آستانه تحمل به شوری چهار رقم تجاری گندم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

عضو هیأت علمی مرکز ملی تحقیقات شوری

چکیده

آستانه تحمل به شوری گیاهان زراعی معمولاً بر اساس میزان کاهش عملکرد در شرایط شور در مقایسه با شرایط غیرشور بدست می آید. میزان آستانه تحمل به شوری برای مقایسه ارقام یک گیاه زراعی از نظر تحمل به شوری کاربرد دارد. به منظور تعیین آستانه تحمل به شوری چهار رقم گندم نان کویر، روشن، مرودشت و ماهوتی آزمایش مزرعه‌ای به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری با آب با شوریهای 2، 5، 8، 11، 14 و 20 دسی زیمنس بر متر بود. نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که آستانه تحمل به شوری ارقام کویر، روشن، ماهوتی و مرودشت به ترتیب 00/5، 58/4، 34/3 و 67/5 دسی زیمنس بر متر بود. افزایش هر واحد شوری بیشتر از آستانه تحمل عملکرد دانه را در ارقام کویر، روشن، ماهوتی و مرودشت را به ترتیب 54/4، 07/4، 48/4 و 48/5 درصد کاهش داد. با توجه به نتایج این آزمایش، شوری که باعث کاهش 50 درصدی عملکرد دانه ارقام کویر، روشن، ماهوتی و مرودشت گردید به ترتیب 13/15، 98/15، 97/12 و 94/12 دسی زیمنس بر متر بود. براساس گروهبندی آزمایشگاه شوری آمریکا این ارقام به عنوان رقمهای نیمه متحمل گروهبندی می گردند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Salt Tolerance Threshold of Four Commercial Wheat (Triticum aestivum L.) Cultivars

نویسندگان [English]

  • G. H. Ranjbar
  • M. H. Banakar
Member of Scientific Staff, National Salinity Research Center, Yazd, Iran
چکیده [English]

Salt tolerance threshold is determined by considering the yield reduction rate in saline media compared to non-saline conditions. This value can be used for comparing salt tolerance among crop varieties. To determine salt tolerance threshold of wheat, a field experiment arranged as spilt plot in completely randomized block design was conducted with three replications. Experimental treatments were irrigation with saline water (2, 5, 8, 11, 14 and 20 dS.m-1) and wheat cultivars, namely, Kavir, Roshan, Mahoti and Marvdasht. Results showed that salt tolerance threshold values for Kavir, Roshan, Mahoti and Marvdasht were 5.0, 4.6, 3.3, and 5.7dS.m-1, respectively. With each increase in salinity level above the salt tolerance threshold, grain yield of Kavir, Roshan, Mahoti and Marvdasht was reduced by 4.5, 4.1, 4.5, and 5.5 percent, respectively. The salinity at which the yield is reduced by 50% were 15.1, 16.0, 13.0 and 12.9 for Kavir, Roshan, Mahoti and Marvdasht, respectively. Based on the U. S. Salinity Laboratory rating, these cultivars are moderately salt tolerant.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wheat
  • Salinity tolerance threshold
  1. میرمحمدی میبدی، س. م. و قره‌یاضی، ب.1381. جنبه‌های فیزیولوژیک و بهنژادی تنش شوری گیاهان. انتشارات دانشگاه صنعتی اصفهان. 274 ص.
  2. Asana, R.D., and V.R. Kale. A study of salt tolerance of four varieties of wheat. Indian J. Plant Physiol. 8: 5-22.
  3. Ayers, A. D., J. W., Brown and C. H. Wadleigh. 1952. Salt tolerance of barley and wheat in soil plot receiving several salinization regimes. Agron. J. 44:307-310.
  4. Fowler, D. B., and J. W. Hamm. 1980. Crop response to saline sodic conditions in parkland area of Saskatchewan. J. Soil Sci. 60:439-449.
  5. Francois, L. E., E. V., Maas, T. J., Donovan, and V. L. Youngs. 1986. Effect of salinity on grain yield and quality, vegetative growth, and germination of semi-dwarf and durum wheat. Agron. J. 78: 1053-1058.
  6. Maas, E. V. 1990. Crop salt tolerance. pp. 262-303. In:K.K. Tanji (ed.) Agricultural Salinity Assessment and Management. ASCE. Publication. 619.p.
  7. Maas, E. V. 1996. Plant response to soil salinity. 4th National Conference and Workshop on the " Production Use and Rehabilitation of Saline Lands". Albany Western Australia. 25-30 March.
  8. Maas, E.V. and G.J. Hoffman. 1977. Crop salt tolerance – current assessment. J. Irrig. Drainage Div. ASCE: 103: 115-134.
  9. Maas, E.V. and S.R. Grattan. 1999. Crop yield as affected by salinity. Agric. Drain. Agron. Monograph. 38: 55-107.
  10. Steppuhn, H. and Wall, K. G. 1997. Grain yields from spring-sown Canadian wheats grown in saline rooting media. J. Plant. Sci. 77: 63-68.
  11. Van Genuchtan, M. Th. and G. J. Hoffman. 1984. Analysis of crop salt tolerance data. Soil Salinity under Irrigation- process and management. Ecological Studies 51, Springer-Verlag, N. Y. pp. 258-271.
  12. Van Genuchten, M. Th. 1983. Analysis crop salt tolerance data. United States Department Agriculture. Agriculture Research Service, S. Salinity Laboratory, Washington DC. Research Report 120, 49 PP.