of rates of added phosphorus with every soil. The slopes of linear functions between available P and rates of added P varied from 0.25 to 0.80 proportional to the fractions of added P extracted by Olsen procedure. The slope indicates the fraction of added phosphorus extracted with the Olsen-P method. Thus, 78 % of added P was not extractable by Olsen-P and was assumed to have been converted to non-available form. Inputs of 100-138 kg P ha-1 are required to raise Olsen-P by 10 mg kg-1 soil in the calcareous soils used in this experiment.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Phosphorus
  • Incubation
  • Available phosphorus
  • Phosphorus fertilizer

مراجع

  1. جلالی، م. و کلاه چی، ز.1380. بررسی وضعیت فسفر قابل جذب و تأثیر کود فسفری بر قابلیت جذب فسفر در خاکهای همدان. هفتمین کنگره علوم خاک ایران. شهرکرد.
  2. جلالی، م.1381 . اثر تیمارهای پتاسیم بر پتاسیم محلول و تبادلی خاک. مجله علوم خاک و آب. جلد 16. ص11-1.
  3. کریمیان، ن. ع. 1377. پیامدهای زیاده روی در مصرف کودهای شیمیایی فسفری. مجله خاک و آب. جلد 12 شماره 4 صفحه 14.
  4. گزارش مطالعات خاکشناسی نیمه تفصیلی منطقه همدان. 1356. نشریه شماره 516. موسسه تحقیقات خاک و آب.
  5. Al-Khateeb, I.K., M.J. Rajhan and S.R. Askar. 1986. Phase equilibria and kinetics of orthophosphate in some Iraqi soils. Soil Sci. 141:31-37.
  6. Barraclough, A.B., and P.B. Tinker. 1981. The determination of ionic diffusion coefficients in field soils. 1. Diffusion coefficients in sieved soils in relation to water content and bulk density. J. Soil Sci. 32: 225-236.
  7. Barrow, N.J., and T.C. Shaw. 1975. The slow reaction between soil and anions: 2. Effect of time and temprature on the decrease in phosphate concentration in the soil solution. Soil Sci. 119: 167-177.
  8. Beck, A.M., and A.P. Sanchez. 1996. Soil phosphorus movement and budget after 13 years of fertilized cultivation in the Amazons basin. Plant Soil. 184: 23-31.
  9. Bramley, R.G.V., and N.J. Barrow. 1992. The reaction between phosphate and dry soil. II. The effect of time, temperature and moisture  status during incubation on the amount of plant available P. J. Soil Sci. 43: 759-766.
  10. Freeman, J.S., and D.L. Rowell.1981. The adsorption and precipitation of phosphate onto calcite. J. Soil Sci. 32:75-84.
  11. Javid, S., and D.L. Rowell. 2002. A laboratory study of the effect of time and temperature on the decline in Olsen P following phosphate addition to calcareous soils. Soil Use Manag. 18:127-134.
  12. Johnston, A.E. 2001. Principles of crop nutrition for sustainable food production. Proceeding No. 459. International Fertilizer Society, York. Pp.1-38.
  13. Johnston, A.E., P.R. Poulton and J.K. Syers. 2001. Phosphorous, potassium and sulfur cycles in agricultural soils. Proceeding No. 465 International Fertilizer Society, York, pp.1-44.
  14. Kovar, J.L., and S.A. Barber. 1988. Phosphorous supply characteristics of 33 soils as influenced by seven rates of phosphorous addition. Soil Sci. Soc. Am. J. 52:160-165.
  15. Kovar, J.L., and S.A. Barber. 1990. Potassium supply characteristics of thirty-three soils as influenced by seven rates of potassium. Soil Sci. Soc. Am.J. 54 :1356-1361.
  16. Murphy, J., and J.P. Riley. 1962. A modified single solution method for detrmination of phosphate in natural waters. Anal. Chim. Acta. 27: 31-36.
  17. Nye, P.H., and P.B. Tinker. 1977. Local movement of solutes in soil. P. 69-91. In P.H. Nye and P.B. Tinker (ed.) Solute movement in the soil-root system. Blackwell Sci. Publ., Oxford, England.
  18. Olsen, S.L., and E. Summers.1982. Phosphorus in methods of soil analysis, part 2, 2nd Ed. AL Page et al. (eds.). Agron. Monogr. No. 9, ASA, Madison WI, pp403-427.
  19. Rowell, D.L. 1994. Soil Science: Methods and Applications. Longman Group, Harlow.
  20. Sui, Y., M.L. Thompson and C.W. Mize.1999. Redistribution of biosoils-derived total P applied to a Mollisol. Environ. Qual. 28 :1068-1074.
  21. Sui, Y.,and M.L. Thompson. 2000. Phosphorus sorption, desorption, and buffering capacity in a biosoils-amended Mollisol. Soil Sci. Soc. Am. J.64: 164-169.
پژوهش های خاک
دوره 19، شماره 1
خرداد 1384
صفحه 53-59

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار