اثر تلقیح بذر با باکتری های افزاینده رشد گیاه روی انتقال مجدد مواد فتوسنتزی جوی بهاره در سطوح مختلف کود نیتروژن و فسفر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی

چکیده

به منظور بررسی تأثیر باکتری‌های افزاینده رشد گیاه بر عملکرد و انتقال مجدد مواد فتوسنتزی جو در سطوح مختلف کودهای نیتروژن و فسفر، آزمایشی در سال­های زراعی89- 1388 و 90- 1389 در مزرعه دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل انجام شد. کرت­های اصلی شامل دو عامل نیتروژن (صفر، 40 و80 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص از منبع اوره) و کود فسفر (صفر، 30 و 60 کیلوگرم فسفر در هکتار به‌صورت P2O5) و کرت­های فرعی به تلقیح بذور با باکتری­های افزاینده رشد گیاه در 4 سطح (بدون تلقیح، تلقیح با Azotobacter chorchorum strain 5، Azosprilium lipoferum strain OF و مخلوط دو باکتری) اختصاص داده شدند. نتایج نشان داد با افزایش مقادیر کودهای نیتروژن و فسفر و تلقیح بذر با باکتری‌های محرک رشد گیاهی میزان انتقال ماده خشک کل و ساقه و سهم آن دو در پر شدن دانه کاهش یافت. به طوری که بیشترین میزان انتقال ماده خشک و بالاترین سهم انتقال مجدد در عملکرد دانه در سطوح شاهد فاکتورهای آزمایشی مشاهده گردید. حداکثر عملکرد دانه، وزن هزار دانه، تعداد دانه در سنبله، تعداد پنجه در بوته، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت در کرت­هایی با بالاترین مقادیر کودهای نیتروژن و فسفر و پیش تیمار توأم بذر با Azotobacter و Azosprilium و کم‌ترین آن‌ها در عدم کاربرد فاکتورهای آزمایشی به دست آمد. بر اساس این نتایج، به نظر می­رسد که کاربرد بالاترین مقدار از کود نیتروزن و فسفر (80 کیلوگرم نیتروزن و60 کیلوگرم فسفر در هکتار) به همراه تلقیح بذر با هر دو باکتری (Azotobacter و Azosprilium) می­تواند برای سودمندی تولید جو در منطقه مورد مطالعه توصیه شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Seed Inoculation with Plant Growth Promoting Rhizobactria on Dry Matter Remobilization of Spring Barley at Different Levels of Nitrogen and Phosphorus Fertilizers

نویسندگان [English]

  • S. Hokmalipour 1
  • R. S. Sharifi 2
چکیده [English]

In order to investigate the effect of plant growth promoting rhizobacteria on yield and dry matter remobilization of spring barley at different levels of nitrogen and phosphorus fertilizers, an experiment was conducted in two years at the Research Farm of Islamic Azad University, Ardabil branch, during 2009-2010 and 2010-2011 crop seasons. The combination of nitrogen fertilizer at three levels (0, 40 and 80 kg N/ha as urea) and phosphorus fertilizer (0, 30 and 60 kg P2O5/ha) were factorially assigned to the main plots and seed inoculation with plant growth promoting rhizobacteria at four levels (no inoculation, seed inoculation with Azotobacter chorchorum strain 5, Azosprilium lipoferum strain OF and combination of Azotobacter + Azosprilium) were assigned to the subplots. The results showed that with increase in N and P rates and seed inoculation with plant growth promoting rhrizobacteria, total remobilization of dry matter from plant and from stem and their contribution to grain filling decreased. The highest dry matter remobilization and contribution to grain yield were observed at the control levels of the experimental factors. The maximum grain yield, 1000 grain weight, number of grains per ear, number of tillers per plant, biological yield and harvest index were obtained in the plots which had received the highest rates of N and P fertilizers and seed inoculation with both Azosprilium and Azotobacter. The minimum of these parameters were obtained in plots without application of experimental factors. Based on the results, it was concluded that application of the highest rate of nitrogen and phosphorus (80 kg N.ha-1 and 60 kg P.ha-1) in seed inoculation with Azospirillum and Azotobacter can be recommended for profitable barley production in the study area.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Contribution of remobilization
  • Grain yield components
  • Fertilizer recommendation