تأثیر کم آبیاری بر عملکرد و کارآیی مصرف آب ذرت‌ زودرس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هئیت علمی گروه مهندسی آب دانشگاه فردوسی مشهد

2 عضو هئیت علمی گروه آبیاری دانشگاه تربیت مدرس

3 عضو هئیت علمی موسسه تحقیقات خاک و آب.

چکیده

برای بررسی تأثیر کم آبیاری و تنش آبی بر روی عملکرد ذرت زودرس تحقیقی برروی سه رقم ذرت زودرس (ارقام 301 ، 303 و 315)با سه تکرار در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی ورامین انجام شد. در این تحقیق با استفاده از سیستم آبیاری بارانی تک شاخه‌ای مدل هنکس اقدام به ایجاد 6 سطح مختلف آبیاری در دو طرف لوله آبرسان گردید. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که عملکرد و اجزای عملکرد ذرت در اثر تنش رطوبتی افت محسوسی داشته و مقدار محصول از پتانسیل خود تقلیل می‌یابد، اما این افت عملکرد روند یکنواخت و مشخصی را نداشته است. ضریب حساسیت گیاه به تنش رطوبتی (Ky ) برای هریک از ارقام 301 ، 303 و 315 ذرت به ترتیب معادل 427/1 ، 354/1 و 367/1 بدست آمد. این ضریب نشان داد که حساسیت هر سه رقم نسبت به تنش آبی ناشی از کم آبیاری تقریباً یکسان است. نتایج همچنین نشان دادند که بیشترین کارآیی مصرف آب در سطح آبیاریI6 (آبیاری کامل) نبوده، بلکه برای ذرت رقم 301 و 303 در سطح آبیاری I5 و برای رقم 315 در سطح آبیاری I4 بیشترین کارآئی مصرف آب را داشتند و ذرت رقم 315 بیشترین کارآیی مصرف آب را در بین ارقام در کلیه سطوح آبیاری دارا بود. تغییرات افت نسبی عملکرد و راندمان تولید در سطوح مختلف آبیاری برای هر سه رقم تقریباً یکسان بود. بطور متوسط به ازاء یک درصد کاهش رطوبت نسبت به سطح I6 عملکرد کاهشی معادل 4/1 درصد نسبت به این سطح داشت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effects of Deficit Irrigation on Yield and Water Use Efficiency of Early Corn

نویسندگان [English]

  • H. Ansari 1
  • S. M. Mirlatifi 2
  • A. A. Farshi 3
1 Associate Professor at Ferdowsi University, Associate
2 Associate Professor at Tarbiat Modares University
3 member of Scientific Staff at Research Institute of Water and Soil, Respectively.
چکیده [English]

The effects of deficit irrigation on yield, yield components, and water use efficiency (WUE) of three cultivars of early corn (301, 303, and 315) were evaluated at Varamin agricultural research institute. The experimental plots were irrigated by a line –Source sprinkler irrigation system.  Six different levels of irrigation depth were considered at each sides of the lateral and treatments were replicated three times along the length of the lateral. The results indicated that corn yield and yield components decreased significantly due to deficit irrigation, but, the responses of the cultivars to deficit irrigation were not the same.  The production functions of each one of the cultivars were found.  Yield response factor (Ky) were found to be1.43, 1.35 and 1.37 for 301, 301 and 315 cultivars, respectively. The highest WUE was not obtained from I6 irrigation level, but from I5 for 301 and 303 cultivars and from I4 for 315 cultivar. Cultivar 315 had the highest WUE as compared with the other two cultivars.  Variations of relative yield reduction and production efficiency at different irrigation levels for each of three cultivars were approximately the same. In average, as compared with I6 treatment, in response to 1% moisture reduction, yield decreased relatively 1.4%.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Deficit Irrigation
  • Water Stress
  • Water Use Efficiency
  • Corn

مراجع

  1. افلاطونی، م. 1370. اثر کمبود آب بر روی عملکرد ذرت و تعیین تابع تولید آن، مجله علوم کشاورزی ایران، جلد 22 شماره‌های 1و2 : صفحه 20-11.
  2. خیرابی، ج.، ع. توکلی، م. انتصاری و ع. سلامت. 1375. دستورالعملهای کم‌آبیاری، کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران، چاپ اول، ص: 218.
  3. سپاسخواه، ع. 1375. کم‌آبیاری به روش جویچه‌ای یک در میان، ارائه شده در هشتمین سمینار کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران، 30-27 بهمن‌ماه 1375، تهران.
  4. Eck, H. v. (1986). Effects of water deficit on yield, yield components, and water use efficiency of irrigation corn. Agron. J., Vol:78, P: 1035-1040.
  5. Fischbach, D. E. and Mulliner, M. R. (1972). Every other furrow irrigation of corn. ASAE. Vol:17(3), P: 426 – 428.
  6. Hanks, R. J. (1973). Model for predicting plant yield as influenced by water use. Agron J., Vol:66, P: 660 – 664.
  7. Hanks, R. J., Keller, J., Rasmussen, V. P. and Wilson, G. D. (1976). Line source sprinkler for continuous variable irrigation - crop production studies. Soil Sci. Soc. Am. Proc., Vol:40, P:426 - 429
  8. Heerman, D. and Duke, H. (1978). Evaluation of crop water stress under limited irrigation. Transaction of the ASAE. Dec. 1978, Vol:22, P: 18 – 20.
  9. Retta, A. and Hanks, R. J. (1980). Corn and Alfalfa production as influenced by limited irrigation. Irrig. Sci., Vol:1, P:135 - 147.
پژوهش های خاک
دوره 20، شماره 2
اسفند 1385
صفحه 325-334

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار