تجمع افتراقی عناصر غذایی، عوامل بیوشیمیایی و محتوی رنگدانه‌های فتوسنتز‌ی در برگ نهال‌های بادام [Prunus dulcis D. Webb] در شرایط تنش شوری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه کاشان

2 استادیار دانشگاه کاشان

چکیده

شوری یکی از تنش‌های اصلی محیطی است که اثر بازدارنده بر متابولیزم و رشد گیاهان دارد. تنش شوری فیزیولوژی گیاه را در سطوح کلی و سلولی، از طریق ایجاد تنش ناشی از افزایش فشار اسمزی و بر هم زدن تعادل یونی، تحت تأثیر قرار می‌دهد. در ایران مناطق پرورش بادام به نواحی خشک و عمدتاً به کشت‌های آبی محدود می­شوند. در این مناطق، خشکی­های مزمن با گرمای زیاد و بارش کم همراه است که این وضعیت سبب اتلاف آب از گیاه (افزایش تنفس) و تجمع املاح در خاک می‌گردد. بدین منظور و جهت ارزیابی پاسخ فیزیو- بیوشیمیایی گیاه بادام ((Prunus dulcis .Webb به شوری این آزمایش اجرا گردید. نهال­های یک ساله‌‌‌ی بادام، رقم مامایی، تحت تیمارهای مختلف شوری آب آبیاری (با هدایت الکتریکی 3، 5، 7 و 10 دسی زیمنس بر متر) قرار گرفت. در این آزمایش، رنگدانه‌های فتوسنتزی شامل کلروفیل­های a و b، مجموع (a+b)، نسبت (a/b) و شاخص پایداری آنها (CSI) مورد ارزیابی قرار گرفت. محتوای عناصر غذایی شامل یون­های سدیم، پتاسیم، منیزیم و کلسیم و همچنین پارامترهای بیوشیمیایی شاخص از جمله قندهای محلول (کل)، پرولین، اسیدهای آمینه آزاد و محتوی پروتیین کل اندازه­گیری شدند. نتایج نشان داد علاوه بر وجود رابطه‌ی مستقیم و منفی بین افزایش میزان شوری و بیشتر پارامترهای مربوط به رنگدانه‌های فتوسنتزی، یک فرایند رقابتی بین یون­های سدیم و کلر با یون های پتاسیم و کلسیم برقرار است. افزایش شوری آب آبیاری سبب تجمع معنی‌دار قند­های محلول، پرولین و اسید­های آمینه آزاد و کاهش تراکم پروتیین گردید. در این آزمایش نهال‌های بادام (رقم مامایی) شوری آب آبیاری را تا 3 دسی­زیمنس بر متر، بدون نشان دادن تغییرات اساسی در پارامترهای فیزیوبیوشیمیایی، تحمل کردند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Differential Aggregation of Nutrient Accumulation, Photosynthetic Pigment Content, and Biochemical Parameters in Leaves of Almonds (Prunus dulcis, D. Webb) in Salinity Stress

نویسندگان [English]

  • A. Ranjbar Fordoei 1
  • R. Dehghani Bidgoli 2
چکیده [English]

Salinity is one of the major environmental stresses that adversely affects plant growth and metabolism. Salt stress affects plant physiology at both whole-plant and cellular levels through osmotic and ionic stress effects. In Iran, orchard crops such as almond are mainly confined to irrigated fields. Irrigated agricultural lands in arid regions, characterized by chronic drought, extreme temperatures, and scarce precipitation, induce accumulation of salt in soils following a combination of sustained evaporative and transpirational water losses. In order to evaluate of physio-biochemical response in almond trees to salinity stress, the present investigation was carried out. One-year old almond seedlings (Mamaei cultivar) were subjected to different salinity treatments:3, 5, 7, and 10 dS.m-1). Characteristics of photosynthetic pigments (involving, Chl. a, Chl. b, Chl. (a + b) and CIS), concentration of nutrient elements and some biochemical parameters were measured. Our study revealed a strong and negative relationship between increasing salinity intensity and most of the measured parameters related to photosynthetic pigments. Our results showed a competitive process among the measured nutrients ions (amongst Na+, Cl-, and K+, Ca2+) and soil salt content. In conclusion, the photosynthetic pigment traits, nutrient element contents, and biochemical parameters measured under NaCl treatments indicate that almond seedlings studied can be regarded as salt sensitive.