بررسی اثر نوع و مقدار مصرف کودهای آلی بر عملکرد و اجزاء عملکرد گندم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

- عضو هیات علمی، بخش تحقیقات خاک و آب مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

چکیده

در بررسی بیش از 5000 نمونه خاک مزارع گندم استان خوزستان مشخص گردید که بیش از 80 درصد این اراضی دارای کربن آلی کمتر از 1 درصد بوده و لذا از نظر مواد آلی فقیر محسوب می‌گردند. یکی از راههای موثر در افزایش مواد آلی خاک و در حقیقت افزایش تولید در واحد سطح (به ویژه محصول گندم)، مصرف کودهای آلی است. از آنجایی که منابع کود آلی موجود در استان متنوع می‌باشد، به منظور مقایسه تأثیر منابع و مقادیر مختلف کودهای آلی موجود در استان بر افزایش عملکرد گندم و اجزاء آن، طرحی تحقیقاتی در قالب آماری بلوکهای کامل تصادفی و بصورت کرت های یک بار خرد شده با تیمار اصلی، نوع کود آلی و تیمار فرعی، مقدار کود در سه تکرار اجرا گردید. منابع کودی عبارتند از: کود گاوی، کود مرغی، کاه و کلش گندم، باگاس و  فیلترکیک نیشکر که با شاهد بدون کود آلی مقایسه گردیدند. مقادیر کود هم شامل سه سطح 5/2، 5 و 10 تن در هکتار بود. در واقع یکی از اهداف عمده انتخاب مقادیر کم کودهای آلی بجای مقادیر زیاد آنها (بنا به فرض 30 یا 40 تن در هکتار)، بعد اقتصادی مسئله و توان مالی غالب کشاورز منطقه بوده است. پس از کود دهی، عملیات کاشت و داشت مطابق توصیه های تحقیقاتی منطقه انجام و پس از برداشت، عملکرد محصول، تعیین گردید. نتایج تجزیه آماری و مقایسه میانگین ها بر اساس آزمون چند دامنه ای دانکن نشان داد که، چنانچه هدف از مصرف کود آلی افزایش عملکرد در واحد سطح باشد، برای مزارع گندم نیمه جنوبی استان خوزستان، مصرف سالانه 5/2 تن در هکتار از فیلترکیک نیشکر (در اولویت اول) و یا باگاس و کود گاوی (دسترسی به هر کدام که آسانتر، عملی تر و اقتصادی تر باشد) به مدت حداقل 4 سال لازم می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effects of Organic Manure Application from Different Sources and Amounts on Wheat Yield and its Component

نویسنده [English]

  • M. Gousheh
Scientific Member of Khouzestan Agriculture Research Center and Natural Resources,
چکیده [English]

Investigation of over 5000 soil samples of wheat fields in Khuzestan province showed that the amount of organic carbon (OC) is less than 1% in more than 80% of the fields. Application of organic manures is important to increasing of soil organic matters and wheat production. Therefore, a trail has been carried out for five years consecutively by split plot experiment design with two factors in permanent plots in the Shavoor Agriculture Research Station on the north of Ahwaz city. Main factors were kinds of manure, including: cattle and hen manures, filtercack and baggass of sugarcane and wheat straw which compared with a control (without any organic manures) and subplots were amounts of manure, including: 2.5, 5 and 10 t/ha. At first, manures were scattered on soil surface of each plot and then, mixed with topsoil by disc. The results showed that the best treatments to increase wheat yield and its components are filtercack, cattle and baggass of sugarcane, respectively. Also, the most suitable amount of manure is 2.5 t/ha, because there was no significant different between treatments. It is recommended that some organic manure apply together, for example, filtercack with baggass and cattle or hen manure with wheat straw.

کلیدواژه‌ها [English]

  • organic manure
  • soil properties
  • and wheat

مراجع

  1. سالاردینی، علی اکبر. 1371. حاصلخیزی خاک. انتشارات دانشگاه تهران. تهران. ایران.
  2. طاهرزاده، محمدحسن. 1361. مطالعه خاکشناسی تفصیلی ایستگاه تحقیقاتی خاک و آب شاوور. موسسه تحقیقات خاک و آب. نشریه فنی شماره 651. تهران. ایران.
  3. ملکوتی، محمدجعفر.1378. کشاورزی پایدار و افزایش عملکرد با بهینه سازی مصرف کود در ایران. نشر آموزش کشاورزی. تهران. ایران.
  4. Bremer, E.; Kessel-C-van.2000. Plant-available nitrogen from lentil and wheat residues during a subsequent growing season. SSSAJ. 56:4,1155-1160.
  5. Christensen, B.T., 1988. Effect of cropping system on soil organic matter content. Tidsskrift-for-Planteavl. 92:4, 295-305.
  6. Lusho, S.; X.Agaraj.1982. Influence of animal manure mixed with mineral fertilizers on sunflower crops. Bultetini-I-Shkencave-Bujqesore. 21:1, 5- 49.
  7. Nuernberg, N.J.; J.G. Stammel. 1989. Crop yields and soil chemical properties under different crop rotation, organic and mineral fertilizer treatments. Revista-Brasileira- de-Ciencia-do-Solo. 13:1, 87-93.
  8. Prasad, B.; S.K. Sinha. 2000. Long-term effects of fertilizers and organic manures on crop yields, nutrient balance and soil properties in Rice-Wheat Cropping System in Bihar. Rice-Wheat Consortium Paper Series 6. New Delhi. India. P: 105-119.
  9. Quintero, D.R., 1993. Organic manures based on filter-press cake. Serie-Tecnica- Cenicana. No.12, 47.
  10. Rekhi, R.S.; D.K. Bendi, B. Singh. 2000. Effect of fertilizers and organic manures on crop yields and soil properties in Rice-Wheat Cropping System. Rice-Wheat Consortium Paper Series 6. New Delhi. India.P:1-6.
  11. Sarkadi, J.1993. Nutrient use efficiency of organic manures and animal fertilizers in long-term experiments. 1. Nitrogen.Agrokemia-es-Talajtan. 42:3-4, 293-308.
  12. Schjonnig, P.; B.T. Christensen; B. Carstensen. 1994. Physical and chemical properties of a sandy loam receiving animal manure, mineral fertilizer or no fertilizer for 90 years. European Journal of Soil Science. 45:3, 257-268, 50 refs.
  13. Sharma, PK.; T.S.Verma, JP.Gupta. 1990. Ameliorating effects of phosphorus, lime and animal manure on wheat yield. Fertilizer -Research. 23:1, 7-13.
  14. Sidhu, B.S.; V. Beri. 1989. Effect of crop residue management on the yields of different crops and on soil properties. Biological Wastes. 27:1, 15-27.
  15. Sikora, L.J.; M.I. Azad. 1993. Effect of compost-fertilizer combinations on wheat yields. Compost-science-and-Utilization. 1:2, 93-96.
  16. Minhas, R.S.; M.N. Dutta. 1994. Effect of phosphorus, animal manure and lime on crop yields in a potato-maize-potato-wheat cropping sequence in northwest Himalayan acid Alfisols. Journal of Indian potato Association.21: 1-2, 147-146.
  17. Miller, F.C., 1990. Composting as a process based on the control of Ecologically, Latrobe University, Bundoora, Victoria, Australia.
  18. Zhou, JB; CW. Li. 1991. Effect of applying N fertilizer with P fertilizer or manure on wheat yield. Shaanxi Journal of Agricultural Sciences. No.1:12-13.

 

پژوهش های خاک
دوره 20، شماره 2
اسفند 1385
صفحه 205-212

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار