مقایسه کارایی انواع مالچ سازگار با طبیعت در تثبیت ماسه‌های روان اهواز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

2 دانشیار دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

3 استادیار گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشگاه شهرکرد

4 استادیار دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

چکیده

هدف این پژوهش، مقایسه‌ی برخی از انواع تثبیت‌کننده‌های ماسه‌های روان و تعیین مناسب‌ترین مالچ سازگار با طبیعت به روش مطالعات آزمایشگاهی بود. بدین منظور پس از بررسی منابع و انتخاب تیمار‌های بهینه برای تثبیت موقت شن‌های روان، برخی از مالچ­های مناسب تهیه گردید. آزمون چند فاکتوری در قالب طرح کاملاً تصادفی با تیمارهائی شامل نوع مالچ: دو نوع مالچ از فرآورده­های نیشکر (1و2)، دو نوع مالچ رسی(3و 4)، یک نوع مالچ معدنی(5)، سه نوع مالچ پلیمری(6،7 و 8) و ضخامت مالچ در دو اندازه مختلف انجام گرفت. پس از اعمال تیمارها؛ سینی­های حاوی مالچ­های مختلف  برای مدتی در هوای آزاد خشک شدند و میزان مقاومت برشی، مقاومت فروروی و مقاومت برشی لایه رویین خاک به ترتیب به وسیله‌ی پره برشی، فروسنج و دستگاه ژانگ، اندازه‌گیری گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که مالچ 5 (مالچ معدنی) دارای بیش‌ترین مقاومت فروروی بوده و به ترتیب 16/1، 27/1، 32/1، 28/1، 14/1، 14/1 و 05/1 برابر نرخ مقاومت فروروی مالچ‌های 1، 2، 3، 4، 6، 7 و 8 افزایش نشان داده است. همچنین نتایج نشان داد که در مالچ‌های پلیمری میانگین مقاومت برشی در حالت خشک به ترتیب 61/1، 29/1 و 11/1 برابر میانگین مقاومت برشی در حالت اشباع مالچ‌های پلیمری 6، 7 و 8 بوده‌است که بیش‌ترین اختلاف مربوط به تیمار 6 می‌باشد. مالچ 6 (رزین تثبیت خاک) دارای بیش‌ترین میزان دگرچسبی بوده و به ترتیب 46/13، 93/7، 41/2، 35/2، 40/3، 85/2 و 37/1 برابر نرخ دگرچسبی مالچ‌های 1، 2، 3، 4، 5، 7 و 8 افزایش نشان داده است که بیش‌ترین و کم‌ترین اختلاف به ترتیب مربوط به مالچ‌های 1 و 8 می‌باشد. در شرایط آزمایشگاه، مالچ معدنی به دلیل داشتن مقاومت فروروی و مقاومت برشی مناسب و پاشش آسان بهترین ترکیب مالچی نسبت به سایر مالچ‌ها می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Environmentally Friendly Mulches Efficiency for Sand Dune Stabilization in Ahvaz

نویسندگان [English]

  • F. Farahmehr 1
  • B. Khalili Moghadam 2
  • E. Shahbazi 3
  • M. Rahnama 4
چکیده [English]

The objective of this study was to compare the environmentally friendly mulches for sand dune stabilization in a laboratory study. Based on the literature review, some of the materials used as sand stabilizer in recent years were selected in this study. The trays of sand samples treated with mulch were air-dried for several days after mulching in a factorial experiment with a completely random design. The treatments were mulch types including organic mulch (M1, M2), clay mulch (M3, M4), inorganic mulch (M5), polymeric mulch (M6, M7, M8) and the thickness of mulch (1 or 2 layers). Surface soil shear strength (SSS), penetration resistance (PR) and shear resistances of the selected mulches were measured by shear vane, penetrometer, and Zhang’s shear device, respectively. The results indicated that M5 had the highest PR value and  the average value of PR for M5 treatment was 1.16, 1.27, 1.32, 1.28, 1.14, 1.14, and 1.05 times greater than those obtained for M1, M2, M3, M4, M6, M7, and M8 treatments, respectively. The average value of SSS in dry condition for M6, M7, and M8 treatments was, respectively, 1.61, 1.29, and 1.11 times greater than those measured in saturation condition. Also, M6 had the highest adhesion parameter of surface shear resistance (SSR) value. The average value of adhesion for M6 treatment was 13.46, 7.93, 2.41, 2.35, 3.40, 2.85, and 1.37 times greater than those obtained for M1, M2, M3, M4, M5, M7, and M8 treatments, respectively. It is concluded that, in laboratory conditions,  mulch 5 (2500 gr calcium and magnesium chloride + 1000 ml water) was  a superior mulch for Ahvaz sand dune stabilization because of suitable SSS and PR rate and its ease of  spraying on sand surface.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sand dune stabilizers
  • Surface shear resistance
  • Penetration resistance

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار