بررسی اثرات کم آبیاری و تعیین کارآیی مصرف آب کلزا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی

2 عضو هیأت علمی مؤسسه تحقیقات خاک و آب

چکیده

به منظور بررسی اثرات کم آبیاری و تعیین کارآیی مصرف آب و نیز مراحل حساس به تنش رطوبتی در زراعت کلزا، پژوهشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با شش تیمار و در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی طرق مشهد از سال 1379 به مدت سه سال زراعی انجام شد. تیمارها عبارت بودند از: I1= بدون آبیاری. I2= آبیاری در شروع ساقه دهی، غنچه دهی، گل دهی و اوایل غلاف بندی. I3= آبیاری در مراحل غنچه دهی، گلدهی و اوایل غلاف بندی. I4= آبیاری در شروع ساقه دهی،گل دهی و اوایل غلاف بندی. I5= آبیاری در مراحل غنچه دهی و اوایل غلاف بندی. I6= آبیاری در مراحل گلدهی و اوایل غلاف بندی. نتایج تجزیه مرکب سه سال اجرای آزمایش نشان داد که اثر تیمار بر عملکرد و درصد روغن در سطح 1% معنی‌دار می باشد. بر اساس آزمون دانکن در سطح 5 درصد بیشترین عملکرد (2837 کیلوگرم در هکتار (از تیمار I4 حاصل شد. همچنین کمترین عملکرد مربوط به تیمارI1  به میزان 1746 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. از لحاظ درصد روغن دانه کلزا، کمترین درصد روغن از تیمارI1  به دست آمد. بارندگی های زیاد در سال دوم و سوم اجرای طرح باعث گردید تیمار I1 بیشترین کارآیی مصرف آب را به مقدار 6/0 کیلوگرم در متر مکعب داشته باشد. بر اساس نتایج به دست آمده، آبیاری در مراحل ساقه‌دهی، گل‌دهی و غلاف‌بندی برای دستیابی به عملکرد و کارآیی مصرف آب مناسب ضروری می باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effects of Deficit Irrigation on Canola Yield and Water Use Efficiency

نویسندگان [English]

  • M. H. Rahimian 1
  • J. Vaziri 2
1 Researcher, Agricultural and Natural Resources Research Center of Khorasan
2 Researcher, Soil and Water Research Institute
چکیده [English]

In a RCB design , effects of deficit irrigation on Canola yield and water use efficiency (WUE) were investigated. Also phonologic stages sensitive to drought stress were determined at Mashhad Agricultural Research Station. Treatments included: I1= without irrigation. I2= irrigation at stem elongation, flower bud development, flowering and pod development stages. I3= irrigation at flower bud development, flowering, and pod development stages. I4= irrigation at stem elongation, flowering and pod development stages. I5= irrigation at flower bud development and pod development stages. I6= irrigation at flowering and pod development stages. Maximum grain yield (2837 kg.ha-1) was obtained from I4 treatment (Duncan’ test , α=0.05). Lowest yield was obtained in I1 treatment equal to 1746 kg.ha-1 .The same treatment also had the lowest percent of seed oil. Because of above-normal precipitation in the second and third year, I1 treatment had the highest water  use efficiency as 0.6 kg.m-3. According to our results, irrigating at stem elongation,  flowering , and pod  development is necessary for obtaining suitable yield and WUE.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Deficit Irrigation
  • Water Stress
  • Water Use Efficiency
  • Canola

مراجع

  1. عزیزی،م.، ا. سلطانی و س. خاوری. 1378. کلزا، فیزیولوژی، زراعت، به نژادی، تکنولوژی زیستی. جهاد دانشگاهی مشهد.
  2. هاشمی دزفولی، ا.، ع. کوچکی و م. بنایان اول. 1374. افزایش عملکرد گیاهان زراعی. جهاد دانشگاهی. مشهد. شماره 120، صفحه 234ـ233.
  3. Hang, A.N. and G.C. Gilliland. 1991. Water requirement for winter rapeseed in central Washington. In: McGregor, D.I.(ed.) Proceedings of the Eighth International Rape seed Congress, Saskatoon, Canada.
  4. MacPherson, H., R. Scarth , S.R. Rimmer and P.B.E. Macvetty.1987. The effect of drought stress on yield determination in oilseed rape. In: Proceedings of the Seventh International Rapeseed congress, Poznan, Poland. The Plant Breeding and Acclimatizatoin Institute , Poznan, p.822-827.
  5. Mckenzie, R. H. 1996. Fertilizing irrigated grain and oilseed crops. Alberta Food and Rural Development, Edmonton, AB, Canada.
پژوهش های خاک
دوره 22، شماره 2
اسفند 1387
صفحه 251-255

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار