مقایسه اثر چند ماده آلی و بیوچار آن‌ها بر برخی ویژگی‌های خاک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری بخش علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

2 استادیار بخش علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

3 استاد بخش علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

4 دانشیار بخش علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

چکیده

امروزه، کاربرد مجدد پسمانده­های آلی تولید شده به‌وسیله کارخانه‌های مواد غذایی و دارویی، در بخش کشاورزی و به‌عنوان کود آلی مورد توجه قرار گرفته است. مطالعه حاضر به منظور مقایسه اثر افزودن پسمانده­های آلی چهار کارخانه در استان‌های فارس و خوزستان و بیوچار این پسمانده­ها بر برخی ویژگی‌های شیمیایی یک خاک آهکی انجام شد. آزمایشی به مدت دو ماه و به‌صورت طرح کاملاً تصادفی در قالب آزمون فاکتوریل ۴×۹ شامل ۹ نوع پسمانده آلی (فیلترکیک، باگاس نیشکر، بیوچار باگاس نیشکر، چغندرقند، بیوچار چغندرقند، ریشه شیرین بیان، بیوچار ریشه شیرین بیان، کنجاله سویا، بیوچار کنجاله سویا) در چهار سطح صفر (شاهد)، یک، دو و سه درصد وزنی و با سه تکرار طراحی و اجرا شد. نتایج نشان داد که برهمکنش اثر نوع و سطح پسمانده­های آلی بر فسفر قابل دسترس، غلظت آهن، مس و منگنز قابل عصاره‌گیری باDTPA و قابلیت هدایت الکتریکی خاک معنی‌دار بود. خاک تیمار شده با کنجاله سویا بیشترین مقدار نیتروژن کل و مس را دارا بود. فیلترکیک منبع مناسبی برای تأمین فسفر، روی و آهن و تفاله چغندرقند، منبع مناسبی جهت تأمین منگنز در خاک بودند. تفاوت معنی‌داری بین مقدار عناصر قابل دسترس در خاک‌های تیمار شده با پسمانده­های خام با بیوچار آن‌ها مشاهده نشد. اگرچه افزایش سطح کاربرد این پسمانده­ها به میزان دو تا سه درصد وزنی سبب افزایش قابلیت دسترسی عناصر مذکور گردید اما کاربرد سطوح بالاتر این پسمانده­ها، با افزایش ۳۳ تا ۱۶۶ درصدی قابلیت هدایت الکتریکی خاک همراه بود؛ لذا استفاده وسیع از این پسمانده­ها باید با احتیاط بیشتری صورت پذیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Comparison of the Effects of Some Organic Compounds and Their Biochar on Some Soil Properties

نویسندگان [English]

  • Sh. Karami 1
  • Jafar Yasrebi 2
  • Sedigheh Safarzadeh Shirazi 2
  • A. Ronaghi 3
  • Reza Ghasemi-Fasaei 4
1 PhD Student, Department of Soil Science, College of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran
2 Assistant Professor, Department of Soil Science, College of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran
3 Professor, Department of Soil Science, College of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran
4 Associate Professor, Department of Soil Science, College of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran
چکیده [English]

Nowadays, recycling of organic wastes produced in food and medicinal factories by applying them to agricultural lands as organic fertilizers is the focus of attention. The present study was carried out to compare the effect of applying organic wastes of four factories in Fars and Khuzestan provinces and their biochars on some of the chemical properties of a calcareous soil. An experiment was conducted for two months in a completely randomized design based on a factorial arrangement (9 × 4), including 9 organic waste types (filter cake, bagasse, bagasse-biochar, sugar beet, sugar beet-biochar, licorice, licorice-biochar, soybean meal and soybean meal-biochar) at 4 rates of application (0, 1%, 2% and 3% by weight) with three replications. The results showed that interaction effects of organic waste types and rates, on the soil available phosphorus (P), soil DTPA-extractable iron (Fe), copper (Cu) and manganese (Mn) concentrations and electrical conductivity (EC) were significant. The soil amended with soybean meal had the highest nitrogen (N) and Cu content. Filter cake was a good source for P, zinc (Zn) and Fe and sugar beet pulp was a good source for Mn. There was no significant difference in the amounts of available nutrients between raw organic materials and their biochars. Although the increase in the level of application of these wastes by two to three percent by weight increased the accessibility of these elements, the application of higher levels of these wastes was accompanied by 33% to 166% increase in soil electrical conductivity; so, widespread use of these wastes should be done more cautiously. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bagasse
  • Filter cake
  • Licorice root
  • Soybean Meal
  • Sugar beet

مراجع

  1. ثامنی، ع. م. و تاج آبادی پور، ا. 1386. تأثیر ماده آلی (تفاله شیرین بیان) بر خصوصیات شیمیایی و حاصلخیزی خاک. ششمین کنگره علوم خاک، دانشگاه فردوسی مشهد.
  2. چراغی، ع. م. 1391. بررسی تأثیر مواد آلی از منابع مختلف بر شوری خاک، 40889، مرکز ملی تحقیقات شوری.
  3. حاج سید هادی، م. ر. 1392. زراعت نباتات صنعتی. دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن.
  4. خان محمدی، ز.، افیونی، م. و مصدقی، م. ر. 1394. اثر دمای پیرولیز بر ویژگی‌های شیمیایی بیوچار حاصل از باگاس نیشکر و بقایای پسته. تحقیقات کاربردی خاک، 3(1): 1-13.
  5. درستکار، و. و یوسفی فرد، م. 1396. بررسی ماده آلی و کربوهیدرات خاک تحت تأثیر افزودن پسمانده های حاصل از کارخانجات قند. چهارمین کنفرانس بین المللی برنامه‌ریزی و مدیریت محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران.
  6. دیوبند هفشجانی، ل.، ناصری، ع. ع.، هوشمند، ع.، عباسی، ف. و سلطانی محمدی، ا. 1396. بررسی تأثیر کاربرد بیوچار باگاس نیشکر بر خصوصیات شیمیایی یک خاک لوم شنی. مجله علوم و مهندسی آبیاری، 40(1): 63-72.
  7. رسولی، ف. و مفتون، م. 1389. اثر باقیمانده دو ماده آلی با و یا بدون نیتروژن بر رشد و ترکیب شیمیایی گندم و برخی خصوصیات شیمیایی خاک. آب و خاک (علوم و صنایع کشاورزی)، 24(2): 262-273.
  8. صیاد، غ. ع. و کاظمی، ح. 1380. بررسی تأثیر کاربرد باگاس نیشکر بر برخی خصوصیات فیزیکی خاک. علوم خاک و آب، 15(1): 57-67.
  9. عامری خواه، ه.، خادم الرسول، ع. ا.، عبداللهی، ل. ا. و سراغی، ا. 1384. بررسی تأثیر سطوح مختلف باگاس و فیلتر کیک بر روی آهن، منگنز و مواد آلی خاک های آهکی تحت کشت نیشکر، نهمین کنگره علوم خاک ایران، تهران.
  10. عبداللهی، ل. ا. 1382. بررسی اثر افزایش باگاس و فیلترکیک بعنوان کود آلی، بر تغییر میزان کربن، میزان عناصر غذایی خاک، خصوصیات خاک و رشد و عملکرد گیاه نیشکر. پایان‌نامه کارشناسی ارشد خاکشناسی، دانشگاه شهید چمران اهواز.
  11. عبداللهی، ل. ا.، معزی، ع.، عامری خواه، ه.، خادم الرسول، ع. ا. 1387. بررسی تغییرات نفوذپذیری خاک بر اثر کاربرد باگاس و فیلترکیک به عنوان کود آلی. دومین همایش ملی مدیریت شبکه های آبیاری و زهکشی، دانشگاه شهید بهشتی، اهواز، ایران.
  12. نجفی قیری، م. و بوستانی، ح. ر. 1396. تأثیر کاربرد برخی بقایای گیاهان زراعی و تفاله شیرین بیان و بیوچار حاصل از آن‌ها بر وضعیت پتاسیم یک خاک آهکی. پژوهش‌های حفاظت آب و خاک، 24(3): 77-93.
  13. نجمی، ر. 1392. اثر سه نوع بیوچار (ذغال زیستی) بر برخی خصوصیات شیمیایی و فیزیکی خاک. پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه خاکشناسی، دانشگاه گیلان.
  14. Adsul, M.G., M. S. Singhvi, S.A. Gaikaiwari, and D.V. Gokhale. 2011. Development of biocatalysts for production of commodity chemicals from lignocellulosic biomass. Bioresource Technol. 102: 4304-4312.
  15. Akhtar, S.S., M.N. Andersen, and F. Liu. 2015. Residual effects of biochar on improving growth, physiology and yield of wheat under salt stress. Agric. Water. Manage. 158(6): 61-68.
  16. Bhattacharyya, P., Chakraborty, A., Chakrabarti, K., Tripathy, S. and Powell, M. A. 2006. Copper and zinc uptake by rice and accumulation in soil amended with municipal solid waste compost. Environ. Geol., 49(7): 1064-1070.
  17. Bremner, J. M. 1996. Nitrogen total. In: Methods of Soil Analysis. D. L. Sparks et al. (eds) part III, 3rd ed. Am. Soc. Agron. Inc., Madison, WI. Pp. 1085-1122.
  18. Castaldo, J.H., A. Nolla, A.C. Tinos, C.R.S. Damy, M. Sorace, and A.P.C. Martins. 2017. Filter cake enhances soil fertility and initial growth of wheat cultivated in a sandy Ultisol. Rev. Fac. Cienc. Agrar., 60(2): 166-172.
  19. Chang, E.H., R.S. Chung, and F.N. Wang. 2008. Effect of different types of organic fertilizers on the chemical properties and enzymatic activities of an Oxisol under intensive cultivation of vegetables for 4 years.  Soil Sci. Plant Nutr. 54: 587-599.
  20. Chapman, H.D., and D.F. Pratt. 1961. Methods of Analysis for Soil, Plant, and Water. University of California, Division of Agriculture and Natural Resources.
  21. Cheng, Y., Z. Cai, S. Chang, J. Wang, and J. Zhang. 2012. Wheat straw and its biochar have contrasting effects on inorganic N retention and N 2 O production in a cultivated Black Chernozem. Biol. Fert. Soils. 48: 941-946.
  22. Chintala, R., J. Mollinedo, T.E. Schumacher, S.K. Papiernik, D.D. Malo, D.E. Clay, S. Kumar, and D.W. Gulbrandson. 2013. Nitrate sorption and desorption in biochars from fast pyrolysis. Micropor. Mesopor. Mat. 179: 250-257.
  23. Debiase, G., F. Montemurro, A. Fiore, C. Rotolo, K. Farrag, A. Miccolis, and G. Brunetti. 2016. Organic amendment and minimum tillage in winter wheat grown in Mediterranean conditions: effects on yield performance, soil fertility and environmental impact. Eur. J. Agron. 75: 149-157.
  24. Demir, Z., and C. Gülser. 2015. Effects of rice husk compost application on soil quality parameters in greenhouse conditions. Eurasian J. Soil Sci. 4 (3): 185-190.
  25. Eghball, B., G. Binford, and D. Baltensperger. 1996. Phosphorus movement and adsorption in a soil receiving longterm manure and fertilizer application. J. Environ. Qual. 25: 1339-1343.
  26. Fan, J., W. Ding, Z. Chen, and N. Ziadi. 2011. Thirty-year amendment of horse manure and chemical fertilizer on the availability of micronutrients at the aggregate scale in black soil. Environ. Sci. Pollut. Res., 19(7): 2745-2754.
  27. Fontaine, S., G. Bardoux, D. Benest, B. Verdier, A. Mariotti, L. Abbadie. 2004. Mechanisms of the priming effect in a savannah soil amended with cellulose. Soil Sci. Soc. Am. J. 68, 125-131.
  28. Gonzalez, L. R., and M.N. Mendez. 1995. Effect of the filter cake on soil and cane production (Spanish). In AGRIS since: 2012
  29. Hamed, M. H., M.A. El-Desoky, M.A.A. Faragallah, and A.R.A. Usman. 2011. Effect of organic amendments on soil chemical properties and potassium availability to sorghum plants grown on a calcareous sandy soil. Assiut J. Agric. Sci. 42 (3): 65-76.
  30. Hossain, M. Z., P.F. Niemsdorff, and J. He. 2017. Effect of different organic wastes on soil properties and plant growth and yield, A review. Sci. Agric. Bohem. 48 (4): 224-237.
  31. Jamil Khan, M. 2011. Impact of selected doses of organic wastes on physico-chemical characteristics of the soil and yield of wheat. 2nd International Conference on Environmental Engineering and Applications, pp. 271- 275.
  32. Kim, K.H., J.Y. Kim, T.S. Cho, and J.W. Choi. 2012. Influence of pyrolysis temperature on physicochemical properties of biochar obtained from the fast pyrolysis of pitch pine, Bioresource Technol. 118: 158-162.
  33. Lakhdar, A., M. Rabhi, T. Ghnaya, F. Montemurro, N. Jedidi, and C. Abdelly. 2009. Effectiveness of compost use in salt-affected soil. J. Hazard Mater. 171: 29-37.
  34. Lindsay, W.L., and W.A. Norvell. 1978. Development of a DTPA test for zinc, iron, manganese and copper. Soil Sci. Soc. Am. J. 42: 421-428.
  35. Loecke, T.D., M. Liebman, C.A. Cambardella, and T.L. Richard. 2004. Corn response to composting and time of application of solid swine manure. Agron J., 96: 214-223.
  36. Mahmood, F., I. Khan, U. Ashraf, T. Shahzad, S. Hussain, M. Shahid, M. Abid, and S. Ullah. 2017. Effects of organic and inorganic manures on maize and their residual impact on soil physico-chemical properties. J. Soil Sci. Plant Nutr. 17 (1): 22-32.
  37. Medina, S., A. Krassnovsky, A. Yogev, and M. Raviv. 2011. Horticultural characteristics of licorice waste compost, Compost Sci. Util., 19(3): 163-169.
  38. Mkhabela, M.S., and P.R. Warman. 2005. The influence of municipal solid waste compost on yield, soil phosphorus availability and uptake by two vegetable crops grown in a Pugwash sandy loam soil in Nova Scotia. Agric Ecosyst Environ. 106: 57-67.
  39. Nisrane, B.N. 2017. Effect of filter cake and bagasse on selected soil properties and response of ricw (Oryza sativa L.) to their application on calcareous sodic soils at Ambara, Ethiopia, MSc. Thesis, Haramaya University, Haramaya.
  40. Olsen, S.R., C.V. Cole, F.S. Watanabe, and L.A. Dean. 1954. Estimation of available phosphorus in soils by extraction with sodium bicarbonate. USDA Circ, No, 939.
  41. Parewa, H.P., M. Ram, L.K. Jain, and A. Chaudhary. 2018. Residual effect of organic nutrient management practices on growth and yield of sesame (Sesamum indicum L.). Int. J. Chem. Stud. 6(4): 2340-2342.
  42. Rakkiyappan, P., S. Thangavelu, R. Malathi, and R. Radhamani. 2001. Effect of biocompost and enriched press mud on sugarcane yield and quality. Sugar Tech, 3: 92-96.
  43. Saranraj, P., and D. Stella. 2014. Composting of sugar mill wastes: A review, World Appl Sci J., 31(12): 2029-2044.
  44. Scotti, R., C. Pane, R. Spaccini, A.M. Palese, A. Piccolo, G. Celano, M. Zaccardelli. 2016 On-farm compost: a useful tool to improve soil quality under intensive farming systems. Appl. Soil Ecol. 107: 13-23.
  45. Sparks, D.L., A.L. Page, P.A. Helmke, R.H. Loeppert, P.N. Soltanpour, M.A. Tabatabai, C.T. Johnston, and M.E. Sumner. 1996. Methods of soil analysis, Parts 2 and 3, 3rd ed. Am. Soc. Agron. Inc., Madison, WI. 1390 p.
  46. Tester, C.F., L.J. Sikora, J.M. Taylor, and J.F Paw. 1973. Decomposition of sewage sludge compost in soil: Carbon, nitrogen, phosphorus, transformation in different size fractions. J. Environ. Qual. 8(1): 79-82.
  47. Wang, M., S.T. Li, Y.B. Ma, S.M. Huang, B.R. Wang, and P. Zhu. 2014. Influence of different long-term fertilization practices on fractionations and bioavailability of Cu, Zn, and Cd in soils. J. Agro- Environ. Sci. 33(8): 1500-1510.
  48. Wongkoon, T., S. Boonlue, and N. Riddech. 2014. Effect of compost made from filter cake and distillery slop on sugarcane growth. KKU Research Journal, 19 (Supplement Issue): 250-255.
  49. Yadav, R.L., and S. Solomon. 2006. Potential of developing sugarcane byproduct based industries in India. Sugar Tech, 8 (2 and 3): 104-111.
  50. Zang, Y., X. Wei, and M. Hao. 2015. Long-term effect of crop rotation and fertilisation on bioavailability and fractionation of copper in soil on the loess plateau in northwest china, PLOS One, 10(12): 14 p.
  51. Zhang, A., L. Cui, G. Pan, L. Li, Q. Hussain, X. Zhang, J. Zheng, and D. Crowley. 2010. Effect of biochar amendment on yield and methane and nitrous oxide emissions from a rice paddy from Tai Lake plain, China. Agric. Ecosyst. Environ. 139: 469-475.

 

 

پژوهش های خاک
دوره 33، شماره 3
آذر 1398
صفحه 401-414

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار