تأثیر مدیریت زراعی در زراعت ذرت بر مقدار نفوذ پایه خاک در آبیاری جویچه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد

2 دانشیار گروه خاکشناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

3 دانشیار گروه آبیاری و آبادانی

4 دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران

چکیده

نفوذ از مهمترین عوامل موثر در اجرای آبیاری سطحی بوده و مدیریت زراعی یکی از عواملی است که روی این پارامتر تأثیر مستقیم دارد. در این تحقیق تاثیر دو مدیریت مختلف زراعی روی نفوذپذیری نهایی در یک خاک لوم-رسی در آبیاری جویچه ای ارزیابی شده است. چهار تیمار، 1-خاک بدون کاه و کلش- بدون کشت گیاه، 2-خاک بدون کاه و کلش- با کشت گیاه، 3-خاک با کاه و کلش- بدون کشت گیاه و 4-خاک با کاه وکلش- با کشت گیاه, با سه تکرار در یک طرح بلوک کاملا تصادفی اجرا گردید. میزان نفوذپذیری پایه خاک در ابتدا, وسط و انتهای دوره کشت در جویچه ها با دو روش جویچه مسدود و روش جریان ورودی-خروجی اندازه گیری گردید. بر اساس نتایج این تحقیق بین تیمارها در ابتدا و انتهای دوره تفاوت معنی داری وجود ندارد لیکن در اواسط دوره رشد این تفاوت کاملا معنی دار است. میزان نفوذ پایه خاک در اواسط دوره رشد  با احتمال 99% در حالت با کشت بیشتر از حالت بدون کشت بدست آمد. این پدیده هم در مورد خاک معمولی و هم در خاک با کاه و کلش صادق است. تنها عامل این پدیده حضور ریشه گیاه در خاک میباشد. وجود ریشه در طول دوره کشت باعث افزایش نفوذپذیری خاک گردیده است. میزان نفوذ پایه خاک در اواسط دوره رشد در سطح 99% در خاک با کاه و کلش بیشتر از خاک بدون کاه و کلش بدست آمده است. بهبود ساختمان خاک و افزایش تخلخل باعث افزایش نفوذپذیری پایه در خاک با کاه وکلش نسبت به خاک بدون کاه وکلش است. نتایج تحقیق بیانگر تاثیر بسیار زیاد روش اندازه گیری روی مقدار نتایج است. لیکن این تاثیر, رفتار تیمارها را تحت الشعاع قرار نمی دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Agricultural Management Effect on Soil Basic Infiltration Rate in Furrow Irrigation of Corn

نویسندگان [English]

  • S. J. Tabatabaei 1
  • M. R. Nayshabori 2
  • H. Fardad 3
  • A. Liaghat 4
1 Assoc. Professor, Irrigation Engineering, School of Agriculture, Shahre Kord Univeristy
2 Asst. Professor, Soils Department, School of Agriculture, Tabriz University
3 Asst. Profeesors, Irrigation
4 Rural Development, School of Agriculture, Tehran University, respectively.
چکیده [English]

Infiltration is one of the most important parameters in irrigation performance. Also farm management affects this parameter directly. In this research the effect of two farm managements on furrow basic infiltration rate (f0) is evaluated in a clay-loam soil.  In this study, there were four treatments with three replications in a randomized complete block test. Measurements of f0 were done at the initial, middle and final stages of the season. Blocked furrow method and inflow-outflow method were used for measurement of f0. Based on the results there is no significant difference between the treatments in the beginning and the end of the season. But there is a significant difference in value of f0 in the middle of season. The value of f0 with a 99% level of significance in planted furrows is greater than in non-planted furrows, being the same for both the mulched soil and unmulched soil. It was concluded that only the presence of plants cause this effect. On the other hand, plant roots create some preferential paths which carry water down more rapidly than the soil profile without roots. Also it shows that the f0 in mulched soil is significantly greater than that of the unmalched soil only in the middle of season. These changes are caused by improved soil porosity because of increases in soil organic matter. The results show that the f0 measurement method will have an affect on the value of the f0. However, this effect won’t change the treatment behavior.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agricultural management
  • Crop residue
  • Soil basic infiltration rate
  • Furrow irrigation

مراجع

  1. بای بوردی، م.، 1372، فیزیک خاک، چاپ پنجم، انتشارات دانشگاه تهران, ص. 692.
  2. بای بوردی، م. و کوهستانی، ا.. 1359. خاک: تشکیل و طبقه بندی. انتشارات دانشگاه تهران, ص. 591.
  3. طباطبائی, س. ح., 1383, تغییرات زمانی نفوذ در آبیاری جویچه‌ای متأثر از بافت خاک و مدیریت مزرعه, رساله دکتری آبیاری و زهکشی, دانشکده کشاورزی, دانشگاه تهران, ص.
  4. علیزاده، ا.، 1378، رابطه آب و خاک و گیاه، انتشارات دانشگاه امام رضا(ع), ص. 353.
  5. Abbasi, F., F. J. Adamsen, D.J. Hunsaker, J. Feyen, P. Shouse, and M. T. van Genuchten, 2003, Effects of Flow Depth on Water Flow and Solute Transport in Furrow Irrigation: Field Data Analysis, J. of & Drain. Eng., ASCE, July/August 2003 -- Volume 129, Issue 4, pp. 237-246
  6. Cahoon, J. E., 1995, Defining furrow cross section, J. of Irrig. & Drain. Eng., ASCE: 121(1):114-119.
  7. D., C.A. Campbell, R.P. Zentner, and G.P.Lafonfd.1994. Long-term management and clay dispersibility in two haploborolls in Saskatchewan. j. Soil Sci. Soc. 58:962-967.
  8. Elliott, R. L., and Walker, W. R., 1982, Field evaluation of furrow infiltration and advance functions, Trans. of the ASAE, 25(2):396-400.
  9. Tabatabaei, S. H., H. Fardad, M. R. Neyshabori and A. Liaghat, 2004, Simulation model for seasonal variation of infiltration in heavy soils with two crop residue management, International soil congress, Ataturk university, 7-10 June 2004, Erzurum, Turkey.

Walker, W. R., and Skogerboe, G. V., 1987, Surface Irrigation: Theory and Practice. Prentice Hall, Inc, Englewood Cliffs, N. J. 

پژوهش های خاک
دوره 19، شماره 2
اسفند 1384
صفحه 251-257

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار